Sağlığında qiymət verin insanlara
Cabir Novruz
Kitaba lirik şair Cabir Novruzun yarım əsrlik yaradı-cılığı müddətində qələmə aldığı seçmə şeirləri, daxil edilmişdir. Şeirlərdə şairin həm incə, kövrək lirik duyğuları, həm də ümumbəşəri və milli ağrılardan doğan vətəndaş-şair narahatlığı əks olunmuşdur.
Cabir Novruz
Sağlığında qiymət verin insanlara (şeirləri və poemaları)
MƏNİM MÜƏLLİMLƏRİM
Bu gözəl gününüzdə,
bu əziz çağınızda,
Mənim müəllimlərim,
mənim müqəddəslərim;
Mən üç oğul atası
sizin qabağınızda,
Qızıl qalstuk taxıb
şagird olmaq istərəm…
Dayanıb qarşınızda
kövrək, sakit, ləkəsiz,
İstərəm ki, siz məni
imtahana çəkəsiz…
Mən necə yaşamışam,
necə yollar getmişəm,
Nə şerlər yazmışam,
nə nəğmələr ötmüşəm,
Mənim nəyim yaxşıdır,
mənim nəyim pis deyil,
Mənim peyğəmbərlərim,
siz söyləyin, siz deyin!
Mənim müəllimlərim,
sevgi mücəssəməsi,
Bəzən ata əvəzi,
bəzən ana əvəzi.
Sizin üçün il nədir,
sizin üçün yaş nədir…
Ürəyimdə yeriniz
ən yuxarı başdadır…
Səsinizə borcluyuq,
sözünüzə borcluyuq.
Nurunu bizə verən
gözünüzə borcluyuq.
Sizin üçün mən dönüb
arzu, əməl olaram.
Heykəliniz olmasa
sizə heykəl olaram…
Bu əziz gününüzdə,
bu əziz çağınızda,
Mənim müəllimlərim,
mənim müqəddəslərim,
Mən üç oğul atası
sizin qabağınızda
Qızıl qalstuk taxıb
şagird olmaq istərəm…
İRAN QADINLARINA HEYRƏT MƏKTUBU
İran inqilabında kişilərlə, cavanlarla çiyin-çiyinə yüzlərlə qadın da üsyan etmiş və həlak olmuşlar…
Vuruş kişi peşəsidir,
döyüş kişi peşəsidir,
Bütün bəşər yaxşı bilir
bu iş kişi peşəsidir.
Barrikada döyüşündə
kişi kimi siz öldünüz,
Siz elə bil fağır, sakit
o qadınlar deyildiniz.
Yer kürəsi elə bil ki,
sizi təzə kəşf elədi,
Çadranızın qabağında
şah sarayı qəşş elədi…
Bütün iran xalqı üçün
sanki təzə doğulanlar,
Yaşmaq ilə polad tanklar
üzərinə şığıyanlar,
Qış fəslində körpəsini
güllə ilə qızdıranlar,
Yumruğuyla Amerika
toplarını susduranlar,
Əri ilə, oğlu ilə həlak olub
göz yumanlar.
Çox da dəblə geyinməyən,
çarşaflılar, gen tumanlar,
Qəzəbiniz qalxan idi,
yaşmağınız sipər idi –
Bu nə böyük dava idi,
bu nə böyük hünər idi?!
O cəlladlar tanklar ilə,
siz yaş dolu gözlər ilə,
Siz analıq qəzəbiylə,
onlar odlu qazlar ilə.
Bax, bu sayaq vuruşdunuz.
bax bu sayaq siz öldünüz,
Elə bil ki, fağır, miskin
Şərq qadını deyildiniz…
Çadranı da ucaltdınız,
milləti də ucaltdınız,
Namusu da, qeyrəti də,
isməti də ucaltdınız,
Bu gün durub səsləyirəm
şairləri, əsərləri,
Ey Hafizin, ey Xəyyamın
mələkləri, gözəlləri,
Sizi Şərqin dahiləri
dilbər deyə çağırıblar,
Canan deyə,
Qaşınıza kaman deyə,
Zülfünüzə ənbər deyə, –
Dilinizə şəkər deyə –
çağırıblar.
Sərv boylu,
püstə dodaq çağırıblar.
Amma bu gün mən deyirəm,
belə nahaq çağırıblar.
Sizi qərbin dahiləri
bəzən miskin, bəzən kölə
vəsf ediblər,
Amma bu gün mən deyirəm
nahaq belə vəsf ediblər,
Həcərimin bacıları, doğma əziz,
Qəhrəmanlıq dastanına
layiqsiniz hər biriniz!
Qoca Qərbin bər-bəzəkli
xanımları,
Qoca Qərbin ağ əlcəkli
xanımları,
Bütün mərmər bədənlilər,
bütün incə qədəmlilər,
Fraular,
madonnalar,
Zər-zibalı geyimlilər
tovus kimi kəkillilər,
İlk dəfəydi sizə həsəd
çəkirdilər.
Dilinizdə döyüş idi, urra idi,
şərqi idi,
Şərq doğurdan əfsanələr
Şərqi idi…
Biz görürdük sizin bütün
vücudunuz üsyan deyir,
qisas deyir.
Demək zahir, demək geyim
əsas deyil,
Ey haqq deyib həlak olan
qorxmazlarım,
igidlərim,
Ey çarşaflı, ey çadralı,
ey yaşmaqlı
şəhidlərim,
Siz intiqam qışqıranda
hay verəndə üsyanlara.
Az qalırdı tüfəng alıb
hücum edim ekranlara.
Sizi durub hifz eləyim,
canım ilə, gözüm ilə,
Sizə dəyən güllələri
sinəm ilə qabaqlayım.
Ərinizin yanındaca,
mən öpüşüm sizin ilə,
Nişanlınız duran yerdə
boynunuzu qucaqlayım.
Qoca İran, ürəyimi
bir məşələ döndərirəm,
Qoca İran, gözün aydın,
şah zülmünün sonu çatdı.
Bu bir heyrət məktubudur
ünvanına göndərirəm,
Ən birinci qadınlara
onu oxu, onu çatdır.
* * *
Azərbaycan, ötəcəyəm adını,
Nə qədər ki, ilhamım var, sözüm var.
Çöllərində nəhayətsiz nəciblik,
Dağlarında bir yenilməz əzm var.
Mənim üçün cahan səndən başlayır,
Məslək, qeyrət, vicdan səndən başlayır.
Sevgi, nifrət, güman səndən başlayır,
Sənin kimi bir ölməyən kəsim var.
Qədim dilin – allahımdır o mənim,
Bu günümdür, sabahımdır o mənim,
Həm nəğməm, həm silahımdır o mənim,
Onda saysız cavahir var, qızıl var.
Əsrlərlə yadellilər, oğrular,
Varını ha taladılar, soydular,
Nə tükəndin, nə əyildin, ey diyar,
Çünki səndə hər bir dərdə dözüm var.
Babəklərin mətanətə səsləyir,
Həcərlərin mərd övladlar bəsləyir.
Ana yurdum, yaxşıların az deyil,
Amma hələ bir xeyli də pisin var.
Mənə oğul deməyinlə ölməzəm,
Bircə tikə çörəyinlə ölməzəm,
Bircə solmuş çiçəyinlə ölməzəm,
Bircə əsim küləyində səsim var.
Nə varının, dövlətinin acıyam,
Nə adının, şöhrətinin acıyam.
Nə malının, sərvətinin acıyam.
Beşcə qarış torpağında gözüm var.
MƏNİM NƏYİM ÇATIŞMAYIR…
Gözlərimdə qəm gördünmü
Baxışımda bir balaca
narazılıq,
Sən günahkar adam kimi,
Məndən sual eləyirsən
yazıq-yazıq…
Soruşursan
dönə-dönə…
Nə olubdur axı yenə,
Necə edim, necə dözüm
Axı necə mən işinə
qarışmayım?!
Özün söylə, barı özün,
Söylə nəyin çatışmayır?!
Bu dünyada hər şeyin var,
Dörd otaqlı bir evin var,
Süfrəndə də halal çörək,
Oğulların gözəl, göyçək,
Nə bir dərdin, nə bir sərin?
Kitabların, şerlərin,
nəğmələrin…
Ömrüm-günüm, səadətim
Ay ilk arzum, ilk niyyətim.
Onda eşit, onda dinlə;
Deyim nəyim
çatışmayır?!
Ha gəzirəm həsrət ilə,
Sənin ilə keçirdiyim,
İlk gəncliyim çatışmayır
Yadımdadır cavan vaxtım,
Yerə baxdım, göyə baxdım,
O dağlardan düzə endim,
O düzlərdən yola çıxdım.
O dağlarım, o düzlərim
çatışmayır.
O sehirli gecələrim,
Gündüzlərim çatışmayır…
Düşünürəm nə qazandım,
Nə itirdim bu yollarda,
Mən nə qoydum,
Nə götürdüm bu yollarda,
Düşünürəm, nəyim çoxdur,
nəyim azdır,
Bu döyüşlər
meydanında,
Mən baxtımı haçan yıxdım
Bəxtim məni haçan basdı?!
Bax, bu bölgüm,
Bu hesabım çatışmayır,
Bu sualım, bu cavabım
çatışmayır.
Həyat təkcə ev deyildir.
Həyat təkcə çörək deyil,
Həyat təkcə yemək deyil,
Həyat təkcə keyf deyildir.
Həyat təkcə oğul-uşaq
Olsa idi nə vardı ki:
Onda aləm başdan-başa,
Razılarla, xoşbəxtlərlə
dolardı ki?!
Söyləyimmi daha nəyim
çatışmayır?!
Süfrəmizdə duz-çörəyim
çatışsa da,
Bəzən olur ürəyimdə,
Söz çörəyim çatışmayır…
Bu dünyanın xeyri üçün
Başçılar hey baş sındırır,
Diplomatlar baş sındırır,
Sənətkarlar baş sındırır.
Adamların adamlara mehri
üçün
Başçılar hey baş sındırır,
Diplomatlar baş sındırır,
Sənətkarlar baş sındırır.
Neçə ölkə əsarətdə
Neçə ölkə xoşbəxt,
azad.
Münəccimlər göydə təzə ulduz gəzir.
Casuslarsa yerdə təzə fitnə-fəsad.
Bir vətənəm parçalanıb
İki yerə bölünmüşəm…
Bir torpağam ikiləşib
Çayım, gölüm, dağım, meşəm…
Bir sinədə birləşməyim
çatışmayır,
Bir ürəkdə yerləşməyim
çatışmayır…
Cənub havam çatışmayır,
Səttar babam çatışmayır…
Ora mənim kömək əlim
çatışmayır,
Təbriz boyda bir gözəlim
çatışmayır.
BULAQ SUYU, DAĞ HAVASI…
İki kəlmə adi, sadə,
Bulaq suyu, dağ havası.
Uzaq düşdük bu dünyada,
Bulaq suyu, dağ havası…
Uşaqlığım qaynar, odlu,
Şirəsini sizdən tutdu…
Siz piyada, mənsə atlı
Bulaq suyu, dağ havası.
Nəğməm sizdən havalandı,
Şerim sizdən cilalandı,
Qanım sizdən mayalandı,
Bulaq suyu, dağ havası.
Minib polad təkərlərə,
Çıxdıq uzaq səfərlərə.
Tökülmüşdük şəhərlərə,
Bulaq suyu, dağ havası.
Dayı getdi, əmi getdi,
Ömrümüzün çəmi getdi,
Ağzımızın təmi getdi.
Bulaq suyu, dağ havası.
Zirvələrin başı qarlı,
Meşələrin içi barlı.
Ay kökünə etibarlı
Bulaq suyu, dağ havası.
Yoxuş yoran çağım hanı,
Daşdan ağır yuxum hanı,
Həsrətimin qəhrəmanı,
Bulaq suyu, dağ havası.
Şəhər orda, oba burda,
Övlad orda, baba burda,
Ömür çapır iki yolda,
Bulaq suyu, dağ havası…
Upa kəndi
EL İÇİNDƏ UNUDULUR…
Bu dünyada hər dərd, kədər,
el içində
unudulur:
Ən dəhşətli faciələr
el içində
unudulur.
Nəyimiz var əks olunub
xalq qəlbinin
güzgüsündə,
Özümüz də hiss etmədən
güc alırıq
özgəsindən…
Hiss etmədən bir-birini
duya-duya
yaşayırıq.
Bir-birinin günahını
yuya-yuya
yaşayırıq…
Ən yanıqlı göz yaşları
el əliylə
qurudulur…
Ən dəhşətli faciələr
el içində
unudulur…
Yadımdadır uşaqlığım,
Yadındadır
körpəliyim…
Bir gün bizim üstümüzü
kabus ölüm
kölgələdi.
Atam getdi, atam öldü,
beli sındı
evimizin…
Cavan anam dərd əlindən
fəryad çəkdi
uzun-uzun…
Neçə dəfə qarğış etdi
o taleyə,
o allaha,
Huşu getdi, rəngi qaçdı…
Dedim ölər
anam daha…
Kənd töküldü evimizə
gözümüzdə
işıq yandı…
Dərya boyda nisgilimiz
gilə-gilə
parçalandı,
El qəlbinə axıb getdi
qətrə-qətrə,
qaşıq-qaşıq,
Mən anama durub baxdım
gördüm xeyli
yaxşılaşıb…
O zamandan bu kəlmələr
mənim üçün
şüar olub…
Ən dəhşətli faciələr
el içində
unudulur.
Keçən hərbi xatırlayın,
keçən hərbi
salın yada,
Nə dadmadıq bu dünyada,
nə görmədik
bu dünyada…
Biz itirdik milyonlarla
qızı, oğlu,
əri, mərdi…
İnsanlardı dözdü elə
dağ olsaydı
əriyərdi…
Kədər, hicran güllələri
sinəmizi
dəldi keçdi,
Yenə hərbin ağır yolu
el qəlbindən
gəldi keçdi.
Milyonlarla qurban verdik
fəqət yenə
xalq dayandı…
O bununçun keşik çəkdi,
bu onunçun
alovlandı…
Yadlar belə bir-birinə
ümid verdi,
istək verdi…
Oğlu ölmüş analar da
bir-birinə
ürək verdi…
Hamı dedi bir ağızdan
sözlərində
inam, qürur,
Ən dəhşətli faciələr
el içində
unudulur.
Nisgiliniz olan kimi
dayanmayın
çölə çıxın…
Adamlardır gəlib gedir
dəstə-dəstə
axın-axın:
Siz qoşulun insanlara,
siz qoşulun
axınlara,
Gücü çatmaz dərdin, qəmin
onda sizə,
yaxın gələ…
And içirəm gücü çatmaz,
and içirəm,
olun, əmin…
Çölə çıxdın, insan gördün
yox olacaq
dərdin, qəmin.
Bu müdrik bir həqiqətdir,
böyük, ölməz,
qədim, ulu…
Ən yanıqlı göz yaşları
el əliylə
qurudulur,
Ən dəhşətli faciələr
el içində
unudulur…
BİR ZAMANLAR
Bir zamanlar mən o qızı
sevərdim,
Gözlərinə sevgi gülü
səpərdim…
O mənimçün hər bir şeydən
əzizdi…
Köksümdəki bu ürəkdən
əzizdi.
O mənimçin işıq idi,
havaydı…
Hər ağrıma, məlhəm idi,
davaydı…
Vüsalını od qəlbimə
səpərdim,
Hicranından ulduz kimi
axardım…
Saçlarından həyat kimi
öpərdim,
Gözlərinə allah kimi
baxardım…
Sivri qaşlar ürəyimə
batardı,
Qara teli taleyimdə
bahardı…
Bir zamanlar mən o qızı
sevərdim,
Gözlərinə sevgi gülü
səpərdim.
O zamanın zərbəsindən
kənardı,
Təbəssümü yollarımda
fanardı…
Xəyalıma gəlməzdi ki,
bircə an,
O baxışlar soyuyacaq
bir zaman,
Aylar, illər səyirdəcək
atını,
O təbəssüm itirəcək
dadını,
Həyatımın, taleyimin
hakimi,
Qara tellər ağaracaq
qar kimi…
O gözlərə bir adilik
qonacaq,
O sözlərə bir adilik
qonacaq.
Fəsillərlə hey vuruşa-
vuruşa,
Sifətində yurd salacaq
qırışlar.
Kaş o zaman mən bunları
duyaydım,
Bu amansız yekunları
duyaydım…
Qoymayaydım zaman dura
qəsdinə,
Od tökəydim o illərin
üstünə,
Saçlarına düşən qarı
yığaydım,
Üzündəki qırışları
boğaydım,
Fəsillərin başı üstə
əsəydim,
Adiliyin nəfəsini kəsəydim,
– Dur – deyəydim zaman adlı
axına,
– Dur – toxunma yaratdığın
nağıla…
DEYİRSƏN Kİ
Deyirsən ki: – sevirəm,
Durmusan qarşımda sən.
Mən orta yaşındayam,
Sən cavan yaşındasan.
Sənə nə cavab verim,
Sənə nə durub deyim.
Sən səhər günəşisən,
Mən artıq qürubdayam.
Kövrəlib dayanmışıq.
Bir körpə uşaq kimi.
Sən açan çiçək kimi,
Mən solan yarpaq kimi.
Sənə nə cavab verim,
Elə bil ki, dardayam!
Sən gələn qatardasan,
Mən gedən qatardayam.
O sənin qismətindir,
Bu mənim qismətimdir.
Relslər görüşəcəkmi,
Bunu demək çətindir!
İki ayrı qatarda
Yol gedən adamlarıq,
Sanki pəncərələrdən,
Əl edən adamlarıq.
Sən qara telin ilə,
Mən zehli saçım ilə.
Mən qoca anam ilə,
Sən cavan bacın ilə.
Mən də bir divanəyəm.
Sən də bir divanəsən.
Mən üzü o yanayam.
Sən üzü bu yanasan.
Belə addımlayırıq
Təzadlı yollar ilə.
Mən solan payız ilə,
Sən açan bahar ilə!
Məhəbbət yaşa baxmır;
Müdriklər belə deyib.
Eh, bəlkə də belədir,
Bəlkə də belə deyil.
SƏNİ GÖRDÜM
Yel toxundu yarpaqlara,
Nəğmə qondu dodaqlara.
Durub baxdım uzaqlara
Səni gördüm, ay sevgilim.
Tamarzılar gülüşəndə,
Murazlılar görüşəndə.
Evimizə gün düşəndə
Səni gördüm, ay sevgilim.
Bir mehriban üz görəndə,
Bir cüt ala göz görəndə,
Qara xallı qız görəndə
Səni gördüm, ay sevgilim.
Bahar xalı toxuyanda,
Quşlar nəğmə oxuyanda,
İldırımlar şığıyanda,
Səni gördüm, ay sevgilim.
Ya özümdən küsəndə mən,
Ya fikirli gəzəndə mən.
Gözəllərin gözündə mən,
Səni gördüm, ay sevgilim.
Saz dinlədim, tara baxdım,
Gül iylədim qara baxdım.
Hara getdim, hara baxdım
Səni gördüm, ay sevgilim.
MƏNİM XATİRƏLƏR PEDMƏKTƏBİM VAR
Mənim xatirələr pedməktəbim var
Mümkündür orada hər nə istəsən,
Orda sevincim var, orda qəmim var
Orda dörd ilimin odu, istisi…
Orada olanda elə bilərəm,
Həftələr, fəsillər fırlanır geri.
Orda sağ görərəm, diri görərəm,
Özüm dəfn etdiyim müəllimləri.
Hələ o dünyadan dönməyib kimsə,
Mən bu fani fikri itirə billəm.
Bizim direktoru bircə nəfəsə,
Məzardan məktəbə gətirə billəm.
Özüm yaşadığım, yola saldığım,
Aylarım, illərim dönər geriyə…
Gözüm görə-görə həsrət qaldığım,
Zil qara tellərim dönər geriyə.
Girərəm sehirli qapılarından,
Gəzərəm sehirli otaqlarını…
Yığaram başıma əziz, mehriban,
Bizim qruppanın uşaqlarını.
Nur saçıb illərin toranlığına,
Burada sehirli işlər görərəm.
Hamını yetirrəm cavanlığına,
Hamını yenidən gəncləşdirərəm.
Təzədən baxaram əzizlərimə,
Qalxıb o illəri hey pillə-pillə.
Düşərəm xatirə dənizlərinə
Bataram, qalxaram çıxıb dirilləm.
Mənim xatirələr pedməktəbim var,
Mümkündür orada hər nə istəsən.
Orda sevincim var, orda qəmim var,
Orda ürəyimin odu, istisi.
Qapıçı xalanı görərəm orda,
Hey bala deyərdi… qarı bəxtikəm…
Oğlunu davadan qaytarmasam da,
Özünü dünyaya qaytara billəm.
On yeddi yaşında oğlan olaram,
Mənim xatirələr pedməktəbimdə.
Bir qara xallıya heyran olaram,
Mənim xatirələr pedməktəbimdə…
Hər parta dalında yada düşərəm,
Dolaşıb gəzdikcə o otaqları.
Təzədən alova, oda düşərəm,
Təzədən başlanar «məcnun» çağlarım.
Həsrət dumanında yollar azaram,
Duyub ilk eşqimi, ilk ilqarımı.
Elə bil təzədən durub yazaram,
Mən öz ilk məhəbbət məktublarımı.
Nə aya, nə ilə, nə ömrə sədd var,
Mənim xatirələr pedməktəbimdə…
Bir solmaz, saralmaz əbədiyyət var,
Mənim xatirələr pedməktəbimdə.
DƏYİŞƏR BİRBƏBİR AYLAR, FƏSİLLƏR
Dəyişər birbəbir aylar, fəsillər,
Yüz qış gəlib gedər yüz bahar üçün.
Gələr bu dünyaya təzə gözəllər.
Gələr təzə-təzə oğullar üçün.
Hər evdə bir odlu yaraşıq yanar,
Baxış toxunmamış, əl toxunmamış.
Qızıl ətri verən tellər daranar,
Nəfəs toxunmamış, yel toxunmamış.
Dolanar həyatı təzə gülüşlər,
Təzə həyəcanlar gəzər aləmi.
Ən təzə vüsallar, təzə görüşlər
Ən təzə hicranlar gəzər aləmi.
Nə qədər arzular itər dumanda.
Əsər sərt tufanlar, soyuq küləklər.
Yüzlərlə məhəbbət solan zamanda
Minlərlə məhəbbət açar, çiçəklər.
Ən təzə gümanlar aşıb-daşarlar,
Tökər təzə gözlər təzə yağışlar.
Bir gündə yüz kərə qarşılaşarlar,
Təzə baxışlarla təzə baxışlar.
Təzə yanaqların, təzə gözlərin
Söhbəti dillərdən dillərə düşər.
Təzə nakamların, talesizlərin
Təzə dastanları dillərə düşər.
Təzə ilk məktublar ünvan gəzərlər,
Təzə ilk həsrətlər düşər dalınca.
Gələr bu dünyaya təzə gözəllər,
Gələr qara gözlü övladlarımçın.
Təzə Leylilərin, Çüllettaların
Təzə Məcnunların dövrü başlayar.
Təzə məhəbbətlər doğulan kimi,
Təzə şairlərin şeri başlayar.
NƏ YAXIN QONŞU OLDUQ BU DÜNYADA
Nə yaxın qonşu olduq
bu dünyada,
Ayrı-ayrı doğulduq
bu dünyada,
Axır gəlib bir olduq
bu dünyada
Ey həyat, sən
Nə qəribəsən?
N ə q a r a t:
Sən ay kimi baxdın mənə,
Sən gün kimi baxdın mənə,
Gözlərinin qarasıyla
Güldü ömrün baxtı mənə.
Aylar keçir, illər keçir
axın olur,
Yadlar gəlir doğma olur,
yaxın olur.
Məhəbbətlə keçən ömür
nağıl olur
Ey həyat, sən
Nə qəribəsən?!
Bu ilqarı yaşatdıq
canımızda,
Gənclik eşqi qaynadı
qanımızda
Qohum oldu atamız,
anamız da,
Ey həyat, sən
Nə qəribəsən?!
Sən ay kimi baxdın mənə.
Sən gün kimi baxdın mənə
Gözlərinin qarasıyla
Güldü ömrün baxtı mənə.
Aylar keçir, illər keçir
axın olur,
Yadlar gəlir doğma olur,
yaxın olur
Məhəbbətlə keçən ömür
nağıl olur
Ey həyat, sən
Nə qəribəsən?!
ARZULAR QOVUŞANDA
Hər ürək bir ümidlə, bir inamla
yaşayır bu cahanda,
Hər nəğmə bir alovla, bir ilhamla
yaşayır bu cahanda,
Hər qışı bahar gözlər,
Hər zirvəni qar gözlər,
Dəniz daşar, dalğalar coşar,
gur sular
qovuşanda.
Duyğular üzə çıxar,
Çiçəklər dizə çıxar,
Tale gülər, baxışlar gülər,
arzular
qovuşanda.
N ə q a r a t:
Çapılar ən qəlbi dağlar,
Kəsilər ən böyük ahlar,
Bir sözlü, bir diləkli
insanlar
qovuşanda.
Hər ürək bir ümidlə, bir inamla
yaşayar bu cahanda.
Hər nəğmə bir alovla, bir ilhamla
yaşayar bu cahanda.
Ömr edər, min il bəşər
Qocalar da gəncləşər,
İtkin düşmüş, xəbəri gəlmiş,
oğullar qayıdanda.
Dünya silahsız olar,
Kədərsiz, ahsız olar,
İşıq dolu, məhəbbət dolu,
vicdanlar
qovuşanda.
N ə q a r a t:
Çapılar ən qəlbi dağlar,
Kəsilər ən böyük ahlar,
Bir sözlü, bir diləkli
insanlar
qovuşanda.
Hər ürək bir ümidlə, bir inamla
yaşayar bu cahanda.
Hər nəğmə bir alovla, bir ilhamla
yaşayar bu cahanda.
AYRILIQ OLMAYAYDI…
Yavaş-yavaş gecə keçər,
gecə keçər, yar,
Heç bilmirəm necə keçər
necə keçər, yar,
Durub səni düşündükcə
düşündükcə, yar
Qoşun çəkər xatirələr
xatirələr, yar,
Şirin günlər, şirin çağlar
Bir-bir gəlib düşər yada…
Ürək deyər, ayrılığın
Üzü dönsün bu dünyada!
Ay çəkilər yuxu kimi
yuxu kimi, yar,
Bir ovçunun oxu kimi
oxu kimi, yar,
Hamı deyər, hamı gülər
Mən gülmərəm çoxu kimi,
çoxu kimi, yar,
Şirin aylar, şirin çağlar
Bir-bir gəlib düşər yada
Ürək deyər ayrılığın
Üzü dönsün bu dünyada.
Çöldə tufan haray çəkər,
haray çəkər, yar,
Salar fəğan, haray çəkər,
haray çəkər, yar,
Yerdə durub mən susaram
Göydə bulud alay çəkər,
alay çəkər, yar,
Şirin günlər, şirin çağlar
Bir-bir gəlib düşər yada…
Ürək deyər ayrılığın
Üzü dönsün bu dünyada!
MƏNİM DUYĞULARIM
I
Xəyallar, duyğular, arzular,
Sizinlə yaşadım qış, bahar.
Ey mənim açılan güllərim,
Ey mənim mənalı günlərim!
Ömrümə siz dayaq oldunuz,
Evimdə çilçıraq oldunuz.
Ey mənim qanadlı illərim,
Arzulu, muradlı illərim!
N ə q a r a t:
Axtarmışam sizin üçün
könülləri, gözləri mən
Gilə-gilə, zərrə-zərrə
toplamışam sizləri mən.
Dəfinəm də, xəzinəm də,
Dövlətim də, varım da siz,
Duyğularım kövrək, əziz.
II
Düşəndə sizlərdən uzağa,
Bənzədim anasız uşağa.
Ey mənim sehirli çağlarım,
Nəğməli, şerli çağlarım!
Ömrümün ey gözəl günləri,
Ömrümün qızıl zər gülləri,
Bayatım, şikəstəm, nağılım,
Yığılın dövrəmə, yığılın!
N ə q a r a t:
Axtarmışam sizin üçün
könülləri, gözləri mən,
Gilə-gilə, zərrə-zərrə
toplamışam sizləri mən.
Dəfinəm də, xəzinəm də
dövlətim də, varım da siz,
Duyğularım kövrək, əziz.
QOCALIR ANAM
Arzular, duyğular aşıb-daşırlar,
Arzular boy atıb, ucalır hər gün.
Hər gün övladları cavanlaşırlar,
Mənim qoca anam qocalır
hər gün.
Qocalır hər gün, qocalır
hər gün
mənim anam.
N ə q a r a t:
Gözüm görə-görə qocalır anam,
Görən niyə belə qocalır anam.
Niyə belə, niyə belə, niyə belə,
niyə belə
Qocalır anam, qocalır anam,
mənim anam.
Ötür bu minvalla, payız, qış, bahar
Evlərdən toy səsi ucalır hər gün,
Gülür, çiçəklənir cavan analar,
Mənim qoca anam qocalır hər gün
Qocalır hər gün, qocalır
hər gün
mənim anam.
N ə q a r a t:
Gözüm görə-görə qocalır anam,
Görən niyə belə qocalır anam.
Niyə belə, niyə belə, niyə belə
niyə belə
Qocalır anam, qocalır anam.
mənim anam!
GÜNƏŞLİ ÖMRÜM…
Bir tufansan, ey ömrüm
Çağlar küləklərin sənin.
Çaxar şimşəklərin sənin.
Coşar diləklərin sənin.
Bir ümmansan, ey ömrüm,
Dönməz dəyanətin sənin.
Sönməz şeriyyətin sənin,
Susmaz məhəbbətin sənin.
Qoy həyat yolu
Yağış olsun
Külək olsun.
Təki qəlbdə
Amal olsun,
Məslək olsun.
Bu arzular dünyasında
yaşar insan,
Bu amallar eşqilə
coşar insan,
hər an.
Bir günəşsən, ey ömrüm,
Qızıl şəfəqlərin sənin!
Əngin üfüqlərin sənin!
Bir atəşsən, ey ömrüm,
Yanmaq bir adətin sənin,
Sönməz şeriyyətin sənin
Qoy həyat yolu
Yağış olsun,
boran olsun.
Təki qəlbdə
Arzu olsun,
inam olsun.
Bu arzular dünyasında
yaşar insan.
Bu arzular eşqi ilə coşar
insan
o hər an.
Sevgi əzəl,
tale şirin,
ömür gözəl!
MƏRD OL
I
Ömür birdir, ər kimi
Onu vur başa, dostum.
Dönməz ol həmişə, hər zaman
Əsl kişilər kimi,
Vüqarla yaşa, dostum.
Dönməz ol həmişə, hər zaman.
N ə q a r a t:
Həyat əzəldən bəri
Onu duyan kəslərin.
Bu dünya igidlərin,
Bu dünya dönməzlərin…
Həyat əzəldən bəri
Vüsal gözləyənlərin,
Bu dünya sevənlərin,
Onu istəyənlərin…
Günəş ilə qoşa dur,
Oxu nəğməni, dostum,
Əməllərin yaşadar
Ucaldar səni, dostum.
II
Fəsillər ötüşəndə
Qoy gələcək nəsillər
Daima, həmişə, hər zaman
Səndən söhbət düşəndə
Mərd yaşadı desinlər
Daima, həmişə, hər zaman.
N ə q a r a t:
Həyat əzəldən bəri
Onu duyan kəslərin,
Bu dünya igidlərin,
Bu dünya dönməzlərin…
Həyat əzəldən bəri
Vüsal gözləyənlərin,
Bu dünya sevənlərin,
Onu istəyənlərin…
Günəş ilə qoşa dur,
Oxu nəğməni, dostum.
Əməllərin yaşadar,
Ucaldar səni, dostum.
ƏLVİDA
Eşqinlə çağlayan illərə,
Saçına düzdüyüm güllərə.
Bu gündən, əzizim, dünyada
Əlvida deyirəm, əlvida.
N ə q a r a t:
Bir zaman çarpan ürəkdin,
Bir zaman çaxan şimşəkdin.
Bir zaman həyata gərəkdin.
Bir nurlu günəşdin, sönmüsən,
Əlçatmaz xəyala dönmüsən.
Günahkar gəzməyək dünyada!
Əlvida, əzizim, əlvida.
DÜNYADA SƏADƏT AXTARIR İNSAN…
Belədir bu həyat,
Belədir bu cahan.
Səadət axtarır
Dünyada hər insan.
N ə q a r a t:
Hər ömrün, hər taleyin
Öz rəngi, öz çaları.
Günəşə addımlayır
Gələcəyin yolları.
Hər xilqət əbədi
Yaşamaq istəyir.
Sevinci daima
Qəm-qüssə gözləyir.
N ə q a r a t:
Hər ömrün, hər taleyin
Öz rəngi, öz çaları.
Günəşə addımlayır
Gələcəyin yolları.
TALEYİM MƏNİM
İl ötdü, ay keçdi
Qəlbimi açmadım
heç kimə
heç kimə mən yar.
Yan bir şimşək kimi
Ömrümdən keçginən,
keçginən,
keçginən sən yar.
N ə q a r a t:
Fəsillər adlandı,
Könüllər odlandı,
Sevənlər şadlandı,
Bəs mən neynim, neynim gəl.
Taleyim gəl sən
Məni qurtar
Bu hicran əlindən.
Dağlara qar düşər
Hələ mən yanaram,
yanaram,
yanaram, mən yar.
Yadıma yar düşər
Həsrətdən donaram,
donaram,
donaram mən yar.
SEVGİ QANADLARINDA
Bir gün qanad versən mənə,
Hey uçaram mən, hey uçaram,
mən hey.
Görüşə gəl desən mənə,
Hey qaçaram mən, hey qaçaram,
mən hey,
hey qaçaram mən.
N ə q a r a t:
Ülvi bəşərsən,
Xatirələrsən,
Min bir gecəni
Səhər edərsən:
Görüşlərinlə,
Gülüşlərinlə,
Sən baxsan soyuq baxışla,
Aləmə yağar yağışlar.
Sən baxsan zərif baxışla,
Dünyanı bəzər naxışlar.
Bu yollarda qocal desən,
Qocalaram mən, qocalaram mən, hey.
Aya, günə, ucal desən,
Ucalaram mən, ucalaram mən hey
ucalaram mən.
N ə q a r a t:
Ülvi bəşərsən,
Xatirələrsən,
Min bir gecəni
Səhər edərsən:
Görüşlərinlə,
Gülüşlərinlə
Sən baxsan soyuq baxışla,
Aləmə yağar yağışlar.
Sən baxsan zərif baxışla,
Dünyanı bəzər naxışlar.
GÜLƏSİ
Hələ çoxu tanımayır
bu uşağı.
Xırda-xırda gözləri var
sanki üzüm
giləsidir.
O neyləsin hələ yaşı
azdır axı,
Tanış olun! Bu qızın adı
Güləsidir…
Burayacan Səbiş idi
nəvələrin
say-hesabda
onuncusu,
sonuncusu…
Şirinlikdə birincisi,
Səbiş idi nənəsinin
əvvəl sözü,
axır sözü,
Səbiş idi bal şəkəri
balaların,
Səbiş idi söz-söhbəti
xalaların,
Səbiş idi can-ciyəri
babasının,
Səbiş idi təzətəri
babasının,
İndi isə nəvələrin
ən təzəsi,
ən nübarı,
ən qönçəsi –
Güləsidir!
Nəvələrin say-hesabda sonuncusu,
Şirinlikdə birincisi –
Güləsidir…
Burayacan körpələrin
ən əlası
Səbiş idi,
İndi isə ən əlası –
Güləsidir.
Burayacan anasının
gül balası –
Səbiş idi,
İndi isə anasının
gül balası –
Güləsidir!
Burayacan ancaq Səbiş
dəbdə idi,
Əmilərin, dayıların,
bibilərin
arasında.
Çoxu onu ayırmazdı
hətta doğma
balasından,
Ad gününə
dəstə-dəstə
axardılar.
Saçlarına qızıl güllər
taxardılar,
Sözlərini şəkər kimi
yeyərdilər,
Bir ah çəksə min kərə
can deyərdilər,
Qadasını alardılar,
Ona dəftər, ona qələm
alardılar.
Dayıların, bibilərin
xalaların,
İndi isə ən sevdiyi
bir körpə var –
Güləsidir!
Mən nə deyim Güləsidən sizə
daha,
Ən balaca nəvələri əzizləmək
Babaların, nənələrin
peşəsidir.
Evlərində təzə körpə
göz açdımı
bu dünyaya,
Güləsi də Səbiş kimi
onda dəbdən
düşəsidir.
LALƏ
Bu da bizim Lalədir
Yeddinci nəvə Lalə
Çox mehriban baladır,
Amma nədənsə hələ,
Nənəsinin yanında,
Babasının yanında,
Bibilərin yanında,
Xalaların yanında
Bir az üzdə deyildir
Eh neyləsin, Məsi tək,
Səbiş tək, Güləsi tək,
Axı üzlü deyildir.
Haydan-küydən uzaqdır,
Təvazökar uşaqdır.
Qurban getməz heç zaman
Babasını görəndə,
Nənəsini görəndə,
Dil-dil ötməz heç zaman,
Bibisini görəndə,
Xalasını görəndə,
Ürəyində istəyər
Qardaşları həmişə,
Bacıları həmişə,
Ürəyində can deyər,
Uşaqlara həmişə,
Qocalara həmişə.
Nəfəsi gül qoxuyur
Adı da ki Lalədir,
Birincidə oxuyur
Qiymətləri əladır.
Onun şirin dilidir,
Aldığı o əlalar.
Yaman xoşuma gəlir
Lalə kimi balalar.
FƏRHAD
Ay mərhəba, mərhəba,
Mat qalmışam Fərhada.
Bapbalaca uşaqdır,
Amma yaman qoçaqdır,
Əlifbanı oxuyar,
Əzbərləyər o gündə…
Hər gün qalxar yuxudan,
Xasay dərsə gedəndə,
Xəzər dərsə gedəndə,
Fərhad dərsə gedəndə…
Gözətçidir, ya nədir,
Tez onları saxlayar,
Anasıyla birbəbir
Sumkaları yoxlayar.
Mürəkkəb, dəftər, pozan,
Cəld baxar yerindəmi?!
Gündəliklər, qələmlər
Kitablar yerindəmi?!
Yaddan çıxan şeyləri
Tez tapıb gətirər o.
Qardaşları bu sayaq
Məktəbə ötürər o.
Ay mərhəba, mərhəba,
Mat qalmışam Fərhada…
Başı çıxmaz saatdan
Amma bilər nə zaman,
Qardaşları gələcək,
Qaqaşları gələcək?!
Qaçıb durar o yanda,
Düz qapının dalında.
Zəng səsi gələn kimi
Çıxar qabaqlarına.
Alıb sumkalarını
Qoyar otaqlarına.
Gizlicə neçə kərə
Baxar gündəliklərə.
Axşam da bircə-bircə
Atasına çatdırar.
Kimin neçə «beş»i var,
Kimin neçə «dörd»ü var.
Fikir alar uşağı,
«İki» adı çəkəndə.
Quruyar dil-dodağı
«İki» adı çəkəndə.
Ay mərhəba, mərhəba,
Mat qalmışam Fərhada
Onu oyat yuxudan
Sənə desin birbəbir,
Kimin sabahkı dərsi
Hansı səhifədədir.
Fərhad gendən tanıyar,
Xətlərini onların.
Fərhad əzbərdən bilər
Cədvəlini onların.
O hər şeyi, hər şeyi,
Deyər yerli-yerində.
Bilər qardaşlarının
Neçə əlaçı vardı
Hətta siniflərində.
Dəqiq deyər vaxtını,
Böyük, balaca zəngin,
Doğma qaqaşlarıyla
Doğma qardaşlarıyla
Oxuyar o da sanki…
Ay mərhəba, mərhəba,
Mat qalmışam Fərhada,
Bapbalaca uşaqdır,
Amma yaman qoçaqdır,
Amma yaman qoçaqdır.
MƏNİM NƏSLİM
Mən dövlətli ailədə doğulmadım,
Şan-şöhrətli ailədə doğulmadım.
Ən adicə bir insandı atam mənim,
Zər-xaralı yataqlarda yatammadım.
Məst olmadım incə, zərif qucaqlarda,
Boy atmadım meydan-meydan otaqlarda,
Mən doğuldum payız yerə qəm yazanda,
Bu dünyanın ən balaca komasında,
Heç yer üzü gözləmirdi bəlkə məni,
Mən doğuldum… Bürüdülər kürkə məni,
Yatırtdılar bir küncündə komamızın.
Qoca nənəm lay-lay dedi uzun-uzun.
Min bir cürə naz-nemətdən uzaq oldum,
Nə də hazır səadətə qonaq oldum,
Boz inəkdən süd sağaraq hər gün səhər,
Qaynatmayıb buğlu-buğlu içirtdilər.
Gözüm dağa-daşa baxdı, heyran oldu,
Yazda-yayda mənim qəhvəm ayran oldu.
Qışda şaxta kəsdi məni nizə kimi,
Payız gəldi, palçıq gördüm dizə kimi.
Bir gün dərdlər komamıza güc elədi,
Bir gün atam bu dünyadan köç elədi,
Atam getdi, məni qoydu mənim üçün,
Var-dövləti elə buydu mənim üçün…
Atam itdi arzuların dumanında,
Mən tək qaldım sərt taleyin amanında.
Tale bir yol insaf nədir bilmədi heç,
Bir çöpü də asanlıqla vermədi heç.
Məni yüz yol döyəclədi, şillələdi.
Neçə-neçə xoş arzumu şil elədi.
Nəyim varsa, zaman-zaman tək qazandım,
Məhəbbətdən qaşığacan tək qazandım.
Qazanmadım səadəti xoş ilə mən,
Yox, qazandım dırnaq ilə, diş ilə mən.
Bu ömürçün, bu həyatçın necə varam,
Bax, o çətin günlərimə minnətdaram.
Mən arxalı, mən nəsilli doğulmadım,
Ancaq heç vaxt çəkinmədim, sıxılmadım.
Anam bir az bundan ötdü dərd elədi,
Çox vaxt bizi pis adamlar pərt elədi,
Məni bu cür doğulmağım sərt elədi,
Məni bu cür doğulmağım mərd elədi.
Qəlbi təmiz saxladı bu,
Məni yerlə, məni göylə bağladı bu.
Söyləyimmi, qohumlarım nəçi idi,
Xarrat idi, çoban idi, suçu idi.
Minnətdaram öz nəslimə buna görə,
Axdı mənim taleyimə gilə-gilə.
Həmin sadə adamların cəh-cəhləri,
Taleləri, ömürləri, ləhcələri.
Mən özümə, bax, onları nəsil seçdim,
Sərt taleli insanları nəsil seçdim,
Bu həyatı duyanları nəsil seçdim,
Daş üstə daş qoyanları nəsil seçdim.
Bu gün elə düz işimdə, ya səhvimdə,
Mən onların, onlar mənim tərəfimdə…
Nə vaxt ömür yollarında karıxıram,
Dolaşıram, çəkinirəm, darıxıram,
Nə zaman ki, ömür coşur, dalğa olur,
Mənə elə sərt taleyim arxa olur…
Kim deyir ki, xoşbəxt olmaq asan işdir?
Yox, zor işdir, çətin işdir, yaman işdir!
Hələ çoxdur bu yolların əziyyəti,
Kim deyir ki, bu həyatla döyüşmürəm?
Diş-dırnaqla qazandığım səadəti,
Min-min hazır səadətə dəyişmərəm.
SİZ QALSANIZ, BƏSİMDİR…
Misralarım, sözlərim,
ən mehriban kəslərim…
Doğma torpağım qədər
doğmam, müqəddəslərim…
Sizdən özgə mənimçin
hər nə var əfsanədir…
Dövlət, var əfsanədir,
Şöhrət, şan əfsanədir,
Sizdən ayrı mənimçin
bu cahan əfsanədir.
Mənim adım, familim
hər vaxt üstünüzdədir.
Bütün gücüm, qüdrətim
zəifiliyim sizdədir…
Heç zaman uçulmayan
qalamsınız siz mənim…
Atamsınız siz mənim,
balamsınız siz mənim…
Sizə yaxınlaşanda
görürəm ki, güclüyəm.
Sizdən uzaqlaşanda
görürəm ki, heç nəyəm…
Sizə yaxınlaşanda
görürəm qüvvətliyəm,
müqəddəsəm, uluyam.
Sizdən uzaqlaşanda
görürəm ki, çox adi
fikirlərin quluyam.
Mən olmasam, nə eybi,
siz varsınız, bəsimdir,
Məndən xatirə kimi
qalarsınız, bəsimdir.
Ölüm belə bacarmaz
hətta sizi öldürə!
Yoxdur elə bir qüvvə
şeiri, sözü öldürə!
Sizə yaxınlaşanda
görmüşəm ölüyə də,
diriyə də gərəyəm.
Sizdən uzaqlaşanda
görmüşəm fikircə də,
boyca da bir çərəyəm.
Gərəksizəm, zəifəm,
kədərliyəm, məğmunam,
Çox adi bir atayam,
çox adi bir “məmuram”.
Siz qüvvətli olsanız,
mən əlçatmaz olaram…
Topdağıtmaz olaram,
gülləbatmaz olaram.
Mən olmasam, nə eybi,
siz yaşayın, sağ olun.
Sizə yalan danışsam,
lap üzümə ağ olun!
Yaxşılığım sizdədir,
yamanlığım sizdədir,
Doğma xalqa, torpağa
heyranlığım sizdədir…
Damarıma, canıma,
qanıma hopmusunuz.
Mən sizdən güc almışam,
siz məndən qopmusunuz…
İlhamımla qurduğum
evimsiniz siz mənim!
Şəklimsiniz siz mənim,
eynimsiniz siz mənim!
MƏNİM MUĞAMATIM
Mənim muğamatım dilləndi yenə,
Xəyalım illəri ötdü bir anda.
Elə bil dünyanı verirlər mənə
Sən hər dil açanda, hər danışanda!..
Hər incə zəngulən, hər incə xalın,
Qoca əsrlərin səsi deyilmi?!
Danış, çox dərindir, ağlın, kamalın,
Danış, dünya görmüş qocalar kimi!
Dinsin simli kaman, dinsin simli tar,
Səndən neçə-neçə igid danışsın.
Sənin dünya qədər hekayətin var,
Səndən Zülfü desin, Seyyid danışsın!
Segahı, Zabulu kim unudar, kim,
Kim deyir qüssəsən, kim deyir qəmsən?
Sən mənim öz böyük döyüş əsgərim,
Sən mənim ən böyük mübarizəmsən!
Dağları örtəndə hələ çən, duman,
Sən yanan qəlblərin teli olmusan.
Yadlar Nizamini susduran zaman,
Sən onun danışan dili olmusan!
Bir kimsə bilməyir hələ yaşını,
Eşqin əsrləri qucaqlamışdır.
Sənin tellərinə qoyub başını
Füzuli vətənçin çox ağlamışdır.
Səndə igidlərim çox silah çəkib,
Sən söhbət açanda gecə ağlayıb.
Atamı görmüşəm necə ah çəkib,
Anamı görmüşəm necə ağlayıb!
Səndə çox arzular gül açmadımı?
Sənsən görüş çağı, ayrılıq dəmi.
Səndə uşaq kimi dil açmadımı
Əziz Üzeyirin sevinci, qəmi?!
Gah məni almısan isti qoynuna
Qardaş ellərini dolandırmısan.
Məcnunun qolunu salıb boynuna
Ərəb çöllərini dolandırmısan!
Dəvə karvanları… zınqırov səsi…
Susuz səhraları çox keçmişəm mən.
Alışıb yananda yerin nəfəsi
Sənin nəfəsindən su içmişəm mən!
Dağların bulağı, düzlərin çayı,
Qövsi-qüzehlərin rəngi səndədir.
Nəbinin, Həcərin hayı, harayı,
İgid Koroğlunun cəngi səndədir!
Mənim muğamatım, dilləndin yenə,
Xəyalım illəri ötdü bir anda.
Elə bil dünyanı verirlər mənə
Sən hər dil açanda, hər danışanda!
NƏ QƏDƏR Kİ, SAĞAM
Nə qədər ki, ömr edirəm,
Nə qədər ki, hələ sağam,
Nə qədər ki, yaşayıram bu cahanda,
Fərq olmamış, olmayacaq heç bir zaman
İşlərimlə sözlərimin arasında,
Həyatımla şeirimin arasında,
Ürəyimlə gözlərimin arasında…
Daim mənim düzlük oldu əhdim, andım,
Mən həmişə vicdanıma arxalandım.
Vətən kimi, ana kimi,
Dost dediyim bir adama
Mən dost dedim sona kimi.
Dostu gündə paltar kimi dəyişmədim…
Ad-san üçün heç bir zaman
vuruşmadım, döyüşmədim…
Qışqırmadım, bağırmadım,
Addımbaşı çağırmadım: mən də varam.
Fikirləşdim: haysız-küysüz
yaşayıram…
Fikirləşdim: zaman özü
Yaxşını da, yamanı da
Bircə-bircə qeydə alır…
Xeyirxahlıq oldu ancaq idealım,
Adamlara yaxşılığı
Paylamadım minnət kimi…
Ya borc kimi, rüşvət kimi…
Özüm mənən zənginləşdim
əl tutanda bir adama,
Zənginləşdim zaman-zaman…
Ələ imkan keçən kimi
Gəmirmədim hər nə gördüm
siçan kimi.
Nə verdilər dəvə kimi kövşəmədim…
Yox, mən belə yaşamadım…
Dəbdə olan çox şey gördüm,
Dəbdə olan geyim gördüm,
maşın gördüm, dərman gördüm,
mebel gördüm, dümbəy gördüm…
Dəbdə olan dayı gördüm,
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=68336788) на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.