Mənə naz et
Əliağa Vahid
Füzuli ənənələrinin davamçısı olan Əliağa Vahid müasir Azərbaycan ədəbiyyatında qəzəl janrının görkəmli nümayəndəsidir. Qəzəlləri poetik dilinin sadəliyi, xəlqiliyi və ahəngdarlığı ilə seçilir, xanəndələrin repertuarında mühüm yer tutur. Ə.Vahid Nizami, Xaqani, Füzuli, Nəvai və başqalarının qəzəllərini Azərbaycan türkcəsinə tərcümə etmişdir. Kitabımıza müəllifin qəzəllərini və şeirlərini daxil etmişik.
Əliağa Vahid
Mənə naz et!
QƏZƏLLƏR
«Sevgilim, eşq olmasa, varlıq bütün əfsanədir…»
Sevgilim, eşq olmasa, varlıq bütün əfsanədir,
Eşqdən məhrum olan insanlığa biganədir.
Sevgidir, yalnız məhəbbətdir həyatın cövhəri,
Bir könül ki, eşq zövqün duymasa, qəmxanədir.
Mən əsiri eşqiyəm öz xalqımın, öz yurdumun,
Sevməyən öz xalqını, öz yurdunu divanədir.
Qoy Vətən daim işıqlansın gözəl bir şəm tək,
Könlüm ol şəmin ziyasın seyr edən pərvanədir.
Nazənin, rəna gözəllərdir baxırsan hər yana,
Bəs bu torpaq indi bir cənnət deyil, aya, nədir?
Ölkəmizdə gör nələr var, başqa bir aləmdəyik,
Hər çiçək bir nazənin, hər qönçə bir cananədir.
Vahidəm mən, sevgilim, məndən xəyanət görməzsən,
Şairəm, eşqim də öz qəlbim kimi mərdanədir.
«Bilsən, gözəlim, sən nə qədər sevgili cansan…»
Bilsən, gözəlim, sən nə qədər sevgili cansan!
Zülm eyləmə, qoy söyləməsinlər, can alansan.
Soldurma o gül çöhrəni, aldanma rəqibə,
Öz qədrini, bil ki, nə qədər indi cavansan.
Əğyarə inanma, gözəlim, qorxuram ondan,
Çox sadəsən, hər söz ki, deyirlər, inanansan.
Güldən də, çiçəkdən də, günəşdən də gözəlsən,
Sən baği-məlahət yetirən sərvi-rəvansan!
Gördüm, yenə min naz ilə biganəyə baxdın,
Çox şübhəyə saldın məni, bildim nigəransan.
Gör bir nə gözəllikdə yetirmiş səni tale,
Həsrət çəkir aləm sənə, məşhuri-cahansan.
Vahid, bu qədər səndə ki, var eşq-məhəbbət,
Dünya qocalıb getsə, çətin sən qocalansan.
«Gözəllər içrə sən, ey mahiparə, bir dənəsən…»
Gözəllər içrə sən, ey mahiparə, bir dənəsən,
Gözəllərin gözüsən, zülfü qarə, bir dənəsən.
Gülüzlü nazlı sənəmlər düşər qədəmlərinə,
Bu çeşmi-məst ilə qılsan işarə bir dənə sən.
Sən olmasan, məni hicran qəmi həlak eylər,
Şikəstə könlümə aləmdə çarə bir dənəsən.
Zəmanə əhlinə məşhursan gözəllikdə,
Bu sirr gizli deyil, aşikarə, bir dənəsən.
Rəqibi qoyma yaxın vəslinə, xəyanət edər,
Ki, qorxuram, səni çəksin kənarə, bir dənəsən.
O zövqü dövləti-dünyayə vermərəm, hərdən
Məni fəqirə də qılsan nəzarə, bir dənəsən.
Gözəl həyatını, Vahid, fənayə sərf etmə,
Səni zəmanə yetirməz dübarə, bir dənəsən.
«Canın istər, ol deyil aşiq ki, canandan keçər…»
Canın istər, ol deyil aşiq ki, canandan keçər,
Aşiq oldur, mən kimi canan üçün candan keçər.
Mən qılma türreyi-canandan, ey vaiz, məni!
Hansı bir divanə ol zülfi-pərişandan keçər?
Şeyx Sənanə məzəmmət qılma, ey naseh, əbəs!
Görsə hər kəs ol büti-tərsanı imandan keçər.
Xaki-kuyin bilsə zahid baği-cənnət olduğun,
Uymaz ol əfsanə fikrə, baği-rizvandan keçər.
Xizr əgər ömründə bir dəm görsə zülfü ləlini,
Tərk edər zülmət seyrin, abi-heyvandan keçər.
Bu nə möcüzdür, qılıb heyran sərasər aləmi,
Mah rüxsarın görən mehri-dirəxşandan keçər?
Maili-qəddü rüxün, ləli-ləbin aludəsi
Qönçəvü gül istəməz, sərvi-gülüstandan keçər.
Dişlədin ləlin, könül, vəhm eylə, qanundan saqın,
Sanma ol bimehr rəhm eylər sənə, qandan keçər.
Vahida, sərraf olan görsə o şuxun ləblərin,
Meyli-yaqut eyləməz, ləli-bədəxşandan keçər.
«Gözəlim, gözlərinin söhbəti hər yanda olur…»
Gözəlim, gözlərinin söhbəti hər yanda olur,
Bu məlahətli baxışlar quzu ceyranda olur.
Bir əlac et mənə, istəkli təbibim sənsən,
Aşiqin çarəsi öz sevdiyi cananda olur.
Bülbül istər gülü, tuti şəkəri, mən də səni,
Eşq sevdası bu üç aşiqi-nalanda olur.
Nə təbiət görüb ömründə, nə dünya yetirib,
O gözəllər ki, bizim Azərbaycanda olur.
Gül əgər bülbülü incitsə, vəfasız deməyin,
Qızların taqsırı olmaz, günah oğlanda olur.
Bu gözəllik ki, sənin var, gözəlim, insafən,
Nə mələkdə, nə pəridə, nə bir insanda olur.
Mübtəla könlümə bilməm, nə olub, hər gün itir,
Axtarırkən yenə ol zülfi-pərişanda olur.
Vahidin bəlli deyil məskəni pərvanə kimi,
Gah şəmə dolanır, gahi gülüstanda olur.
«Bülbül gülü sevirsə də, gül xarə yar olur…»
Bülbül gülü sevirsə də, gül xarə yar olur,
İstəklin əhli-hüsn ola, bietibar olur.
Layiq deyildir hər gözələ aşiq olmağın,
Qanuni-eşqi kim ki, bilər, bəxtiyar olur.
Etmək gərəkdir təcrübə eşqin bəlaların,
Səhv eyləyən bu işdə inan, qəmküsar olur.
Mən bir rəqibə mail olan yarə mailəm,
Gahi mənimlə, gahi rəqibə, düçar olur.
Lazımdır indi, səbr eləsin əhli-eşq olan,
İbrətlə baxmayan bu işə biqərar olur.
Kaş, eylə nazənin gözəli sevməyəydim heç,
Vahid, bu fikirdən ürəyim tarimar olur.
«Qiyamə gəlsə qəddin, həşrdən əlamət olur…»
Qiyamə gəlsə qəddin, həşrdən əlamət olur,
Zəmanə əhli dəyər bir-birə, qiyamət olur.
Zəkati-hüsnün ilə al təsəddüq aşiqdən,
Həmişə fikrü xəyal eyləmə, vəcahət olur.
Gədayi-kuyinə zülm etməyi rəva görmə,
Cəfanı tərk elə, şahlarda ki, ədalət olur.
Qılırsa aləmi rövşən göy üzrə mah, vəli
Üzün şüasını hər kim görə, xəcalət olur.
Nə göydə şəmsü qəmər hüsnünə olur həmta,
Nə yerdə qönçədə ləlin kimi lətafət olur.
Həmişə mən sənə meylü məhəbbət eyləyirəm,
Və leyk səndən, əzizim, mənə ədavət olur.
Bu beş gün ömürdə təni-rəqibə döz, Vahid,
Kim ki, səbr edə, billəh, başı səlamət olur.
«Bilməm, bu nazənin kimin istəkli yarıdır…»
Bilməm, bu nazənin kimin istəkli yarıdır?
Ya hansı bəxtiyarların bəxtiyarıdır!
Açdıqca gül cəmalını, ellər fərəhlənir,
Guya, gözəllik aləminin novbaharıdır.
Dünya bu nazənin mələkin həsrətin çəkir,
Xəlqin sevimli afəti, həm şəhriyarıdır.
Yüz dəfə yansaq eşq oduna, qorxu bilmərik,
Çünki diyarımız bizim odlar diyarıdır.
Bir vaxt səcdəgah idi atəşpərəstlərə,
Şəhri-Səba ki, mərkəzi dərya kənarıdır.
Qan etmə, saqi, bağrımızı, badə tez gətir,
Doldur qədəhləri, gecəmiz keçdi, yarıdır.
Hər kim deyirsə, sevmə bu rəna gözəlləri,
Bilmir ki, sevgi aləmi biixtiyarıdır.
Bir gün gələr ki, mən gedərəm, xəlq söyləyər:
– Biçarə Vahidin bu qəzəl yadigarıdır.
«Min gözəl gördümsə, bir əhli-vəfasın görmədim…»
Min gözəl gördümsə, bir əhli-vəfasın görmədim!
Çox cəfa çəkdim bu yolda, bir səfasın görmədim!
Üzdüm əl biganəxislət aşinalardan, könül,
Mən bu dünyanın həqiqi aşinasın görmədim!
İntəhayə yetdi ömrüm intizari-vəsl ilə,
Möhnətü dərdü fəraqın intəhasın görmədim!
Ney kimi fəryadıma göz yumdular həmdəmlərim,
Bir özüm tək əhli-eşqin binəvasın görmədim.
Xeyirxahı olduğum bədxahım oldu aqibət,
Hər kimi məhrəm xəyal etdim, ədasın görmədim.
Eşqdir baqi edən Leyliylə Məcnun namini,
Mən keçən aşiqlərin hərgiz fənasın görmədim.
Vahidi, mən əhli-insafəm, necə gözdən salım?
Başqalar tək mən onun bir iddiasın görmədim.
«Tale mənə yar olmasa, mən neyləyə billəm…»
Tale mənə yar olmasa, mən neyləyə billəm?
Zövqümcə nigar olmasa, mən neyləyə billəm?
Bir ahu baxışlı gözələ çoxdan əsirəm,
Ahimlə şikar olmasa, mən neyləyə billəm?
Mərdliklə, sədaqətlə gözəl dost yolunda,
Bir can ki, nisar olmasa, mən neyləyə billəm?
Yüz il yaşayıb, bircə gün ömrümdə fələkdən
Kamimcə mədar olmasa, mən neyləyə billəm?
Mən bir gül üçün yalvarıram xarə həmişə,
Güldən o kənar olmasa, mən neyləyə billəm?
Məhparələrin cövrünü çəkməkliyə, Vahid,
Könlümdə qərar olmasa, mən neyləyə billəm?
«Biz xərabət əhliyik, meyxanələrdən çıxmışıq…»
Biz xərabət əhliyik, meyxanələrdən çıxmışıq,
Badələr nuş etmişik, peymanələrdən çıxmışıq.
Atəşi-qəmdən nə qorxaq kim, səməndərxislətik,
Şəmlər yandırmışıq, pərvanələrdən çıxmışıq.
Pirimiz piri-muğandır, xadimi-meyxanəyik,
Rindlər zövqün görüb, divanələrdən çıxmışıq.
İndi biz ikrah edib meydən, nəzərdən düşmüşük,
Yoxsa, min-min məclisi-məstanələrdən çıxmışıq.
Gah öpüb yarın ayağın, gah dolannıq başına,
Biz pərişan zülflərtək şanələrdən çıxmışıq.
Bir şüanın zərrəsindəndir, fəqət rəng özgədir,
Deyrilərdən[1 - Atəşpərəstlərin ibadət yeri.], məscidi-viranələrdən çıxmışıq.
Qədrü qiymətsiz bizi zənn etmə,
Vahid, arif ol!
Pürbəha gəncinəyik, viranələrdən çıxmışıq.
«Yanında dilbərimin etibarım olmasa da…»
Yanında dilbərimin etibarım olmasa da,
Yenə qəmin çəkərəm, qəmküsarım olmasa da.
Bədəndə yarı canım qalmayıb, gedib yarım,
Gərək dözəm qəmi-hicranə, yarım olmasa da.
Günüm ki, tar olub o zülf əlindən, ey tari,
Tərənnüm eylə, səni tari, tarım olmasa da.
Üzün xəyali bəsimdir behişti-kuyində,
Yüz il xəyalıma gəlməz, baharım olmasa da.
Ləbinlə məst gözün hər düşəndə xatirimə,
Şərabə rəğbətim artır, xumarım olmasa da.
Mənim bir ahim ilə şəmlər yanır gecələr,
Toxunma, şöleyi-eşqəm, şərarım olmasa da.
Kəməndi-zülfilə, Vahid, özüm şikar oldum,
Mənim o ahu baxışlı şikarım olmasa da.
«Könüllər qan olur sənsiz güli-həmrayə baxdıqda…»
Könüllər qan olur sənsiz güli-həmrayə baxdıqda,
Gözəllər yad edər xurşidi-ruyin ayə baxdıqda.
Dəhanın gərçi söz yox, nöqteyi-elmi-müəmmadır,
Vəli, bu barədə çox şərh var mənayə baxdıqda.
Gözümdə tifltək oynar dəmadəm əksi-rüxsarın,
Xəyali-arizinlə hər zaman dəryayə baxdıqda.
Qiyamət macərasından məni qorxutma, ey zahid,
Qiyamətdir mənə ol qaməti-rənayə baxdıqda.
Tapılmaz dəhrdə təşxis edən əlavü ədnani,
Hərə öz fəhminə məğrurdur dünyaya baxdıqda.
Əgər gül ləblərin mey məclisində keçsə xatirdən,
Əlimdə qan olur badəm meyi-minayə baxdıqda.
Fəzayi-eşqdə divanəlikdən başqa şey yoxdur,
Birər əfsanədir Məcnun ilə Leylayə baxdıqda.
Mənim aşiqliyim Məcnundan artıqdır, bilir aləm,
Onu yad eyləməz hər kim məni-rüsvayə baxdıqda.
Təbiətdə nə gizli sirlər var, indi zahirdir,
Qalır heyrətdə insan hər büti-zibayə baxdıqda.
Səni gülzar içində gül görərkən yad edər ellər,
Məni xatırlayarlar bülbüli-şeydayə baxdıqda.
Məhəbbətsiz, gözəlsiz gün keçirmək heç nədir, Vahid,
Yenə sevmək, sevilmək yaxşıdır dünyaya baxdıqda.
«Ey gül, yanıram qeyrilə sən həmdəm olanda…»
Ey gül, yanıram qeyrilə sən həmdəm olanda,
Bülbül alışar xar ilə gül məhrəm olanda.
Çoxlar olub ol zülfi-pərişanın əsiri,
Yığ, topla bu Məcnunları fikrin cəm olanda.
Tər qətrəsi vermiş üzünə başqa lətafət,
Gül yarpağı ziynətli olur şəbnəm olanda.
Təklikdə cəhənnəm keçir eşq əhlinə hər yer,
Yar ilə ona cənnət olur bahəm olanda.
Cananə ürək sirrini dəmsiz demək olmaz,
Hal əhli cəsarətli olurmuş dəm olanda.
Düşmən ola dünya qədəri, onlara batmaz,
Hərgah iki dostun arası möhkəm olanda.
Bir naz ilə can qoymadı məndə hələ gəl, gör
Aləm nə olur ortada yüz çəm-xəm olanda.
Qiymət verər ol qaşı hilalın sənə, Vahid,
Başın ağarıb onda ki, qəddin xəm olanda.
«Dindir məni hərdən, gözəlim, fürsət olanda…»
Dindir məni hərdən, gözəlim, fürsət olanda,
Vəslin bizə bir an, nə olar, qismət olanda?
Bax gör, məni zülfün nə pərişanlığa saldı,
Bir gün açaram dərdimi cəmiyyət olanda.
Yüzlərcə cəfa etsən, unutmaz səni könlüm,
Fikrimdəsən, ey gül, yenə hər söhbət olanda.
Biganə əgər olmasa, tez vəslə yetərdik,
Kim xeyr görüb düşməni kəmfürsət olanda?
Zülfün ki, tutub ruyini, çox qorxuram ondan,
Aləm toxunar bir-birinə zülmət olanda.
Könlüm necə sənsiz, gözəlim, naləsiz olsun,
Bülbül dayanarmı gülünə həsrət olanda?
Vahid, hələ qarşında böyük bir gələcək var,
Dünya bizə ləzzət verəcək cənnət olanda!
«Şərab ola, mən olam, bir də nazlı dilbər ola…»
Şərab ola, mən olam, bir də nazlı dilbər ola,
Bir özgə aləmi vardır, əgər müyəssər ola.
Səfayi-məclisi-mey min behiştdən artıqdır,
Bir əldə gül tuta canan, bir əldə sağər ola.
Olanda məst, aça zülfün nigar, nəşəsi var,
Ümumə zövq verə bəzmi-mey, müəttər ola.
Büsati-badədə hal əhlinin fədası olum,
Şərabı qal ilə içmə, əgər peyəmbər ola.
Əsiri-zülfünəm, ey şux, gəl acıqlanma mənə,
Əsirə hörmət edərlər, əgərçi kafər ola.
Nə Leyli sən kimi olmuş, nə mən kimi Məcnun,
Nəkarədir gəlib onlar bizə bərabər ola?!
Görəndə, Vahid, üzün yarımın, əsir könlüm,
Nə növ sakit olum: od ola, səməndər ola?!
«İstərəm mən o gülü, öz güli-xəndanım ola…»
İstərəm mən o gülü, öz güli-xəndanım ola,
O da öz könlünü versin mənə, cananım ola.
Təki canan ilə bir yerdə günüm xoş keçsin,
Arizu eyləmərəm bağü gülüstanım ola.
Qıymayan canını aşiq deyil öz yarı üçün,
Mən fəda eyləyərəm yarıma min canım ola.
Gündə yüz yol edərəm canımı qurban o gülə,
O da bir yol dolanıb başıma qurbanım ola.
Bu pəriçöhrələrin bircə gözəllikləri var,
Sevmərəm heç birin, əldə əgər imkanım ola.
Neyləyim könlümə, bir qoymadı asudə məni,
Görüm, ey kaş ki, viran dili-suzanım ola.
Vahid, hər şuxə inandımsa, vəfasız çıxdı,
Bu gözəllərlə mənim həşrdə divanım ola.
«Yüzlərcə xəlq içində əgər əhli-naz ola…»
Yüzlərcə xəlq içində əgər əhli-naz ola,
Mümkün deyil ki, sən kimi bir sərvnaz ola.
Bülbül gülün sevir, səni mən, tuti şəkkəri,
Eşq əhli bir şeyə gərək, əlbəttə, baz ola.
Əsl gözəlliyin iki şeydir nişanəsi:
Zülfü qara, sineyi-safi bəyaz ola.
Aşiq gərək düşüb qədəmi-yarə yalvara,
Aşiqlər içrə bəlkə o bir sərfəraz ola.
Bülbül həmişə öz gülünə arizu çəkər,
Vay onda, xardan buna da etiraz ola.
Yar inciyib küsəndə onun başqa zövqü var,
Hərdənbir ortalıqda gərək ərk-naz ola!
Dünyaya gəlməyib elə bir nazənin gözəl,
Dərd əhlinə təsəlli verə, dilnəvaz ola.
Sultani-aləm olsa da Vahid zəmanədə,
Əvvəl gərək əsiri-kamali-Əyaz ola.
«Bir səbəb yox, demə, rüsvayi-cahan olmağıma…»
Bir səbəb yox, demə, rüsvayi-cahan olmağıma,
Qönçə ağzın kimi xəlq içrə nihan olmağıma.
Məni, səd heyf, qocaltdı bu gözəllər sitəmi,
Yoxdur ümmid dəxi bir də cavan olmağıma.
Qamətin cilvəsi çeşmimdə gəzər, vəchi odur,
Çeşmətək hər yana, ey sərv, rəvan olmağıma.
Mumiyanın həvəsi, qönçə dəhanın fikri
Səbəb oldu belə binamü nişan olmağıma.
İntizarəm ki, verəm canımı görcək üzünü,
Nola, ey gül, bir əlac et nigaran olmağıma!
Ey Müniri[2 - Şair Ağadadaş Müniri] ! Yanıram eşq oduna, Azərə[3 - Şair Məşədi Azər Hacı Məmmədzadə.] de,
Azər olsa, yanacaq şöləfəşan olmağıma.
Vahidəm, dərdü qəmi-qürbətə tabım yoxdur,
Var ümidim yenə ölkəmdə əyan olmağıma.
«Könül, vəfasız olan nazlı yarə yalvarma…»
Könül, vəfasız olan nazlı yarə yalvarma,
Nə etibar ona, bietibarə yalvarma!
Darıxma, yaxşı-yaman ruzigarımız keçəcək,
Bu beş gün ömrə görə ruzigarə yalvarma!
Sənin də bir gün olar novbaharın, ey bülbül,
Bu zövqsüz, bu səfasız baharə yalvarma.
Fəqirə, acizə, məzlumə ehtiram eylə,
Əduyə, qaniçənə, zülmkarə yalvarma!
Vətən yolunda ölüm mərd üçün səadətdir,
Həyat üçün fələki-kəcmədarə yalvarma!
Müxalif əhlinə baş əymə, sən də Mənsur ol,
“Həqiqət” üstə çəkilsən də darə, yalvarma!
Nə oldu dövləti-Cəmşid, mülki-İsgəndər?
Nə tacidarə, nə bir şəhriyarə yalvarma!
Əgər həyatını, Vahid, xoş etmək istərsən,
Nə gül cəfasını çək, nə də xarə yalvarma!
«Demə, ey gül, ölərəm, getmə gözümdən o yana…»
Demə, ey gül, ölərəm, getmə gözümdən o yana,
Gərək aşiq dözüb hər cövrünə yarın, dayana.
Aləmi-eşqdə qanuni-məhəbbət belədir:
Bülbül həsrət gülə, pərvanə gərək odda yana!
Mən də hicran qəmini, qismət ola, çəkdirərəm,
Sənin ol gül üzünə könlümü həsrət qoyana.
Aqibət atəşi-ahimlə rəqib od tutacaq,
Öz cəzasın çəkəcək, qaçsa əlimdən hayana.
Bir mübariz igidəm, qoymaram əğyarı, gülüm,
Cənnəti-kuyinə yol tapsın o gündən bu yana.
Yar üçün aşiq odur, şövqlə candan keçsin,
Kim vəfa bəsləyəcək dostuna can qıymayana?
Sən də, Vahid, vətən uğrunda çalış mərd kimi,
İncə qəlbində böyük hissü-məhəbbət oyana.
«Gərçi dərd əhli içir badəni cansağlığına…»
Gərçi dərd əhli içir badəni cansağlığına,
İçirəm mən onu bir afəti-can sağlığına.
Qanmayan kimsə bu qan olmuşa qiymət verməz,
Arif ol, iç meyi-gülgünü qanan sağlığına.
Bil, nə mənayə qədəhlər toxunur bir-birinə,
Qaldırın cami-şərabı yaradan sağlığına.
Cam tut nazlı gözəllərlə, əgər ruhun var,
Qocalar zövq alar içdikcə cavan sağlığına.
Mən cahan zövqünün aludəsi olsaydım əgər,
Məst olardım əbədiyyətlə cahan sağlığına.
Zahidin təninə baxma, rəmazan ayı mey iç,
Qoy o, kövsər suyu içsin rəmazan sağlığına.
Tərki-adət özü cansağlığının düşmənidir,
Durma, iç badəni, ver fikrini cansağlığına.
Xatirimdən keçir əyyami-cavanlıq, Vahid,
Qaldırardım qədəhi piri-muğan sağlığına.
«Ey gül, dağıtma sünbüli-zülfün üzarına…»
Ey gül, dağıtma sünbüli-zülfün üzarına!
Ahəstə şanə çək ki, tökülsün kənarına.
Bəsdir, bu qədər naz ilə öldürdün aləmi,
Dünya verilməyib, gözəlim, ixtiyarına.
Meydən ziyadə nəşə verir xəstə könlümə,
Hər dəm baxanda nərgisi-məsti-xumarına.
Kuyində xoş keçər günüm, əğyarə baxmasan,
İndi bu iş qalıb sənin öz etibarına.
Biganə gördü ləzzətini lalə ruyinin.
Bir rəhmin olmadı bu dili-dağdarına.
Hər kim ki, aşiqəm dedi, Mənsurtək sənə,
Düşdü kəməndi-silsileyi-tabdarına.
Vahid, biz öz nigarımızın mübtəlasıyıq,
Sən də çalış ki, könlünü ver öz nigarına.
«Buraxma, ey könül, ol nazlı yarı özbaşına…»
Buraxma, ey könül, ol nazlı yarı özbaşına!
Rəva deyil, qala ellər nigarı özbaşına.
Gözilə kirpiyi birlikdə qan tökür gecələr,
Əcəb qalıb yenə dərya kənarı özbaşına!
Qərara gəldi rəqib, əl götürsün ol güldən,
Nə etibar ona, dəysin qərarı öz başına!
O qarə gözlünü gözdən kənara qoyma, könül,
Buraxmaz ovçu gözəl bir şikarı özbaşına!
Gülüzlülər nə qədər varsa, bağbanı mənəm,
Necə qoyum belə bir gülüzarı özbaşına?!
Rəqibi yarə tərəf qoymayın, yaxın gəlsin
Ki, gül solar, görə gülşəndə xarı özbaşına!
Ümumə xidmət elə, qorxma Vahid, artarsan,
Ki, sanma el qazanıb etibarı özbaşına!
«Nə qəm, əldə dolu peymanə olandan sonra…»
Nə qəm, əldə dolu peymanə olandan sonra?!
Sənə ümmid evi meyxanə olandan sonra.
Cami-mey zövqünə vaqif deyil irad eləyən,
Əhli anlar onu, məstanə olandan sonra.
Ya əsir eylə qora zülfə və ya zəncirə,
Fərqi yox aşiqə, divanə olandan sonra.
Anladım şəm qəmindən nə çəkir pərvanə,
Yarımın şəminə pərvanə olandan sonra.
Ey yaxan könlüm evin, indi gəl abad eylə,
Kim baxar bir evə viranə olandan sonra?!
Eşqi-Leylada nələr çəkdiyini Məcnunun
Bilmişəm aqilü fərzanə olandan sonra.
İndi, Vahid, nə edək bəs, əlimizdən nə gələr
Aşinalar bizə biganə olandan sonra?
«Gəlməsə üstümə yarım mən öləndən sonra…»
Gəlməsə üstümə yarım mən öləndən sonra,
Tutmaz aram məzarım mən öləndən sonra.
Hansı gülçöhrəni məşhuri-cahan eyləmədim,
Qoy desin şanlı diyarım mən öləndən sonra?!
Gördüyüm hər gözəli şövq ilə təsvir elədim,
Sən də xatırla, nigarım, mən öləndən sonra.
Vətənə, xalqa çalışdım, əbədi xidmət edəm,
Solmasın bağü baharım mən öləndən sonra.
Aşiqəm sənətə, şerə və gözəl musiqiyə,
Dillən, ey sevgili tarım, mən öləndən sonra.
Vahidəm, qaldı sözüm dəhrdə bir dürr kimi,
Yaşayar eldə şüarım mən öləndən sonra.
«Mən neylirəm o dilbəri, şirindil olmasa…»
Mən neylirəm o dilbəri, şirindil olmasa?
Bülbül baharə eşq yetirməz gül olmasa!
Məcnunun eşqi Leylinin artırdı şöhrətin,
Qədri bilinməz idi gülün, bülbül olmasa!
Əhd etmişəm ki, hər gözələ mail olmayım,
Mənsiz bəlalı könlüm əgər mail olmasa!
Dərdi-fəraqə badə özü bir əlac edər,
Yoxsa bu dərdə kim dayanar, qafil olmasa?!
Canan cəfasını çəkən aşiq rəva deyil,
Vəsli-nigarinə o əgər nail olmasa!
Cövr eylədikcə yar mənə, istərəm onu,
El sevməz, hər ağacda bəhər hasil olmasa!
Vahid, könüldə eşqimi mən gizli tutmaram,
Ürfanıma təərrüz edən cahil olmasa!
«Neyləsin biçarə aşiq, yar əgər yar olmasa…»
Neyləsin biçarə aşiq, yar əgər yar olmasa?
Xarə yalvarmazdı bülbül, eşqi-gülzar olmasa!
Məstdir ol gül hələ, qoy cövr qılsın bülbülə,
Məstlikdən nifrət etməz kim ki, huşyar olmasa!
Nə gülündən bülbül ayrılmaz, nə aşiq yardən,
Ortada söz gəzdirən naəhl əğyar olmasa!
Sevdiyim canan Züleyxadan da artıqdır mənə,
Yusifin qədri bilinməzdi, xiridar olmasa!
Şəmidə pərvanənin şövqün, çəməndə bülbülün
Kimsə bilməz, eşq dərdinə giriftar olmasa!
Eyşü işrət məclisi, əlbəttə, rövnəqdən düşər,
Naleyi-ney, şuri-mütrüb, nəğmeyi-tar olmasa!
Sənəti-şer ilə, Vahid, sən də göstər bir hünər,
Layiqi-təhsin deyil, kim ki, sənətkar olmasa!
«Ölməzdim, əgər sən kimi bir dilbərim olsa…»
Ölməzdim, əgər sən kimi bir dilbərim olsa,
Bir afəti-can, şuxi-mələkmənzərim olsa.
Hər gün dolanıb başına qurbanın olardım,
Pərvanəsifət uçmağa balü pərim olsa.
Mən də sevilərdim bütün aşiqlər içində,
Ahuləri Məcnun eləyən gözlərim olsa.
Şövq ilə nisar eylərəm hər bir qədəmində,
Dərya qədəri əldə dürü gövhərim olsa.
Kuyində mənə, qoy nə bilir, eyləsin əğyar,
Əlbəttə, cəzasın çəkər, Allah kərim olsa.
Biganəyə mən bir belə minnətmi edərdim,
Könlüm kimi bir yari-vəfapərvərim olsa.
Vahid, demərəm dərdimi mən başqa nigarə,
Yarım bilir, eşqində nə dərdi-sərim olsa.
«Yar əgər mehrü vəfanı düşünən yar olsa…»
Yar əgər mehrü vəfanı düşünən yar olsa,
Qəm deyildir, bütün aləm bizə əğyar olsa.
Əhli-dil zövqü səfanı ləbi-canandan alır,
Zülmdür aşiqə, cananı dilazar olsa.
Var nə qəm, gözlərinin xəstəsinə yoxdur əlac,
Ləblərin çarə edər, hər necə bimar olsa.
Zülfü, xalı o məhin göz yaşım eylər rövşən,
Gecə aydınlıq olar, sabitü səyyar olsa.
Yar əgər aşiqə qəmxarlıq etməzsə, nə qəm,
Qəm odur, özgəyə məşuqəsi qəmxar olsa!
Gözlərin şövq ilə qan tökməyə çox rağibdir,
Məstdir, bunca xəta eyləməz, huşyar olsa.
Var ümidim mənə, Vahid, daha zülm eyləməyə
Hali-zarımdan o məhparə xəbərdar olsa.
«Zülfünə mişki-xəta söylədi dil, qıldı xəta…»
Zülfünə mişki-xəta söylədi dil, qıldı xəta,
Zülfünün bir telinə müşk ola bilməzdi bəha.
Dili-pürxunimə min yarə vurub qəmzən oxu,
Ney kimi cismimə vurduqca edər ahü nəva.
Dönə-dönə ürəyim qan olu gördükdə ləbin,
Ləli-nabindən alıb baqidə gül zövqü səfa.
Taği-qaşın kimi xəm oldu qəddim gördükdə,
Səcdə etdikdə o xəm qaşına, ey mahliqa!
Zülf tək incəlib hicrində bu nazik bədənim,
Var ümidim, yetirə vəslə məni badi-səba.
Səri-kuyində gədalıqda qəbul eylə məni,
Kim ki şah olsa, nigarım, ona lazımdı gəda.
Müttəsil Vahidə cövr eyləmək olmuş karın,
Bəsdi bu zülmü əziyyət, bu qədər cövrü cəfa.
«Gün cəmalin görsə, cana, məh yəqin eylər həya…»
Gün cəmalin görsə, cana, məh yəqin eylər həya,
Əxz edər çünki məhü xurşid ruyindən ziya.
Sən Məsiha nitqsən, əhya edərsən mürdələr,
Kim, nədir İsa sənə həmtaliq etsin, dilbəra!
Zülfünü çək bir kənarə səfheyi-ruxsaridən,
Aşiqə məşuqəsi eylərmi bu qədri cəfa?
Bənd olubdur mürği-dil zənciri-dami zülfünə,
Bir tərəhhüm qıl mənə, gəl, ey büti-möcüznüma.
Çox sənintək nazəninlər naz edibdir aşiqə,
Gəlcəyin xətt ruyinə çəkmişlər xiclət bərməla.
Dilbəra, incitmə, bəsdir, bu dili-sədparəni,
Sən təbibi-rəhmdilsən, eylə dərdimə dəva.
Vahida, etmə təmənna bivəfa məşuqədən,
Xubrulər bivəfadır, bivəfadır, bivəfa.
«Sən də, ey şair, əcəb dəmlər keçirdin əvvəla…»
Sən də, ey şair, əcəb dəmlər keçirdin əvvəla,
Mey içib meyxanənin babində çəkdin əssəla.
Çox dolular nuş edib, çox camlar sındırmısan,
Neyli-meyli bəzmlərdə qaldı səndən xoş nəva.
Şişələr yox, boçkalar azlıq edirdi keyfinə,
Bəhrü ümmanı çəkirdin başına həm basəfa.
Çeşm məxmur, ləb püratəş, sinə suzan, səs bülənd,
Küçələr dolmuşdu şövqünlə sənin, ey bivəfa.
İndi noldu tövbəkar oldun füsuni-zövqdən,
Çıxmısan imanü-dindən, kafər, oldun biriya?
Kim şərab içməz, ərəq tökməz və sındırmazsa cam,
Kəbeyi-ömr içrə yoxdur ona bir cayi-rəha.
Bəxti gör, bir misrainda min qədəh tənnan ikən,
Bu əcəbdir ki, özün oldun qədəhlərdən cüda.
Təneyi-zahid səni qılmış İraq meyxanədən,
Ol keçən əyyami-işrətə ömür vahəsrəta.
Öylə bir əlhadə düşdün ki, daha piri-muğan
Yovmi-məhşərdə sənə etməz şərarət, Vahida!
«Gülsə hər kimsə bizim dideyi-giryanımıza…»
Gülsə hər kimsə bizim dideyi-giryanımıza
Düşsün aləmdə, görüm, hali-pərişanımıza.
Eşq çox dilbəri-bimehrə əsir etdi bizi,
Biri rəhm eyləmədi naləvü əfqanımıza.
Dost sandıq görüb hər şuxu, bəlasın çəkdik,
Düşmən oldu yenə axırda bizim canımıza.
Zövq alar eşqdə bizdən, görüb əhvalımızı,
Hansı dərd əhli əgər gəlsə bizim yanımıza.
Zülf zəncirinə əql ilə əsir olmamışıq,
Eşq divanəsiyik, baxma bu nöqsanımıza.
Gəldi gül fəsli, bizi saqi nəzərdən saldı,
Piri-meyxanə gərəkdir baxa divanımıza.
Dəm qənimətdi, mey iç, Bədrini[4 - Şair Bədri Seyidzadəyə işarədir.] , Vahid, başa sal,
Bir əlac olsa, odur dərdi-firavanımıza.
«Qılmış ol məhvəş üzünə zülfi-purçinin niqab…»
Qılmış ol məhvəş üzünə zülfi-purçinin niqab,
Çöhreyi-xurşidi guya göydə basmışdır səhab.
Ey günüzlüm, arizin zülf içrə gər göstərməsən,
Mahi-nov bəs nuri hər şəb qandan eylər iktisab.
Ləmə-ləmə nur peydadır üzündə ol məhin,
Qətrə-qətrə kim tökər ləli-sədəfdən dürri-nab.
Gün üzünlə qarşı durmaz, göydə xurşidi-fələk,
Kim yetər bilmiş zəvalə oldur eylər ictinab.
Gərçi ol qönçə ləbə sordum dəhanin sirrini,
Təng qıldı könlümü, ta vermədi bir dəm cavab.
Tökmə qanım, dilbəra, var isə cürmüm əfv qıl,
Şahisən nola, peyəmbər xislət ol, eylə səvab.
İstəməz Vahid behiştü kövsərü qılmanü hur,
Yar ilə həmbəzm olub, meyxanədə içsə şərab.
«Ta ki yetdi ləbi-ləlinə nigarın meyi-nab…»
Ta ki yetdi ləbi-ləlinə nigarın meyi-nab,
Rəngidən bağrını qan eylədi cam içrə şərab.
Badədən arizi-alində ərəq etdi zühur,
Damdı gül-gül güli-ruyündən onun ətri-gülab.
Tari-geysulərini qıldı pərişan üzünə,
Atdı əl şanəyə min işvə ilə çün mizrab.
Pərtovi-mehri-cəmal ilə işaqlandı cahan,
Eylə ki, açdı cəmalından o məhparə niqab.
Durdu ayinə ilə ayə müqabil ol mah,
Mahi məhv etdi həsəd, qalmadı ayinədə tab.
Şövqi-ləli o məhin qıldı məni badəpərəst,
Yoxsa hərgiz bu qədər olmaz idim xanəxərab.
Vahidəm, guşeyi-vəhdətdi məqamım daim,
Ürəyim qəmli, gözüm nəmli, əlacım nayab.
«Pərtov almış mehr ruyindən göy üzrə mahitab…»
Pərtov almış mehr ruyindən göy üzrə mahitab,
Ol səbəb pürnur olub, üzdən götürmüşdür niqab.
Zülfüdürmü, arizin tutmuş sərasər, bilməzəm,
Ya göy üzrə arizi-xurşidi tutmuşdur səhab.
Dəmbədəm ahu gözündür, qarşı durmuş çeşmilə,
Bu əcəbdir, seyd səyyadindən etməz ictinab.
Hər zaman peykanların surrax eylər cismimi,
Eyləməz müjganlarından zərrə cismim iztirab.
Daima, ey qönçələb, əğyarə qıldın lütfilər,
Atəşi-eşqində eşq əhlini qıldın dil-kabab.
Təşnədir Vahid şərabi-eşqinə, müddətdi kim,
Şərbəti-vəslindən, ey gül, onu qıl bir kamiyab.
«Bütün gözəlliyi tanrım o sərvinazə verib…»
Bütün gözəlliyi tanrım o sərvinazə verib,
O hər nə etsə, təbiət ona icazə verib.
Ol ahugözlü məni qorxuram xətayə sala
Ki, fitnəsilə çox aşiqləri güdaza verib.
Əyildi səcdəyə, mehrab gördü qaşlarını,
Odur ki, əhli-riya meylini namazə verib.
Gülərdi qırx gözəl eşqilə, ağlayardı Xəzər,
Həmin o zövqü səfanı Kürə, Arazə verib.
Cəmalı Yusifə, cahü cəlali Məhmudə,
Kəmalü mərifəti, sirri var, Əyazə verib.
Gözəllik aləminin şəhriyarıdır bu pəri,
Buna bu səltənəti-hüsni indi tazə verib.
Bu fəqrimiz bizə, Vahid, böyük səadətdir,
Zəmanə, sərvət ağır yükdür, annamazə verib.
«Məclisi-əğyardə gördüm ki, dün yar əyləşib…»
Məclisi-əğyardə gördüm ki, dün yar əyləşib,
Sanki əqrəb bürcünə ol mahi-məhvar əyləşib.
Dami-zülfiylə məni bənd eylədi ol şuxi-şəng,
Mən xəyal etdim ki, sərvə sarmaşıb mar əyləşib.
Söylədim, cana, əsirəm zülfünə, ey tazə gül,
Söylədi, səslənmə, aşiq, gülşənə xar əyləşib.
Çəkmə, məşşatə, nigarın zülfünə sən şanəni,
Hər telində şanənin, min aşiqi-zar əyləşib.
Vahida, çəkmə ayaq hərgiz dəri-meyxanədən,
Məst olanlar Vahidi görsünlər, huşyar əyləşib.
«Kim der ki, ləli-nabinə kövsər deyilməyib…»
Kim der ki, ləli-nabinə kövsər deyilməyib?
Mehri-cəmalına məhi-ənvər deyilməyib?
Yüz dəfə zikr olunsa kəlamın, xoşum gəlir,
Heç bir kəlamə bunca mükərrər deyilməyib.
Əyri qılınc deyən çox olub kəc hilalına,
Müjganların xədənginə xəncər deyilməyib.
Hər kim görüb, cəmalına min afərin deyib,
Bir mahiruyə bir belə afər deyilməyib.
Hicrində çəkdiyim bu qədər ahü nalələr,
Ol şuxi-nazəninə, deyirlər, deyilməyib.
Meyxanələrdə söhbəti-ruyin çox etmişik,
Ləlin yanında badəyə əhmər deyilməyib.
Cananə kim demişisə Səyyari[5 - Şair Həsən Səyyar], Vahidi,
Odlara taleyi yanan Azər deyilməyib.
«Dedi ol yar mənə: dəftərimiz evdə qalıb…»
Dedi ol yar mənə: dəftərimiz evdə qalıb,
Eşqə dair yazılan sözlərimiz evdə qalıb.
Naz ilə, qaş-göz ilə can alırıq aşiqdən,
Ev yıxan, qan axıdan xəncərimiz evdə qalıb.
Bu gözəlliklə ki, biz naz ilə min can alırıq,
Hələ bizdən də gözəl dilbərimiz evdə qalıb.
Çeşmi-cadumuza heyran olan aşiq çoxdur,
Fitnələr yağdıran afətlərimiz evdə qalıb.
Biz əsir eyləmişik zülf ilə biçarələri,
Neçə Məcnuni-vəfapərvərimiz evdə qalıb.
Şeyx Sənan kimi aşiqləri yoldan çıxaran,
Dinü dil qarət edən kafərimiz evdə qalıb.
Hələ mən Vahidiyəm Azərbaycanımızın,
Atəşi-eşqə yanan Azərimiz evdə qalıb.
«Könlüm kimi, o zülfə yenə şanə bağlanıb…»
Könlüm kimi, o zülfə yenə şanə bağlanıb,
Can riştəsi o zülfi-pərişanə bağlanıb.
Ahəstə şanə çək, gözəlim, tari-zülfünə,
Hər bir telində min dili-divanə bağlanıb.
Saqi, aparma məst məni xüm ayağına,
Məstanələr yatıb, dəri-meyxanə bağlanıb.
Könlüm üzün qəmindən olub bənd zülfünə,
Pərvanə sanki şəmi-şəbistanə bağlanıb.
Meyxanələr açıldı, qədəhlərdə nəşə var,
Möhnət binası xaneyi-viranə bağlanıb.
Sənan əgər ki, bağladı zünnar, bilmədi,
Aşiq həmişə türreyi-cananə bağlanıb.
Vahid, zəmanə xubləri keçdi cənnəti,
Zahid hənuz rövzeyi-rizvanə bağlanıb.
«Firqətindən, ey ləbi qönçə, bu bağrım qan olub…»
Firqətindən, ey ləbi qönçə, bu bağrım qan olub,
Adətim bülbül kimi şamü səhər əfğan olub.
Kim, iki sərçeşmədir, cana, dü çeşmin, qıl yəqin,
Qorxum oldur, qərq olam, əzbəs axıb ümman olub.
Atəşi-ahim sədasi çulğayıb səhraləri,
Ahü naləmdən fələk müddətdi, sərgərdan olub.
Həddi olmaz ola həmta, eşqdə Sənan mənə,
Qeysü Fərhad ahü naləmdən mənim pünhan olub.
Sən məhi-övci-vəcahətsən, sənə yoxdur zəval,
Vəslinə yetsəm, çətin can verməyim asan olub.
Vahidi salma, amandır, çeşmidən, ey mahru,
Neçə müddətdir qapında kim, sənin dərban olub.
«Sünbülü gül öylə kim, zülfü rüxünlə xu tutub…»
Sünbülü gül öylə kim, zülfü rüxünlə xu tutub,
Gül üzündən ətr alıb, sünbül saçından bu tutub.
Guşeyi-əbrulərində xaldırmı, bilmirəm,
Ya qılınclardır əlində bəççeyi-hindu tutub?
Ey hilaləbru, deyil xurşid hər gün sübhdəm,
Çərx əksin görməyə göydən yerə güzgü tutub.
Çeşmi-məxmurun müsəxxər qıldı canü könlümü,
Gör necə səyyadi-mahirdir, iki ahu tutub!
İntizari-qamətü ruyinlə olmuş müztərib,
Sərvü gül bağ içrə müddətdir, kənari-cu tutub.
Ay batıb, ya gün tutulmuş, əbri-zülmətdir məgər,
Yoxsa, yarın gül üzün geysuyi-ənbərbu tutub?
Naz ilə, Vahid, yenə qan tökmək istər xatiri,
Tiri-müjganın əlində ol kamanəbru tutub.
«Qəmli könlüm yenə şad oldu, ruxi-yarı görüb…»
Qəmli könlüm yenə şad oldu, ruxi-yarı görüb,
Arizində o məhin türreyi-tərrarı görüb.
Zülfi-purçinini gördükdə könül qıldı fəqan,
Çəmən içrə, sanasan, mürğ o şəhmarı görüb.
Şəmi-ruxsarını dövr eylədi pərvaneyi-dil,
Yandırar özünü pərvanə necə narı görüb.
Bülbülün naləsi dünyanı tutar gülşəndə,
Hər zaman xar ilə həmdəm güli-bixarı görüb.
Daim əğyar ilə həmdəm olur ol simbədən,
Zülfi-bihədd qılır, hərdəm məni-zarı görüb.
Şövq ilə qıldı həvəs ləli-ləbi-dilbərimə,
Tutivəş mürği-dil ol ləli-şəkərbarı görüb.
Adət etmiş özünə ağlamağı Vahidi-zar,
Çünki yar ilə o gündən kim o əğyarı görüb.
«Ey könül, var bu ziyafətdə şərafət bu gecə…»
Ey könül, var bu ziyafətdə şərafət bu gecə,
Bir gözəl növrəs üçündür bu ziyafət bu gecə.
Xəlqimiz qüssəyi-qəmdən uzaq olsun, yarəb,
Bu səfa məclisinə yetməsin afət bu gecə.
Toplaşıb bir yerə dost-aşna, hamı xatiri şad,
Gül, danış sübhə kimi eylə zərafət bu gecə.
Musiqi zövq verir ruhinə pəjmürdələrin,
Tapacaq dərdinə hər şəxs şəfaət bu gecə.
Yusifi-Misr, sanırsan ki, Züleyxayə görə
Qurdurub izzət ilə təxti-xilafət bu gecə.
Olmamış bir kəsə dünyada müyəssər belə toy,
Hamı şadlıqla olur məclisə dəvət bu gecə.
Bu gözəl məclisə bir şer yazarsan, Vahid,
Sən də göstərməlisən xəlqə nəzakət bu gecə.
«Bir az da, gəlin, gözləyək ol yar gəlincə…»
Bir az da, gəlin, gözləyək ol yar gəlincə,
Min naz ilə ol sevgili dildar gəlincə!
Yetməz gülünün vəslinə, səbr etməsə bülbül,
Dözmək gərək ol yari-vəfadar gəlincə!
İzn olsa, məhəbbətlə deyərdim sənə: saqi,
Sal məclisi tərtibə səbəbkar gəlincə!
Öz yarımız, öz dostumuz, öz məclisimizdir,
Məxsusi, gəlin, zövq alaq əğyar gəlincə.
Şövq ilə, məhəbbətlə keçirdik bu büsatı,
Məclisdən iraq, bəzi dilazar gəlincə!
Gəzdir qədəh, ey dost, xərab olmadan ömrün,
Sərməst olaq, ol gözləri xumar gəlincə!
Sən indi bu gülşəndəsən, ey bülbüli-şeyda.
Fövt eyləmə bu fürsəti, ta xar gəlincə!
Vahid, bizə bir şer oxu bu məclisə dair,
Bir zövqə yetək çəngü dəfü tar gəlincə!
«Könül mürğü düşübdür seydvəş bir dami-səyyadə…»
Könül mürğü düşübdür seydvəş bir dami-səyyadə,
Salıbdır boynuma zənciri-zülfün misli-qülladə.
Səri-zülfi-nigarə dil verib, yüz min bəla çəkdim,
Yox imiş etibar heç kimsəyə bu dar dünyadə.
Mənimtək eşqdə olmazdı kimsə zarü sərgərdan,
Vəfa görsəydi gər Sənan ki, bir mucan o tərsadə.
Olur qan bu dili-zarim meyi-gülfamtək hər dəm,
Düşəndə, ey güli-qönçə, o ləli-ləblərin yadə.
Baş əyməz zahidi-kəcbin hərgiz taqi-mehrabə,
Xəmidə qaşların taqin görə bir dəfə röyadə,
Dalınca sayəvəş, cana, dolannam, bir budur qəsdim,
O yer kim sən durursan, can edim təslim o məvadə.
Nə müddətdir, könül, cana, təmənnayi-vüsal eylər,
Rizayəm can verim hicrində, ey məh, bu təmənnadə.
Mənə vəsf eyləmə, zahid, bu qədri Yusifin vəsfin
Ki, haşa Yusifi-Kənan ola bu hüsnü zibadə.
Salıbdır Vahidi ayrı vətəndən el şəmatətlə,
Odur, Məcnun kimi tutmuş məkan bir kuhü səhradə.
«Bəzmi-şərabxanədə durdum ayağidə…»
Bəzmi-şərabxanədə durdum ayağidə,
Verdi şərab saqi mənə bir ayaqidə.
Şəmi-şüai-hüsnünə yandırdı könlümü.
Pərvanə rəsmdir ki, yanar şəbçirağidə.
Görmüş məgər o qönçə ləbin gülşən içrə gül,
Olmuş şüküftə gülşən əra gül budağidə.
Ətri-gülab zülfünü hər kimsə iyləsə,
Getməz ölüncə ətri qalar ol dəmağidə.
Sərvim ki naz ilə qədəmin qoydu gülşənə,
Qıldı şikəst sərvi-qədi sərvi-bağidə.
Zülfü içində məskən edib könlümün quşu,
Dil riştəsini incidib ol məh dərağidə.
Hər kim yetişdi dəhrdə vəsli-nigarinə,
Vahid həmişə can verir rahi-fəraqidə.
«Olur şüküftə könül zülfi-yarə şanə dəyəndə…»
Olur şüküftə könül zülfi-yarə şanə dəyəndə,
Necə ki, ovçu olur şad oxu nişanə dəyəndə.
Fərəhlənir ürəyim hər zaman ki, ol gözəlin,
Xədəngi-qəmzəsi bu çeşmi-xunfişanə dəyəndə.
Zəmanə əhli olur cəm xalinin nəzarəsinə,
Bahar zamanı çıxar xəlq seyrə danə dəyəndə.
Sitarələr yanar, ol mahə zərrəcə əsər etməz,
Haçan ki, ahim odu taqi-asimanə dəyəndə.
Gələndə gərdişə əldən alır ünani-taqətimi
O şəhsəvarın əli hər zaman ünanə dəyəndə.
Dübarə can verir insanə, Vahid, ol pəri, guya
Bir özgə nəşəsi var tiri-nazi canə dəyəndə.
«Narazıyam, ey gül, mənə imdad eləsən də…»
Narazıyam, ey gül, mənə imdad eləsən də,
Naşad eləyən könlümü dilşad eləsən də.
Öz səhvinə bir vaxt peşiman olacaqsan,
Olmaz yetişən dadına, min dad eləsən də.
Sındırmısan, əl vurma sınıq könlümə, zalım,
Viranə düzəlməz, necə abad eləsən də.
Vəslin həvəsi indi başımdan necə çıxsın,
Zülfündə əsirəm, əgər azad eləsən də.
Öz yarına bax, başqa gözəllər məni sevməz,
Bülbül kimi yüz naləvü fəryad eləsən də.
Sən bir mələk olsan da inanmaz sənə könlüm,
Şəxsən özünü huri, pərizad eləsən də.
Əğyarə uyub, Vahidə yadlar kimi baxma,
Yaddan o çıxarmaz, sən onu yad eləsən də.
«Minlərcə gözəl olsa da hər millət içində…»
Minlərcə gözəl olsa da hər millət içində,
Olmaz sənə bənzər, gözəlim, xilqət içində.
Hicrində nələr çəkdiyimi, vəslinə yetsəm,
Bir-bir sənə ərz eyləyərəm söhbət içində.
Ol zülfi-pərişanə o gündən ki, əsirəm,
Məcnun deyilir adıma cəmiyyət içində.
Kuyində səfa çəkməyə yol vermə rəqibə,
Yoxdur yeri xain adamın cənnət içində.
Biganə sözün açma mənə, qüssədən ölləm,
Bimarə içirtmə zəhəri şərbət içində.
Min cazibə vardır, gözəlim, məst gözündə,
İnsan sənə baxdıqca qalır heyrət içində.
Vahid, məni hərdəm ki, görüb dindirir ol şux,
Könlüm açılır, ruhum uçur ləzzət içində.
«Çürütdük ömrümüzü bivəfalər eşqində…»
Çürütdük ömrümüzü bivəfalər eşqində,
Rəqibə qəmzə satan məhliqalər eşqində.
Sədaqət ilə vəfa aləmində can qoyduq,
Vəfadan əl götürən aşinalər eşqində.
Xəyali-vəsl ilə zənciri-zülfə bağlandıq,
Rəqibə naz eləyən dilgüşalər eşqində.
Büküldü bel, baş ağardı, qocaltdı qüssə bizi,
Bu sərv boylu, bu zülfi-qarələr eşqində.
Bizim nəvayə gələn neydən eşqimiz çoxdur,
Biz indi də gəzirik binəvalər eşqində.
Bəlayi-eşqdə hər cövrə dözmüşük, Vahid,
Bu daş ürəkli olan dilrübalər eşqində.
«Mən aləmə minnət çəkirəm yar həvəsində…»
Mən aləmə minnət çəkirəm yar həvəsində,
Yarımsa gəzir şövqlə əğyar həvəsində.
Bilməm, bu necə sirridir, hikmətdir, əzəldən
Bülbül gülə mail, gül olar xar həvəsində?
Mey oxşamasa ləblərinə qırmızılıqda,
Bir kimsə tapılmaz meyi-gülnar həvəsində.
Hər gün üzünü görməyə həsrət çəkir aləm,
Gül fəsli olar el hamı gülzar həvəsində.
Bilməm, nə görüb zülfdə Məcnun kimi könlüm?
Sərgəştədir ol türreyi-tərrar həvəsində.
Aşiq sevir ol şuxi, təəccüblü budur ki,
Yüzlərlə gözəllər də onun var həvəsində.
Vahid! Yenə qiymət çoxalıb Yusifi-şerə,
Gövhər satılır, olsa xiridar həvəsində.
«Keçib daim günüm meyxanələrdə…»
Keçib daim günüm meyxanələrdə,
Yəqin bir sirr var peymanələrdə.
Nə bilsin yanmayanlar eşq odunda,
Yanır, məqsəd nədir pərvanələrdə?
Riyakarın gözəldir, söhbətindən,
O “nuş olsun” ki, var məstanələrdə.
Məni zənn etməyin Məcnundan əskik,
Mən ondan yüksəyəm əfsanələrdə!
Kəməndi-zülfi-yarə mail olmaz,
Əgər eşq olmasa divanələrdə.
Məni, fəqr əhliyəm, təhqir qılma,
Neçün kim, gənc olur viranələrdə.
Sənin şerinlə, Vahid, nazəninlər
Dəmadəm zövq alır kaşanələrdə.
«Fələk salıbdı məni yüz cəfayə qürbətdə…»
Fələk salıbdı məni yüz cəfayə qürbətdə,
Gərəkdi səbr eləmək hər bəlayə qürbətdə.
Olubdu tirə günüm həsrətindən ol mahın,
Gecə-gündüz gəlirəm ahu vayə qürbətdə.
Nedim, nə çarə qılım, olmuşam bəlayə düçar,
Şikəstə dil qalıb həsrət dəvayə qürbətdə.
Həqiqi yoxdu mənə aşina, sora halım,
Deyim bu dərdimi ol aşinayə qürbətdə.
Nə vaxtdır, mənə gəlməz o yardən namə,
Varımdı, gər eləsəm min gilayə qürbətdə.
İlahi, könlünü şad et qəribi-bivətənin,
Tüfeyli eyləmə mərdi gədayə qürbətdə.
Xudaya, Vahidi lütfünlə tez yetir Vətənə,
Ki, yarisiz dözə bilməz cəfayə qürbətdə.
«Nigara, aşiqin sənsiz qalıb avarə qürbətdə…»
Nigara, aşiqin sənsiz qalıb avarə qürbətdə,
Necə gör hicrin etmişdir günümü qarə qürbətdə.
Düşəndə yadına zülfün olur daim gözü giryan.
Gecələr sübhədək əşkin tökər rüxsarə qürbətdə.
Fələk qıldı cüda səndən məni, ey şuxi-məhparə,
Tikibdir aşiqin sənsiz gözün yollarə qürbətdə.
Vətən avarası oldum, həbibim, sevgilim, rəhm et,
Düşübdür aşiqin Məcnun kimi kuhsarə qürbətdə.
Olub sənsiz ənisim qəm, nigara, munisim nalə,
Bu dərdi-hicrə yox ölməkdən özgə çarə qürbətdə.
Tərəhhüm qıl, nigara, Vahid olmuş eşqdən xəstə,
Ləbin derlər dəva, ey məh, məni-bimarə qürbətdə.
«Keçdi min naz ilə ol dilbəri-məhparə belə…»
Keçdi min naz ilə ol dilbəri-məhparə belə,
Bir də dönsə, vuracaq sinəmə yüz yarə belə.
İncimə, aşiqə cövr eyləsə, biganəyə naz,
O gülün bülbülə nazı belədir, xarə belə.
Zövqüm artar, üzü göyçəklərə düşdükcə yaxın,
Hələ pərvanə özün vurmamış odlarə belə.
Hər kimə söylədim eşqində əsir olduğumu,
Dedi: kim saldı bu dərdə səni, biçarə, belə?
Gözümün yaşını kuyində görənlər dedilər:
Sevgilin tək nə gül olmaz, nə fəvvarə belə.
Dedim, ağ üstə nə növi görünür qarə, o məh
Tökdü zülfün üzə, ağ üstə, dedi, qarə, belə.
Vahid, hər kimsədə ki eşq, məhəbbət yoxdur,
Almaram mən onu bir dirhəmü dinarə belə.
«Gözəlim, el duyar axır, mənə az qaş-göz elə…»
Gözəlim, el duyar axır, mənə az qaş-göz elə!
Bir də aldanmaram, ölsəm də, vəfasız gözələ.
Alacaqsan, bilirəm, canımı min naz ilə,
Çox gecikdirmə, gülüm, hər nə bilirsən, tez elə!
Çıx çəmən seyrinə, bülbüllər ölür dərdindən,
Xəstə aşiqlərinin ruhini güldür, təzələ.
Naz ilə gül, bizim ellərdə də güllər gülsün,
Solsun əğyarın açılmış gülü, dönsün xəzələ.
Bu gözəl ölkə yetirmiş bu məlahətdə səni,
Hər pəriçün bu səadət, bunu bil, düşməz ələ.
İnciyib məndən, eşitdim o gözəllər gözəli,
Aramız, bəlkə, bu günlərdə, güman var, düzələ.
Dəli ceyran kimi naz ilə o süzgün baxışın,
Vahidin şövqünü artırdı bu şirin qəzələ.
«Gözəlim, tutma bərabər məni pərvanə ilə…»
Gözəlim, tutma bərabər məni pərvanə ilə,
O əgər şəmə yanır, mən ruxi-cananə ilə.
Qorxuram, el düşüb ardınca ola heyranın,
Ehtiyat ilə dağıt zülfün üzə şanə ilə.
Bundan artıq qəmi-hicranına tabım yoxdur,
Ölərəm, bir də görəm gər səni biganə ilə.
Bu qədər göz görə zülfündə əsir olmazdım,
Mümkün olsaydı bacarmaq dili-divanə ilə.
Mən durarkən, yenə el söhbəti-Məcnunə uyur,
Nə zamandır, keçirir ömrünü əfsanə ilə.
Tövbə camın necə sındırmayım, insafım var?
Dilbərim saqi olub, mey verə peymanə ilə.
Mən əgər badəni tərk eyləməsəydim, Vahid!
Çürüyüb məhv olacaqdım rəhi-meyxanə ilə.
«Keçsəydi xoş günüm gər o zülfi-siyah ilə…»
Keçsəydi xoş günüm gər o zülfi-siyah ilə,
Hərgiz şikayət etməz idim suzi-ah ilə.
Ahu baxışlı gözlərinin mübtəlasiyəm,
Çox baxma, sevgilim, mənə süzgün nigah ilə.
Ruyin yanında zərrəcə gəlməz xəyala gün,
Müşkül, gəda bərabər ola padişah ilə.
Zahid sözüylə, yaxşı ki, mey tərkin etmədim,
Bəsdir səvabım eşqdə bir bu günah ilə.
Bilməz cəmalını məhü xurşidə bənzədən,
Çoxdur təfavütün, gözəlim, mehrü mah ilə.
Mehrabi istəyərmi sevən kəc hilalini,
Daşda nə zövq var, bir ola qibləgah ilə?
Zülfün düşəndə ruyinə, artar məlahətin,
Gül bağlananda qiyməti artar giyah ilə.
Nəyyirlə[6 - Bakıda yaşamış fars şairi Qulamhüseyn Novruz Nəyyir.] çox mübahisə oldu bu şerdə,
Vahid, qalıb bu məsələmiz iştibah ilə.
«Hər kəs cahanda dost ola bir xeyirxah ilə…»
Hər kəs cahanda dost ola bir xeyirxah ilə,
Keçməz həyatı naleyü fəryadü ah ilə.
Könlüm gülüzlü bir gözəlin mübtəlasıdır,
Hərgiz dəyişmərəm mən onu mehrü mah ilə.
Kuyi-nigarımın mən əzəldən gədasıyam,
Bəhs eylərəm bu rütbəmlə padişah ilə.
Dəşti Xətada seyr edən ahuyə vermərəm,
Ol nazənin baxanda mənə kəc nigah ilə.
Yarın cəfası olmasa biçarə aşiqə,
Səhrayi-eşq dolmaz idi əşki-ah ilə.
Vahid, bu nazəninlərə çox bivəfa dedik,
Tanrı bağışlamaz bizi böylə günah ilə.
«Bir ləhzə gülmədi üzüm ol gülcamal ilə…»
Bir ləhzə gülmədi üzüm ol gülcamal ilə,
Ömrüm yetişdi axirə yüz min xəyal ilə.
Hicran qəmilə eylə ki, mən adət etmişəm,
Şad olmaram ölüncə ümidi-vüsal ilə.
Öz eşqim ilə fəxr edirəm kainata mən,
Şahlar öyünməsin mənə cahü cəlal ilə.
Yar ilə xoş dəqiqələrin başqa zövqü var,
Yar olmayanda gün keçəcək qilü qal ilə.
Bir də cahana gəlməyəcəksən dübarə sən,
Mümkünsə, qoyma keçməyə ömrün məlal ilə.
Tədric ilə qocaldacaq axır fələk səni,
Vəhşiliyi burax, dolan əhli-kamal ilə.
Vahid, mənimlə düz dolanan yar tapmadım,
Çünki fələk də kəc dolanır əhli-hal ilə.
«Ey deyən, xar yaxınlaşdı vəfasız gül ilə…»
Ey deyən, xar yaxınlaşdı vəfasız gül ilə,
Gül bu az ömrü ilə bəhs qılır bülbül ilə.
Kaş ki, bir də bizə o vəslin olaydı qismət,
Yenə həmsöhbət olaq bir neçə əhli-dil ilə.
Hansı göylərdə mələklərlə gəzirsən gecələr?
Məh camalın bizə görsənməyir ayla, il ilə.
Könlümü odlara cəzb etdi xəyali-zülfün,
Yandırar xəlq çirağın gecələr məftil ilə.
Əhli-hal ilə cəhənnəm mənə cənnət görünür,
Həmdəm olmaqdan isə tərbiyəsiz cahil ilə.
Eylə ki, Vahid, o gülçöhrə sevir əğyarı,
Zənn edir, sanki mələk göydən enib zənbil ilə.
«Günəşlə bəhs edirəm mən bu gül cəmalım ilə…»
Günəşlə bəhs edirəm mən bu gül cəmalım ilə,
Necə bərabər olur ay iki hilalım ilə?
Mən istəsəm, salaram əhli-eşqi zəncirə
Kəmənd zülflərində, xəyali-xalım ilə.
Bir ay səfayi-vüsalimdən istifadə edən,
Yüz il də ömr eləsə, fəxr edər vüsalım ilə.
Nəzakət əhli bilər, var nə şivələr məndə,
Əsirdir mənə aləm bu xoş xisalım ilə.
Məni təbiət əzəl gündən nazənin yaradıb
Ki, layiqəm bu qədər şənə öz kəmalım ilə.
Məni sevən gərək eşqimdə min bəla çəksin,
Keçirdə xoş gününü möhnətü məlalım ilə.
O bağiban mənə layiqdir, əhli-dərd olsun
Ki, bəsləsin məni tər qönçətək bu halım ilə.
Mənim də dərdimi, Vahid, deyərsən ol şuxə,
Nədənsə, mən bacara bilmədim o zalım ilə.
«Ürəkdən eyləmişəm mən bu əhdi tarım ilə…»
Ürəkdən eyləmişəm mən bu əhdi tarım ilə,
Günüm keçəydi həmişə o nazlı yarım ilə.
Vəfalı bülbülüyəm bir gülüzlü cananın,
İnanmışam ona öz doğru etibarım ilə.
Şərəflə ömr keçirmək böyük səadətdir,
Fədasıyam bu yolun mən öz ixtiyarım ilə.
Həmişə xoş keçəcəkdir həyatımız, günümüz,
Bir olsa hər sözümüz nazənin nigarım ilə.
Vətən oğulları nəslilə iftixar eylər,
Olur ki, fəxr edərəm mən də yadigarım ilə.
Behişti görməmişəm, arizu da eyləmirəm,
Vətəndə keçsə günüm yari-gülüzarım ilə.
Məhəbbət əhlinə, Vahid, çalış, yaxın gəlmə
Ki, qorxuram, yana qəlbin bu ahü zarım ilə.
«Keçsəydi xoş günüm əgər ol gülüzar ilə…»
Keçsəydi xoş günüm əgər ol gülüzar ilə,
Əğyarə minnət etməz idim ahü zar ilə.
Mən ol səfa ki, arizi-cananda görmüşəm,
Hərgiz dəyişmərəm onu yüz min bahar ilə.
Bilməz vüsal qədrini hər aşiqəm deyən,
Ta yanmayınca dərdü qəmü intizar ilə.
Məşuqə aşiqilə tanınmışdır aləmə,
Qiymətlənir qaş ilə üzük, zər əyar ilə.
Cananə öz dilimlə dedim, aşiqəm sənə,
Zövqüm səninlədir, nə işim var kənar ilə.
Divanəyəmmi mən, yenə zəncirə bağlanam?
Salmış kəməndə eşq məni zülfi-yar ilə.
Kuyi-nigarə layiqi yoxdur hər aşiqin,
Mən tapmışam bu Kəbəyə yol etibar ilə.
Eşq əhlini təbiət özü imtahan edib,
Məcnunu dərdi-hicr ilə, Mənsuru dar ilə.
Aləm bizim diyarımızın həsrətin çəkir,
Biz mehribanlıq eyləyirik hər diyar ilə.
Ahu baxışlı Azərbaycan gözəlləri
Bir bax, çəməndə seyr eləyirlər qatar ilə.
Vahid, bu şeri Təbrizə göndərmək istərəm,
Qismət olaydı, bir görüşək Şəhriyar[7 - Şair Məhəmmədhüseyn Şəhriyara işarədir.] ilə.
«Görsəm, ey gül, ölərəm bir də səni xar ilə…»
Görsəm, ey gül, ölərəm bir də səni xar ilə,
Əvvəl öldür məni, get sonra gəz əğyar ilə.
Əhd qıldın ki, vəfasızlığı tərk eyləyəsən,
Varsan, əhsən sənə öz etdiyin iqrar ilə.
Sünbüli-zülfünə çoxdan vurulub badi-səba,
Gecə-gündüz keçirir ömrünü gülzar ilə.
Tapmamışdır hələ bülbül sənə bənzər bir gül,
Bağdən-bağə gəzir dideyi-xunbar ilə.
Qamətin sərvi, gözün nərgizi gözdən saldı,
Dəhənin qönçəni lal eylədi güftar ilə.
Dil gözün fikrinə çox düşdü, xəyal eyləmədi:
Rahət olmaz qoşulan məsti-xətakar ilə.
Dövlətim, simü zərim olmasa, Vahid, xoşdur,
Gənci-təbim doludur gövhəri-əşar ilə.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=68336806) на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
notes
1
Atəşpərəstlərin ibadət yeri.
2
Şair Ağadadaş Müniri
3
Şair Məşədi Azər Hacı Məmmədzadə.
4
Şair Bədri Seyidzadəyə işarədir.
5
Şair Həsən Səyyar
6
Bakıda yaşamış fars şairi Qulamhüseyn Novruz Nəyyir.
7
Şair Məhəmmədhüseyn Şəhriyara işarədir.