Adanın Kızı Anne
Lucy Maud Montgomery
Serinin üçüncü kitabı olan Adanın Kızı Anne’de, lisans eğitimini almak için Green Gables’tan ayrılan Anne’i, Redmond’da yeni dostluklar ve maceralar beklemektedir. Artık genç bir kız olduğu için hayal dünyasında “evlilik teklifleri” gibi olgun hanımların âdeti olan gelecek planlarının tasvirleri yer almaktadır. Öyle ki dostluklarına zarar vereceğinden ölümüne korkan Anne’e, Gilbert’tan gelen evlilik teklifi de onların hayatlarını birbirinden kimi zaman ayırsa da sonrasında güçlü bir kavuşmayla sonuçlanacaktır.
Lucy Maud Montgomery
Adanın Kızı Anne
Lucy Maud Montgomery, 30 Kasım 1874 tarihinde, Prens Edward Adaları, Clifton’da doğdu. Annesi, daha o bebekken tüberkülozdan hayatını kaybetti. Kendisini annesinin ailesi büyüttü. Babası, onu büyütmesi için büyükannesine emanet ettikten sonra Cavendish’e taşındı. Cavendish’te yaşamaya başlayan Montgomery’nin çocukluğu yalnızlık içinde, hayalî arkadaşlarla geçti. 1890 yılında, burada eğitimini tamamladıktan sonra, babası ve üvey annesiyle yaşamak için Prens Albert şehrine yerleşti.
9 yaşındayken şiirlerini yazmaya ve günlük tutmaya başladı. İlk şiiri yerel gazetelerde yayımlandıktan sonra düzenli olarak kısa yazılar da yazmaya başladı. Charlottetown’daki Prince of Wales Üniversitesine girerek öğretmenlik lisansı aldı. Kısa süreliğine de olsa öğretmenlik yaptı. 1897’den itibaren yazmaya başladığı yüzlerce kısa öykü, haftalık dergilerde yayımlandı.
1908 yılında yayımlanan ilk kitabı Yeşilin Kızı Anne ile büyük bir başarı yakaladı. Yazarı yaşamı boyunca popüler eden Anne karakteri dünyada en çok sevilen kitap kahramanlarından biri oldu. İlk roman ile birlikte bir seri hâline geldi. Yazar hayatı boyunca birçok roman, otobiyografi, kısa hikâye ve şiir yazdı. Toronto’daki evinde 24 Nisan 1942’de hayatını kaybetti.
Hatice Vildan Topaloğlu, Kilis’te doğdu. İlköğretimine Hasan Ali Yücel İlköğretim Okulunda başlayıp Teğmen Kalmaz İlköğretim Okulunda tamamladı. Özel Sevgi Kolejini birincilikle bitirdi. Hacettepe Üniversitesinde bir yıl işletme okudu. ODTÜ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. Anadolu Ajansının İngilizce bölümünde 4 yıla yakın çalıştı.
Çevirmenin yayımlanmış tercüme kitapları:
Binbir Gece Masalları, Alâeddin’in Sihirli Lambası, Denizci Sinbad, Ali Baba ve Kırk Haramiler, Yeşilin Kızı Anne / Lucy Maud Montgomery, Avonlea Günlükleri / Lucy Maud Montgomery, Avonleali Anne / Lucy Maud Montgomery, Adanın Kızı Anne / Lucy Maud Montgomery, Rüzgârın Kızı Anne / Lucy Maud Montgomery, Beyaz Diş / Jack London, Kadınlar Alayı / Jack London, Üç Silahşorler / Alexander Dumas, On Beş Yaşında Bir Kaptan / Jules Verne, Sokrates’in Savunması / Platon, Mutlu Prens / Oscar Wilde, Nar Evi / Oscar Wilde, Tavşan Peter / Beatrix Potter
ANNE hakkında “daha fazla şey” öğrenmek isteyen dünyanın dört bir tarafındaki tüm kızlara…
BÖLÜM 1
DEĞİŞİMİN GÖLGESİ
“Hasat sona erdi ve yaz bitti.” dedi Anne Shirley, biçilmiş tarlalara hülyalı gözlerle bakarken. Diana Barry ile birlikte Green Gables’ın meyve bahçesinde elma topluyorlardı. Ancak Lanetli Koru’nun eğreltilerinin kokularını taşıyan ve hâlâ yaz tatlılığına sahip bir rüzgârın kanatlarında sürüklenen karahindiba alayının bulunduğu güneşli bir köşede dinlenmek üzere işlerine bir müddet ara vermişlerdi.
Ne var ki etraflarındaki tüm manzara sonbahardan bahsediyordu. Uzaklardaki deniz boğuk bir sesle kükrüyordu, tarlalar çıplak ve kuruydu. Altın başakları şal misali kuşanmış Green Gables’ın aşağısındaki dere vadisi leziz bir mor rengini almış yıldız çiçekleriyle dolup taşıyordu. Parlak Sular Gölü ise maviydi; ancak baharın değişken mavisi ya da yazın açık mavi gök renginde değil de berrak, sabit, dingin bir mavilikteydi. Sanki su bütün anlık hâlleri ve hisleri geride bırakmış, kararsız hayallerin bölemeyeceği bir sakinliğe yerleşmişti.
“Güzel bir yaz oldu.” dedi Diana, sol elindeki yüzüğü tebessümle oynatarak. “Bayan Lavendar’ın düğünü de âdeta taçlandırdı bu yazı. Sanırım Bay ve Bayan Irving şu anda Pasifik kıyısındalardır.”
“Dünyayı dolaşacak kadar uzun süreliğine uzaklaştılar gibi geliyor bana.” diyerek iç çekti Anne.
“Evlenmelerinin üzerinden sadece bir hafta geçmiş olmasına inanamıyorum. Her şey değişti. Bayan Lavendar, Bay ve Bayan Allan gittiler. Bütün panjurları kapalıyken papaz evi ne kadar da yalnız görünüyor öyle! Geçen gece yanından geçtiğimde içindeki herkes ölmüş gibi hissettirdi bana.”
“Bay Allan kadar iyi başka papaz bulamayız.” dedi Diana kasvetli bir kesinlikle. “Sanırım bu kış türlü türlü ayinler olacak, pazarların yarısında vaaz bile olmayacak. Sen ve Gilbert gittiğinde ise… Her şey çok tatsız tuzsuz olacak.”
“Fred burada olacak.” diyerek kurnazca kinaye yaptı Anne.
“Bayan Lynde ne zaman taşınacak?” diye sordu Diana, Anne’in yorumunu duymazdan geldi.
“Yarın. Taşınacağı için mutluyum ama bu başka bir değişim demek. Marilla ve ben misafir odasını dün boşalttık. İnanır mısın odayı boşaltmaktan nefret ettim. Tabii ki aptalca bir şey ama bana büyük bir günah işliyormuşum gibi geldi. O misafir odası benim için hep bir tapınak gibiydi. Çocukken o odanın dünyadaki en güzel oda olduğunu düşünürdüm. Bir misafir odasında uyumak için nasıl yanıp tutuştuğumu hatırlarsın. Ama Green Gables misafir odasında değil. Hayır, orası asla olmaz! Çok korkunç olurdu. Huşudan gözümü bile kırpamazdım. Marilla bana bir iş verdiğinde asla o odadan yürüyerek geçmezdim. Parmak uçlarımda usulca yürür ve nefesimi tutardım. Sanki kilisedeymişim gibi… Çıktığımda ise bir rahatlık hissederdim. Aynanın iki yanına asılı George Whitefield ile Wellington Dükü’nün portreleri odada olduğum zamanlarda bana surat asarak bakardı, özellikle de aynaya şöyle bir bakmaya cüret ettiğim zamanlarda. Evdeki bütün aynalar arasında sadece o odadaki ayna, yüzümü azıcık bile bükülmeden gösteriyordu. Marilla’nın o odayı temizlemeye nasıl cesaret ettiğini hep merak etmişimdir. Şimdi ise oda temizlenmekle kalmadı çırılçıplak soyuldu. George Whitefield ile dük üst kat koridoruna tayin edildiler. ‘Yani bu dünyanın görkemi geçiyor.’ ” diyerek sözlerini noktaladı Anne, içinde küçük bir üzüntü tınısı olan bir kahkaha atarak. Eski mabetlerimize saygısızlık edilmesi hiç hoş olmaz. Onlara olan hislerimizi aşsak bile.
“Sen gittiğinde ben çok yalnız kalacağım.” diye yüzüncü kez sızlandı Diana. “Gelecek hafta gideceğini düşünmek var ya!”
“Ama hâlâ birlikteyiz.” dedi Anne neşeyle. “Bu haftanın neşesini gelecek haftanın çalmasına izin vermemeliyiz. Ben de gitme düşüncesinden nefret ediyorum. Ev ve ben çok iyi dostlarız. Sızlanması gereken benim. Senin burada bir sürü eski arkadaşın olacak ayrıca bir de Fred var! Ben ise tanıdık kimse olmadan yabancılar arasında olacağım!”
“Gilbert ve Charlie Sloane hariç.” dedi Diana, Anne’in kinayesini ve sinsiliğini taklit edercesine.
“Charlie Sloane tabii ki büyük bir teselli olacaktır.” dedi Anne alaycı bir şekilde. Bunun üzerine iki sorumsuz genç kız kahkahalar patlattılar. Diana, Anne’in Charlie hakkında ne düşündüğünü çok iyi biliyordu. Ancak çok sayıda özel sohbetlerine rağmen Gilbert Blythe hakkında ne düşündüğünü öğrenememişti. İşin aslı Anne de bu konuda ne düşündüğünü bilmiyordu.
“Oğlanlar Kingsport’un diğer ucunda kalırlar belki, kim bilir?” dedi Anne. “Redmond’a gideceğim için mutluyum. Eminim bir süre sonra sevmeye de başlarım. Ama ilk haftalarda sevmeyeceğimi biliyorum. Queens’te olduğu gibi hafta sonları evi ziyaret etmenin tesellisi bile olmayacak. Noel bin yıl kadar uzak geliyor.”
“Her şey değişiyor ya da değişecek.” dedi Diana hüzünle. “Hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını hisseder gibiyim Anne.”
“Yollarımız ayrılacak galiba.” dedi Anne düşünceli bir şekilde. “Buna mecburuz. Sence yetişkin olmak çocukken hayal ettiğimiz kadar güzel mi Diana?”
“Bilmiyorum. Güzel tarafları var” diye cevap verdi Diana, Anne’i derhal dışlanmış ve tecrübesiz hissettirme etkisine sahip o küçük gülümseme ile yüzüğünü okşarken. “Ama çok sayıda kafa karıştıran tarafı da var. Bazen yetişkin olmanın beni korkuttuğu oluyor. O zamanlarda tekrar küçük bir kız olmak için her şeyi veririm.”
“Galiba yetişkin olmaya zamanla alışacağız.” dedi Anne neşeyle. “Bir müddet sonra beklenmeyen pek bir şey kalmayacaktır. Gerçi ben beklenmeyen şeylerin hayata lezzet kattığını düşünüyorum ama… On sekiz yaşındayız Diana, iki yıl sonra yirmi olacağız. Ben on yaşındayken yirmi yaşın erken yaşlılık dönemi olduğunu düşünürdüm. Bir bakmışsın vakur orta yaşlı bir kadın oluvermişsin. Ben, hoş yaşlı kız Anne teyze olacağım ve seni tatillerde ziyaret edeceğim. Bana ayıracağın bir yer olacak hep değil mi Di bebeğim? Tabii ki misafir odası olmaz, yaşlı kızlar misafir odası hevesinde olmazlar ve ben Uriah Heep[1 - Charles Dickens’ın David Copperfield romanından bir karakter. (ç.n.)] kadar mütevazı olacağım. Veranda üzerinde ya da salon dışındaki küçük bir göz oda ile idare ederim.”
“Nasıl da saçmalıyorsun öyle!” diyerek kahkaha attı Diana. “Muhteşem biriyle evleneceksin. Yakışıklı ve zengin olacak ve Avonlea’deki hiçbir misafir odası sana layık ihtişamda olmayacak. Gençliğindeki bütün arkadaşlarına burun kıvıracaksın.”
“Çok yazık olur o zaman. Burnum oldukça güzel ama kıvırırsam bozmaktan korkarım.” dedi Anne güzel şekilli burnuna dokunarak. “Sahip olduklarımı bozmayı göze alacak kadar çok güzel fiziksel özelliğim yok, Cannibal Adalarının kralıyla evlensem bile… Sana burnumu kıvırmayacağıma söz veriyorum Diana.”
Bir başka neşeli kahkaha sonrasında kızlar ayrıldılar. Diana Bostan Yamacı’na döndü. Anne ise postaneye gitti. Burada kendisini bekleyen bir mektup buldu. Gilbert Blythe, Parlak Sular Gölü’nde kendisine yetiştiğinde, mektubun getirdiği heyecandan dolayı cıvıl cıvıldı.
“Priscilla Grant de Redmond’a gidecekmiş!” diye haykırdı. “Muhteşem değil mi? Ben de gitmesini ümit ediyordum ancak babasının izin vermeyeceğini düşünüyordum. Ama izin almış ve birlikte kalacağız. Priscilla gibi bir can dostu yanımdayken bayraklar taşıyan koca bir ordu ile -ya da Redmond’ın mızraklı profesör alayı ile- mücadele edebilirim.”
“Bence Kingsport’u seveceğiz.” dedi Gilbert. “Güzel bir kent olduğunu söylüyorlar ve dünyanın en güzel doğa parkı varmış orada. Manzarasının müthiş olduğunu duydum.”
“Buradan daha güzel midir ya da daha güzel olması mümkün müdür merak ediyorum.” diye mırıldandı Anne etrafına sevgi dolu mest olmuş gözlerle bakarak. Bu gözler için kendi “evi” dünyanın en sevimli yeriydi. Yabancı yıldızların altındaki diyarlar ne kadar güzel olsalar da.
Alaca karanlığın sihrini içlerine çeker halde yaslanmışlardı eski göletin köprüsüne. Elaine’in Camelot’a su üzerinde yaptığı yolculuğu sırasında[2 - Yazar serinin ilk kitabına gönderme yapıyor. Bu olayda Anne ve arkadaşları Camelot hikâyesindeki Elaine karakterinin su üzerindeki yolculuğunu canlandırmışlardı. (ç.n.)] batan kayıktan tırmandığı noktadalardı. Gün batımının hoş ve mosmor boyası gökyüzünün batı kısmını hâlâ lekelese de ay yükseliyordu. Gölün suları işte bu ay ışığında gümüşten bir hayal misali uzanmaktaydı. Hatıralar bu iki genç üzerine tatlı ve ince bir büyü ördü.
“Çok sessizsin Anne.” dedi Gilbert en nihayetinde.
“Bu muhteşem güzelliğin bozulmuş bir sessizlik misali kaybolmasından korktuğum için konuşmaya ya da hareket etmeye cesaret edemiyorum.” dedi Anne tek nefeste.
Gilbert elini köprünün tırabzanını tutan beyaz ve narin elin üzerine koydu. Ela gözleri derinleşerek karardı, hâlâ çocuksu olan hareketsiz dudakları yüreğini titreten bir hayal ve ümidi dile getirmek için kıpırdadı. Fakat Anne derhâl elini geri çekti ve arkasını döndü. Alaca karanlığın büyüsü onun için bozulmuştu.
“Eve gitmem lazım!” diye haykırdı fazlasıyla dikkatsiz bir ses tonuyla. “Marilla’nın başı ağrıyordu bugün. İkizler şimdiye kadar çoktan korkunç yaramazlıklar yapmışlardır. Bu kadar uzun süre kalmamalıydım.”
Green Gables yoluna girinceye dek durmadan anlamsızca gevezelik etti genç kız. Zavallı Gilbert araya bir söz sıkıştırma fırsatı yakalayamamıştı bile. Ayrıldıklarında Anne kendini fazlasıyla rahatlamış hissetti. Echo Lodge bahçesinde yaşadığı o kısa aydınlanma[3 - Yazar serinin ikinci kitabında Anne ve Gilbert’ın konuştuğu bir bölüme gönderme yapıyor. (ç.n.)] anından beri Gilbert’a karşı taze ve gizli bir çekingenliği vardı. O eski, mükemmel okul arkadaşlığını ihlal eden yabancı bir şey baş göstermişti. Arkadaşlıklarına zarar verebilme tehlikesi taşıyan bir şeydi bu.
“Daha önce Gilbert’ın gittiğini gördüğüme hiç bu kadar sevinmemiştim.” diye düşündü yarı gücenik yarı hüzünlü bir hâlde eve doğru tek başına yürürken. “Bu saçmalığa devam ederse arkadaşlığımız bozulacak. Ama bozulmamalı, buna müsaade etmeyeceğim. Acaba neden erkekler aklı başında davranamıyorlar!”
Anne’in, Gilbert’ın elinin sıcak dokunuşunu o ilk anki kadar belirgin bir şekilde hâlâ hissetmesinde pek de “aklı başında” bir taraf olmadığına dair rahatsız edici bir endişesi vardı. Daha az aklı başında olanı ise bu hissin tatsız olmaktan katbekat uzak olmasıydı. Üç gece önce bir White Sands partisindeki dans sırasında otururlarken Charlie Sloane’ın gerçekleştirdiği benzer bir teşebbüste hissettiklerinden çok farklıydı. Bu tatsız hatıra Anne’in ürpermesine sebep oldu. Ne var ki sekiz yaşında bir erkek çocuğunun koltuk üzerinde üzücü bir şekilde ağladığı Green Gables’ın yalın ve hissiz mutfağına adım attığı sırada kara sevdalı delikanlılarla ilgili bütün sorunlar aklından uçuverdi.
“Ne oldu Davy?” diye sordu Anne çocuğu kollarına alarak. “Marilla ile Dora neredeler?”
“Marilla, Dora’yı yatırıyor.” dedi Davy hıçkırarak. “Ben de ağlıyorum çünkü Dora mahzen merdivenlerinden tepe taklak düştü ve burnundaki deri soyuldu…”
“Bunun için ağlama canım. Tabii ki onun için üzülüyorsun ama ağlamanın faydası yok. Yarına iyi olur. Ağlamanın kimseye faydası yok Davycik ve…”
“Dora mahzen merdiveninden düştüğü için ağlamıyorum.” diyen Davy, Anne’in iyi niyetli vaazını, miktarı artan bir burukla yarıda kesti. “Ağlamamın sebebi düştüğünü görmemiş olmam. Eğlenceleri hep kaçırıyorum gibi geliyor.”
“Ah Davy!” diyerek yükselmeye başlayan kötücül kahkahasını yuttu Anne. “Zavallı minik Dora’nın merdivenlerden düşüp canının acıdığını görmeye eğlence mi diyorsun sen?”
“Canı çok da acımadı.” dedi Davy karşı çıkarak. “Tabii ki ölse çok üzülürdüm Anne. Ama Keithler öyle kolay kolay ölmezler. Galiba Blewettler’e benziyorlar. Herb Blewett geçen hafta samanlığın üst bölümünden düşüp korkunç vahşilikte bir atın olduğu ahır kapısının altından yuvarlanıp hayvanın ayaklarının dibine girmiş. Bu kazayı sadece üç kırıkla atlatmış. Bayan Lynde bazı insanların satırla bile öldürülemeyeceğini söylüyor. Bayan Lynde yarın buraya mı geliyor Anne?”
“Evet, Davy. Umarım ona hep iyi ve nazik davranırsın.”
“İyi ve nazik davranırım. Peki, beni gece yatıracak mı?”
“Belki yatırır. Neden sordun?”
“Çünkü…” dedi Davy kararlılıkla “Eğer beni o yatırırsa seninleyken yaptığımız gibi dua etmem onun önünde.”
“Neden ki?”
“Çünkü yabancıların önünde Tanrı ile konuşmanın hoş olmadığını düşünüyorum Anne. Eğer isterse Dora o varken dua edebilir;
ama ben etmeyeceğim. Onun gitmesini bekleyip öyle edeceğim dualarımı. Olmaz mı Anne?”
“Olur, tabii eğer dua etmeyi unutmazsan Davycik.”
“Unutmam unutmam, emin olabilirsin. Dua etmenin çok eğlenceli olduğunu düşünüyorum. Ama yalnız dua etmek seninle dua etmek kadar eğlenceli olmayacaktır. Keşke gitmesen Anne! Neden gitmek istediğini ve bizi ne için bırakacağını anlayamıyorum.”
“Tam olarak gitmek istemiyorum Davy, ama gitmem gerektiğini hissediyorum.”
“Eğer gitmek istemiyorsan gitmene gerek yok. Sen büyüksün. Ben büyüdüğümde yapmak istemediğim hiçbir şeyi yapmayacağım.”
“Hayatın boyunca yapmak istemediğin şeyleri yaparken bulacaksın kendini Davy.”
“Hayır!” dedi Davy keskin bir şekilde. “Hadi yakala beni! Şu anda yapmak istemediğim şeyleri yapmak zorundayım çünkü yapmazsam Marilla ve sen beni yatağa yollarsınız. Ama büyüdüğümde buna yapamazsınız. Ayrıca bana bir şeyleri yapmamamı söyleyecek kimse de olmayacak. O zaman ne güzel olur işte! Şey, Milty Boulter, annesinin senin koleje erkek kafeslemek için gittiğini söylediğini anlattı bana. Öyle mi Anne? Bilmek istiyorum.”
Anne bir an için öfkeyle yandı. Sonra Bayan Boulter’ın düşünceleri ve sözlerindeki yabanilik ve görgüsüzlüğün kendisine zarar veremeyeceğini hatırlayıp kahkaha attı.
“Hayır Davy, bu doğru değil. Öğrenim görmek, büyümek ve çok sayıda şey hakkında bilgi sahibi olmak için gidiyorum.”
“Hangi şeyler?”
Ayakkabılar, gemiler ve mühür mumları
İle lahanalar ve krallar,[4 - Lewis Carroll’ın şiirinden alıntı. (ç.n.)] dedi Anne.
“Peki, eğer bir erkek kafeslemek istersen bunu nasıl yapacaksın? Bilmek istiyorum.” diye ısrar etti Davy. Bu konuyu belli ki çok ilginç buluyordu.
“En iyisi sen Bayan Boulter’a sor bunu.” dedi Anne düşünmeden. “Bence bu süreç hakkında benden daha fazla bilgi sahibidir.”
“Onu bir sonraki görüşümde soracağım.” dedi Davy ciddi bir şekilde.
“Davy! Eğer bunu yaparsan!” diye haykıran Anne hatasını anlamıştı.
“Ama bana daha şimdi söyledin sor diye.” diye itiraz etti Davy üzülerek.
“Senin yatağa gitme zamanın gelmiş.” diyerek hükmünü verdi Anne beladan sıyrılmak için.
Davy yatağa gittikten sonra Anne, Victoria Adası’na gitti[5 - Serinin ilk kitabında Anne ve Diana’nın dere üzerinde adlandırdıkları bir nokta. (ç.n.)] ve burada tek başına oturdu. Ay ışığının ince eğrilmiş kasveti ile perdelenen adacığın etrafında derenin ve rüzgârın düeti kahkahalar atarak geziniyordu. Bu derenin çisil çisil sularının etrafında bir zamanlar çok hayal kurmuştu. Karşılıksız aşk kurbanı gençleri, kötü niyetli komşuların zehir gibi sözlerini ve bütün genç kızlık sorunlarını unutuverdi. Kayıp Atlantis ve Elysium’un uzandığı “büyülü ıssızlık diyarlarının” masalsı denizlerinin uzak kıyılarına doğru yelken açtı hayal gücünde. Kalbin Arzusu topraklarına doğru yol alırken kılavuzu gece yıldızıydı. Bu hayallerde gerçekte olduğundan daha zengindi çünkü gördükleri gelip geçiyordu. Ancak görülmeyen şeyler bakiydi.
BÖLÜM 2
SONBAHAR ÇELENKLERİ
Anne’in deyimiyle çok sayıda “son şeyler” ile dolu bir sonraki hafta çabucak geçti. Hoş ya da nahoş bol miktarda veda ziyareti ya da kabulü gerçekleştirildi. Bu buluşmaların olumlu ya da olumsuz olma durumunu görüşülen kişilerin Anne’in ümitlerine içten bir anlayışla yaklaşmaları ya da genç kızın koleje gittiği için böbürlendiğini düşündüklerinden “haddini bildirmeyi” bir görev saymaları belirliyordu.
A.K.G.T (Avonlea Köy Geliştirme Topluluğu) Anne ve Gilbert’ın şerefine Josie Pye’ın evinde bir akşam veda partisi düzenledi. Bu mekânı seçmelerinin sebeplerinden biri Bay Pye’ın evinin geniş ve müsait olmasıydı. Diğer sebep ise eğer davet için kendi evlerini teklif eden Pye kızlarının istekleri reddedilirse bu duruma dâhil olmayacaklarına dair duyulan kuvvetli şüpheydi. Oldukça keyifli vakit geçirildi. Bunun sebebi ise Pye kızlarının alışkanlıklarına ters düşerek zarif davranmaları ve davetin ahengini bozmamalarıydı. Josie, her zamankinin aksine cana yakındı, o kadar ki Anne’e şu sözleri söyleme lütfunda bulundu.
“Yeni elbisen sana çok yakışmış Anne. Gerçekten, neredeyse içinde güzel görünüyorsun.”
“Ne kadar da nazikçe söyledin öyle.” diye cevap verdi Anne kıpır kıpır gözleriyle. On dört yaşındayken Anne’i inciten sözler artık eğlence malzemesiydi. Josie, o şeytani gözlerinin arkasından Anne’in kendisiyle alay ettiğinden şüphelendi. Fakat merdivenlerden aşağı indikleri sırada Gertie’ye Anne Shirley’in koleje gittiği için hiç olmadığı kadar çok havalara girdiğini fısıldamakla yetindi.
Bütün “eski ekip” oradaydı. Gençliğin verdiği gamsızlıktan olsa gerek neşe ve canlılıkla doluydular. Sadık Fred’in gölgelediği gül renginde ve gamzeli Diana Barry, düzenli, aklı başında ve sade Jane Andrews, krem rengi ipek elbisesi içinde en güzel hâline bürünen saçlarını kırmızı sardunyalarla süslemiş Ruby Gillis, yakalaması zor Anne’e mümkün olduğunca yakın durmaya çalışan Gilbert Blythe ve Charlie Sloane, babası Oliver Kimball’ın evin yakınına adım atmasına izin vermediği için solgun ve hüzünlü duran Carrie Sloane, yuvarlak ve nahoş suratı hiç olmadığı kadar yuvarlak ve somurtkan olan Moody Spurgeon MacPherson ile bütün gece bir köşede oturup kendisiyle konuşan herkese kıkırdayan, çilli ve geniş suratındaki bir keyif sırıtmasıyla Anne’i seyreden Billy Andrews vardı.
Anne bu daveti önceden haber almaştı. Ancak topluluğun kurucuları olan şahsına ve Gilbert’a iltifatlarla dolu bir “hitabet” gerçekleştirileceğinden ve “saygı nişanesi” olarak hediyeler verileceğinden habersizdi. Anne’e Shakespeare oyunlarından oluşan bir kitap, Gilbert’a ise bir dolma kalem hediye edilmişti. Moody Spurgeon’ın ciddi ve resmî ses tonuyla belirtilen güzel şeyler onu öylesine şaşırtmış ve sevindirmişti ki gri renkli iri gözlerindeki ışıltı, gözyaşlarıyla boğulmuştu. A.K.G.T (Avonlea Köy Geliştirme Topluluğu) için canla başla çalışmıştı ve topluluk üyelerinin çabalarını samimiyetle takdir etmesi kalbini yumuşacık yapmıştı. Üstelik herkes çok kibar dost canlısı ve neşeliydi. Pye kızlarının bile güzel tarafları vardı. Anne o an için bütün dünyayı seviyordu.
O akşamdan müthiş keyif aldı. Ancak gecenin sonunda bütün keyfi kaçtı. Ay ışığının aydınlattığı verandada yemek yedikleri sırada Gilbert bir kez daha romantik şeyler söyleme hatasını yaptı. Anne de onu cezalandırmak için Charlie Sloane’a eve kendisiyle birlikte yürüme lütfunu bahşetti. Ne var ki kısa süre sonra öğrendiği üzere intikam en çok bu duyguyla kavrulanlara zarar veriyordu. Gilbert, Ruby Gillis ile birlikte havalı bir şekilde yürümeye başladı. Hareketsiz, ayazlı sonbahar havasında aylak aylak yürüdükleri sırada ettikleri neşeli sohbetleri ve kahkahalarını duyabiliyordu. Aralıksız konuşan ve yanlışlıkla da olsa dinlenmeye değer tek bir söz sarf etmeyen Charlie Sloane ölümüne sıkıcıyken onlar belli ki çok iyi vakit geçiriyorlardı. Anne arada bir ilgisizce “evet” ya da “hayır” şeklinde cevaplar veriyor, o gece Ruby’nin ne kadar güzel göründüğünü, Charlie’nin gözlerinin ay ışığında -gün ışığından bile daha kötü bir şekilde- ne kadar pörtlek olduğunu düşünüyordu. Bir de her nasılsa dünyanın akşamın ilk saatlerinde olduğu kadar güzel bir yer olmadığına inanmaya başlamıştı.
“Sadece yoruldum, bütün derdim bu.” dedi müteşekkir hâlde kendisini odasında yapayalnız bulduğu sırada. Buna da gerçekten inanıyordu üstelik. Ancak bir sonraki akşam Gilbert’ın sert ve aceleci adımlarla Lanetli Koru’dan aşağı doğru hızlıca yürüyüp eski kütük köprüden geçtiğini gördüğü sırada gizli ve bilinmeyen bir nehirden fışkırmışa benzer ufak bir neşe hissetti içinde. Demek ki Gilbert bu son akşamı Ruby Gillis ile geçirmeyecekti!
“Yorgun görünüyorsun Anne.” dedi.
“Yorgunum, daha da kötüsü canım sıkkın. Yorgunum çünkü bütün gün bavulumu topladım ve dikiş diktim. Canım sıkkın çünkü bana veda etmek üzere buraya tam altı kadın geldi ve altısı da hayatın rengini söküp geriye, kasım sabahı griliği, kasveti ve neşesizliği bırakacak bir şeyler söylemeyi başardı.”
“Cadaloz kocakarılar!” şeklinde nazik bir yorum yaptı Gilbert.
“Hayır, öyle değillerdi.” dedi Anne ciddiyetle. “Sorun da burada. Eğer cadaloz kocakarılar olsalardı onlara aldırmazdım. Ama hepsi de kibar, ince, anaç, benim sevdiğim ve beni seven insanlardı. İşte bu sebepten söyledikleri ya da ima ettikleri şeyler üzerime ağırlık olarak çöktü. Redmond’a giderek lisans derecesi almaya çalışmamın delilik olduğunu düşündüklerini anladım. O zamandan beri de acaba öyle mi diye düşünür oldum. Bayan Peter Sloane derin bir iç çekerek okulu bitirmeye dayanacağım ümidinde olduğunu söyledi. Ben de kendimi bir anda üçüncü yılın sonunda gergin bir tükenmişliğin ümitsiz kurbanı olarak gördüm. Bayan Eben Wright, Redmond’da dört yılın çok pahalıya mal olacağını söyledi. Ben de Marilla’nın parasını ve kendi paramı böyle bir çılgınlık için çarçur etmenin affedilemez bir hata olduğunu düşündüm. Bayan Jasper Bell, kolejin beni şımartmamasını diledi. Ben de Redmond’daki dördüncü yılımın sonunda çekilmez bir yaratık olduğumu iliklerime kadar hissettim. Çokbilmiş, Avonlea’deki herkese ve her şeye yukarıdan bakan biri olmak… Bayan Elisha Wright’ın bildiği kadarıyla Redmond kızları, özellikle de Kingsportlular ‘aşırı süslü ve havalılarmış’ ve onların arasında muhtemelen yabancılık çekermişim. Ben de kendimi hakir görülen, kılıksız, aşağılanan bir köylü kızı olarak, Redmond’ın klasik koridorlarında bakır ökçeli botlarla yürürken gördüm.”
Anne, sözlerini sona erdirirken bir yandan kahkaha attı, bir yandan iç çekti. Hassas doğasından ötürü her türlü onaylamamanın ağırlığını hissederdi. Düşüncelerine çok az saygı duyduklarının onaylamaması bile onu zorlardı. O an için hayatı tatsız tuzsuzdu ve içindeki bütün heves, sönmüş mumun ateşi misali kaybolmuştu.
“Ne dediklerine aldırmamalısın ama.” diyerek itiraz etti Gilbert. “Her ne kadar mükemmel kimseler olsalar da hayata bakışlarının ne kadar kısıtlı olduğunu biliyorsun. Hiç yapmadıkları bir şey onlara imkânsız gibi gelir. Sen koleje gidecek ilk Avonlea kızısın ve bütün öncülerin çılgın olmakla itham edildiğini çok iyi biliyorsun.”
“Biliyorum aslında. Ama hissetmek bilmekten çok farklı. Sağduyum söylenebilecek her şeyi söylüyor bana. Ama sağduyunun bile fayda etmediği zamanlar oluyor. O zaman bilinçsizlik devralıyor ruhumu. Bayan Elisha gittiğinde toplanmayı güç bela bitirdim.”
“Sadece yorgunsun Anne. Hadi her şeyi unut ve bataklığın ötesindeki ağaçlığa kadar benimle bir yürüyüş yap. Orada sana göstermek istediğim bir şey olabilir.”
“Olabilir mi? Olup olmadığından emin değilsin yani.”
“Hayır, ilkbaharda gördüğüm bir şeyden dolayı olabileceğini biliyorum sadece. Hadi bakalım. İki çocukmuşuz gibi davranacağız ve rüzgâr bizi nereye götürürse oraya gideceğiz.”
Neşeyle yola koyuldular. Önceki gecenin tatsızlığını hatırlayan Anne, Gilbert’a çok iyi davranıyordu. Akıllıca davranmayı öğrenen Gilbert ise okul arkadaşı dışında bir şey olmamak için büyük özen gösterdi. Bayan Lynde ve Marilla onları mutfak penceresinden izliyorlardı.
“Bunlar bir gün evlenecekler.” dedi Bayan Lynde onaylayarak.
Marilla ise yüzünü hafifçe buruşturdu. Kalbinden geçenler bu birlikteliğin gerçekleşmesi yönünde olsa da konunun Bayan Lynde’in dedikoducu tavrıyla dile getirilmesi hoşuna gitmedi.
“Onlar hâlâ çocuk.” dedi kısaca.
Bayan Lynde iyi niyetli bir kahkaha attı.
“Anne on sekiz yaşında. Ben de evlendiğimde o yaştaydım. Bizim gibi ihtiyarlar çocukların asla büyümediğini düşünmeye meyilli oluyorlar o kadar. Anne genç bir kadın, Gilbert ise bir adam. Üstelik Anne’in üzerinde yürüdüğü yola tapıyor, herkesin de görebildiği gibi. O düzgün bir delikanlı ve Anne daha iyisini bulamaz. Umarım Redmond’da kafasını romantik saçmalıklarla bulandırmaz. Ben zaten o karma eğitim veren kurumları hiç onaylamıyorum, o kadar. Bence…” diye konuşmasını bitirdi Bayan Lynde ciddiyetle. “O kolejlerdeki öğrenciler flört etmek dışında bir şey yapmıyorlar.”
“Herhâlde biraz ders çalışıyorlardır.” dedi Marilla gülümseyerek.
“Çok az.” diyerek burun kıvırdı Bayan Rachel. “Ama ben Anne’in ders çalışacağına inanıyorum. Hiçbir zaman oynak bir kız olmadı. Ama Gilbert’ın kıymetini bilmiyor, o kadar. Ben kızları iyi tanırım. Charlie Sloane da ona deli oluyor. Ama ben bir Sloane ile evlenmesini asla tavsiye etmezdim. Elbette Sloanelar iyi, dürüst, saygın insanlar. Ama eninde sonunda Sloanelar.”
Marilla kafasını salladı. Dışarıdan bakan biri için Sloaneların Sloane olmaları çok da aydınlatıcı bir ifade olmasa da Marilla arkadaşının söylemek istediğini anlıyordu. Her köyde bulunur böyle aileler: Dürüst, saygıdeğer insanlar olsalar da onlar Sloane’du ve hep böyle kalacaklardı, insanların hatta meleklerin diliyle konuşsalar bile.
Geleceklerinin Bayan Rachel tarafından bu şekilde dizayn edildiğinden habersiz olan Gilbert ve Anne, Lanetli Koru’nun gölgelerinde geziniyorlardı. Ötedeki tarlalar gün batımının kehribar rengi ışıltısında, gül rengi ve mavi gökyüzünün solgun güzelliğinin altında uzanıyordu. Uzaklardaki ladin korusu bronz misali parlıyordu ve ağaçların uzun gölgeleri yayla çayırlarına düşüyordu. Etraflarında gezinen rüzgârsa köknarların arasında şarkısını mırıldanıyordu. Bu şarkıda bahar tınısı vardı.
“Bu koru artık gerçekten de lanetlendi, eski hatıralar tarafından.” dedi Anne ayazın bembeyaz yaptığı eğreltilerden bir tutam toplamak için eğildiğinde. “Diana ve benim küçüklük hâllerimiz hâlâ burada oynuyor gibi geliyor. Alaca karanlık vakitlerinde Orman Tanrıçası Baloncuğu’nun yanında oturuyor, hayaletlerle buluşuyorlar sanki. İnanır mısın gün batımından sonra bu patikadan o eski korkuyu ve ürpertiyi az da olsa hissetmeden geçemiyorum hâlâ. Yarattığımız hayaletlerden biri özellikle korkutucuydu. İnsana arkasından sürünerek yaklaşıp soğuk elleriyle dokunan cinayet kurbanı çocuğun hayaleti… Buraya gece vakti geldiğimde arkamdaki o küçük ve sinsi adımlarını düşlemekten bugün dahi kendimi alamıyorum. Beyazlı kadın, kafasız adam ya da iskeletlerden korkmuyorum. Ama keşke o bebeğin hayalini kurup da hayat vermeseydim diye düşünüyorum. Marilla ve Bayan Barry bu olaydan sonra nasıl da kızmışlardı.” diyerek sözlerini noktalayan Anne, eskileri yâd eden bir kahkaha attı.
Bataklığın başını çevreleyen ağaçlar ince ince işlenmiş morluklarla doluydu. Eğri büğrü ladin ağaçlarının olduğu sert bir araziden ve akçaağaçların püskül misali çevrelediği sıcacık bir çukurdan geçtikten sonra Gilbert’ın aradığı şeye ulaştılar.
“İşte burada!” dedi Gilbert memnun bir şekilde.
“Bir elma ağacı, hem de burada!” diye haykırdı Anne keyifle.
“Evet, elmalarla dolu hakiki bir elma ağacı, üstelik de çamların ve kayın ağaçlarının arasında, herhangi bir meyve bahçesinden bir buçuk kilometre uzaklıkta. Geçen ilkbaharda bir gün buralardaydım ve bu ağacı bembeyaz çiçek açmış hâlde buldum. Sonra da elma verip vermediğini görmek üzere sonbaharda buraya gelme kararı aldım. Gördüğün gibi meyve dolu. Üstelik de iyi görünüyorlar. Uru-set elması gibi açık kahverengi ama bir yanağı koyu kırmızı. Çoğu yabani fideler genelde yeşil olur, çok da çekici gelmezler insana.”
“Sanırım yıllar önce tesadüfen ekilmiş bir tohumdan filizlenmiş.” dedi Anne hülyalı bir şekilde. “Cesur ve kararlı ağaççık nasıl da büyümüş, çiçek açmış ve bu kadar yabancının arasında tutunmuş öyle!”
“Burada üzeri yosunla kaplı yere düşmüş bir ağaç var. Otur bakalım Anne, orman diyarı tahtı olarak iş görür. Ben elma toplamak için ağaca tırmanacağım. Hepsi de yükseklerde yetişiyor. Ağaç güneş ışığına uzanmak zorunda kalmış.”
Meğer elmalar çok lezzetliymiş. Açık kahverengi kabuğun altında belli belirsiz kızıl damarlarla bezeli bembeyaz bir doku vardı. Bilindik elma tadının dışında bahçe elmalarının sahip olmadığı türden yabani bir lezzeti ve keskin aroması vardı.
“Cennetin ölümcül elmasının dahi bu kadar nadir bir tadı yoktur.” diye bir yorum yaptı Anne. “Ama eve gitme zamanımız geldi. Üç dakika önce alaca karanlıktı şimdi ise ay ışığı var. Bu değişimi yakalayamamamız kötü oldu. Ama böyle anlar asla yakalanmıyor zannedersem.”
“Hadi bataklığın etrafından dolanalım ve Âşık Yolu’ndan dönelim eve. Yola çıktığın zamanki kadar keyifsiz misin hâlâ Anne?”
“Hayır. Aç bir ruha ilahî gıda gibi geldi o elmalar. Redmond’ı sevip muhteşem dört yıl geçirecekmişim gibi hissediyorum.”
“Peki, o dört yıl sonrasında ne olacak?”
“O zaman yoldaki bir başka dönemeç çıkacak karşıma.” diye cevapladı Anne neşeyle. “O dönemecin sonunda ne olacağına dair hiçbir fikrim yok. Olsun da istemiyorum. Bilmemek daha iyi.”
Ay ışığının solgun parlaklığının gizemli bir loşlukla hafifçe aydınlattığı durgun Âşık Yolu o gece çok güzel bir yerdi. Bu yoldan dostça bir sessizlikle aylak aylak yürüyerek geçtiler. İkisi de konuşmaya heveslenmedi.
“Eğer Gilbert her zaman bu akşamki gibi olsaydı her şey ne kadar da güzel ve basit olurdu.” diye düşündü Anne.
Gilbert, yanında yürüyen Anne’e baktı. Hafif elbisesi ve ince zarafetiyle beyaz bir süsen çiçeğine benzediğini düşündü.
“Acaba bir gün beni sevmesini sağlayabilecek miyim?” diye düşündü yüreğini sızlatan bir öz güvensizlikle.
BÖLÜM 3
MERHABA VE ELVEDA
Charlie Sloane, Gilbert Blythe ve Anne Shirley bir sonraki pazartesi sabahı Avonlea’den ayrıldılar. Anne, havanın güzel olmasını ümit ediyordu. Diana onu istasyona götürecekti ve uzun bir süre boyunca bir daha birlikte yola çıkmayacaklarından bu son seyahatlerinin keyifli olmasını istiyorlardı. Ne var ki Anne pazar gecesi yatağa gittiğinde Green Gables etrafında kükreyen doğu rüzgârının uğursuz kehaneti sabahleyin gerçekleşti. Uyandığında yağmur damlalarının penceresine düştüğünü gördü. Yağmur damlaları göletin gri yüzeyini gölgeliyor, su üzerinde iri halkalara sebep oluyorlardı. Tepeler ve deniz, sislerin arasında kaybolmuştu. Bütün dünya loş ve kasvetli görünüyordu. Neşesiz şafak vaktinde kıyafetlerini giydi Anne. Tekneye giden trene yetişebilmek için erkenden yola koyulması gerekiyordu. Gözlerinde biriken yaş tanelerine engel olmaya çalışsa da bu çabası boşunaydı. Çok sevdiği evinden ayrılıyordu ve içinden bir ses arada bir yapacağı tatil kaçamakları dışında buradan sonsuza dek ayrıldığını söylüyordu ona. Hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı artık. Tatil için dönmekle burada yaşamak aynı olmazdı. Buradaki her şey ne kadar da güzel ve sevimliydi öyle. Çocukluk zamanlarının mabedi olan küçük veranda odası, penceredeki yaşlı Kar Kraliçesi, çukurdaki dere, Orman Tanrıçası Baloncuğu, Lanetli Koru ve Âşık Yolu… Geçmiş zamanların eski hatıralarının tutulduğu çok değerli yerlerdi buralar. Başka bir yerde mutlu olması mümkün müydü acaba?
O sabah Green Gables’ta yapılan kahvaltı oldukça kederliydi. Davy, belki de hayatında ilk kez hiçbir şey yiyemeden lapasının üzerine utanmadan ağladı. Yemekten payına düşeni rahatça götüren Dora dışında kimsenin iştahı yok gibiydi. Çılgına dönmüş âşığının cesedi taşınırken “ekmek ve tereyağını” kesmeye devam edecek olan ebedî ve ihtiyatlı Charlotte gibi Dora da herhangi bir olaydan nadiren rahatsızlık duyan o talihli yaratıklardan biriydi. Saat sekizi gösterdiğinde bile Dora’nın sükûneti kolayca bozulmadı. Elbette Anne gideceği için üzülüyordu ama kızarmış ekmek ile haşlanmış yumurtanın keyfini çıkarmasına mâni olacak bir şey miydi bu? Kesinlikle değildi. Üstelik Davy’nin yiyemediği kendi payını da onun için yedi.
Diana tam zamanında at arabasıyla kapıda belirdi. Gül rengi yüzü yağmurluğunun üzerinde ışıl ışıl parlıyordu. Veda vakti gelmişti artık. Bayan Lynde, Anne’e içtenlikle sarılmak ve ne olursa olsun sağlığına dikkat etmesini tembih etmek için odasından çıktı. Gözleri kuru ve hissiz Marilla, Anne’in yanağına resmî bir öpücük kondurdu ve yerleşir yerleşmez haber beklediğini söyledi. Sıradan bir gözlemci Marilla’nın, Anne’in gidişine pek de aldırmadığı yorumunu yapabilirdi. Tabii bu gözlemci Marilla’nın gözlerine dikkatle bakmadıysa… Dora, Anne’i ciddiyetle öptü ve gözlerinden nazik iki ufak gözyaşı tanesi damlattı. Masadan kalktığından beri arka veranda merdiveninde ağlayan Davy ise veda etmeyi reddetti. Anne’in kendisine doğru yaklaştığını görünce ayağa kalkıp arka merdivenlere fırladı ve orada saklandığı giysi dolabından çıkmadı. Boğuk iniltileri Anne’in Green Gables’tan ayrılırken duyduğu son seslerdi.
Bright River istasyonuna kadar bardaktan boşanırcasına yağmur yağdı. Carmody’e giden ara hat treni tekne treni ile birleşmediğinden bu istasyondan hareket etmeleri gerekiyordu. İstasyona vardıklarında Anne ve Gilbert perondaydı, trenin düdüğü çalmaya başlamıştı. Anne biletini alıp bavulunu teslim edecek zamanı güç bela bulmuştu. Diana’ya aceleyle veda ettikten sonra trene bindi. Diana ile birlikte Avonlea’ye gitmek isterdi. Ev hasretiyle yanıp tutuşacağını biliyordu. Kaybolan yazın ve yitip giden neşelerin arkasından bütün dünya ağlıyormuş gibi yağan kasvetli yağmur keşke sona erseydi… Gilbert’ın varlığı bile Anne’i teselli etmeye yetmedi. Çünkü Charlie Sloane da oradaydı ve Sloaneluk sadece güzel havalarda tolere edilebilir bir şeydi. Yağmurda ise kesinlikle dayanılmazdı.
Ne var ki tekne Charlottetown limanından demir aldığı sırada işler yoluna girmeye başladı. Yağmur dindi ve güneş bulutların arasındaki aralıklardan altın ışıltılarıyla parlamaya başladı. Gri denizleri bakır tonunda bir parlaklıkla cilalayan güneş, Ada’nın kızıl kıyılarına döşediği altın ışıltılarıyla havanın güzel olacağının haberini veriyordu. Ayrıca Charlie Sloane deniz tutmasından dolayı aşağı inmek zorunda kalmıştı. Böylece Anne ve Gilbert güvertede yalnız kalmışlardı.
“Sloaneları gemiye biner binmez deniz tutması beni çok mutlu ediyor.” diye düşündü Anne acımasızca. “Charlie Sloane yanımda durup da duygusal bir şekilde bakar gibi yaparken eski toprağıma son bir veda bakışıyla bakamayacağıma eminim.”
“İşte, yola çıktık.” dedi Gilbert hissizce.
“Evet, Byron’un hikâyesindeki ‘Childe Harold’ gibi hissediyorum. Tek fark benim seyre daldığım kıyılar ‘memleketimin kıyıları’ değil.” dedi Anne gri gözlerini canlılıkla kırparak. “Memleketim Nova Scotia sanırım. Ama bir insanın memleket kıyıları en sevdiği yerdir ve benim için de Prens Edward Adası memleket. Hep burada yaşamamış olmama inanamıyorum. Buraya gelmeden önceki on bir yıl bana kâbus gibi geliyor. Bu gemiyle yolculuk etmemin üzerinden yedi yıl geçmiş. Bayan Spencer’ın beni Hopetown’dan getirdiği akşam… Üzerimde o korkunç yün-keten elbise ile solmuş denizci şapkası varken görebiliyorum kendimi. Güverteleri ve kamaraları coşkun bir merakla kurcalıyordum. Güzel bir akşamdı. O kızıl ada kıyıları gün ışığında nasıl da parlıyordu öyle… Şimdi aynı boğazı tekrar geçiyorum. Umarım Redmond ve Kingsport’u severim Gilbert ama sevmeyeceğimden eminim.”
“Senin felsefene ne oldu Anne?”
“Devasa bir yalnızlık ve yuva hasreti dalgası ile birlikte derinlere battı. Üç yıl boyunca Redmond’a gitme arzusuyla yanıp tutuştum. Şimdi ise gidiyorum ve keşke gitmeseydim diyorum. Boş ver. Güzelce bir ağladıktan sonra tekrar neşeli ve felsefi olurum. Ağlamam lazım. Fakat önce kalacağım yerdeki yatağıma ulaşmam gerekiyor. Sonra Anne eski hâline dönecektir. Acaba Davy saklandığı dolaptan çıkmış mıdır?”
Trenleri Kingsport’a vardığında saat dokuz olmuştu. Kendilerini istasyon kalabalığının mavi beyaz parlaklığının ortasında buldular. Anne feci bir hayrete kapılsa da bir anda Priscilla Grant tarafından yakalandı. Priscilla, Kingsport’a cumartesi günü gelmişti.
“Buradasın canımın içi! Sanırım benim cumartesi günkü yorgunluğumu taşıyorsundur üzerinde.”
“Yorgunluk mu? Lafını bile etme Priscilla! Yorgun, taze ve köylüyüm üstelik sadece on yaşındayım. Tanrı aşkına zavallı, bitkin dostunu düşüncelerini duyabileceği bir yere götür.”
“Seni hemen pansiyonumuza götüreyim. Dışarıda bir araba hazır.”
“Burada olman büyük lütuf Prissy. Eğer olmasaydın şuracıkta bavulumun üzerine oturur hüngür hüngür ağlardım. Yabancıların ıssızlığında tanıdık bir yüz görmek ne kadar da güzel!”
“Şuradaki Gilbert Blythe mı? Geçen yıl ne kadar da büyümüş öyle! Ben Carmody’de öğretmenlik yaparken sadece bir okul çocuğuydu. Şu da tabii ki Charlie Sloane. Hiç değişmemiş ya da değişememiş. Muhtemelen doğduğunda da böyle görünüyordu, seksen yaşına geldiğinde de böyle görünecek. Buradan gidiyoruz canım. Yirmi dakikaya evde oluruz.”
“Ev!” diye inledi Anne. “Korkunç bir pansiyona ve pis bir arka avluya bakan daha korkunç bir koridordan bozma bir odaya gidiyoruz demek istedin galiba.”
“Korkunç bir pansiyon değil Anneciğim. Arabamız burada. Atla bakalım, sürücü bavulunu alır. Pansiyona gelince, türünün çok güzel bir örneğidir. Güzel bir gece uykusu karamsarlığını tozpembeliğe çevirince sen de bunu kabul edeceksin. St. John Caddesi’nde kocaman, eski usul gri bir taş bina. Redmond’a az yürüme mesafesinde. Bir zamanlar büyük insanların ‘ikametgâhıydı’. Şimdilerde ise moda St. John Caddesi’ni terk etmiş durumda ve caddedeki evler güzel günlerin sadece hayalini kuruyor. Binalar o kadar büyük ki içinde yaşayan insanlar içlerini doldurmak için pansiyonerler almak zorunda kalıyorlar. Bu ise ev sahibelerimizin bizi etkilemeye çalışmaları için yeterli bir sebep. Çok şahaneler Anne, ev sahibelerimizden bahsediyorum.”
“Kaç kişiler?”
“İki. Bayan Hannah Harvey ile Bayan Ada Harvey. Elli yıl kadar önce ikiz olarak dünyaya gelmişler.”
“İkizlerden kaçamıyorum galiba.” diye gülümsedi Anne. “Nereye gidersem gideyim karşıma çıkıyorlar.”
“Artık ikiz değiller canım. Otuz yaşına geldikten sonra bir daha asla ikiz olmamışlar. Bayan Hannah pek de zarif olmayan bir şekilde yaşlanmış. Bayan Ada ise daha az zarif hâlde otuzunda kalmış. Bayan Hannah’nın gülümsediğinden emin değilim. Henüz onu tebessüm ederken görmedim. Fakat Bayan Ada her zaman gülümsüyor ki bu daha kötü. Yine de iyi insanlar ve her sene iki pansiyoner alıyorlar. Çünkü tutumlu Bayan Hannah ‘odaları ziyan etmeye’ dayanamıyormuş. İhtiyaçları olduğundan ya da mecbur olduklarından değil ama. Bayan Ada’nın cumartesi gecesinden beri tam yedi kez belirttiği üzere. Odalarımıza gelince, daracık bir koridordan bozma oldukları doğru ve benimki arka avluya bakıyor. Senin odan ise cadde karşısındaki eski St. John Mezarlığı’na bakıyor.”
“Korkunç gibi geliyor.” diyerek ürperdi Anne. “Galiba avlu manzarasını tercih ederdim.”
“Hayır etmezdin. Bekle ve gör. Eski St. John Mezarlığı çok güzel bir yer. O kadar uzun süre mezarlık olarak kalmış ki artık mezarlığa benzemiyor ve Kingsport’un en güzel manzaralarından biri. Dün keyif egzersizi için oradaydım. Koca bir taş duvar ile sıra sıra devasa ağaçlarla çevrili. Tuhaf mezar taşlarının üzerine acayip şeyler yazılmış. Oraya ders çalışmaya gideceksin Anne, görürsün bak. Tabii ki artık ölüleri oraya gömmüyorlar. Ama birkaç yıl önce Kırım Savaşı’nda ölen Nova Scotia askerleri için güzel bir anıt dikmişler. Giriş kapılarının tam karşısında ve senin eskiden söylediğin gibi ‘hayal gücüne yer var’. İşte bavulun. Baksana çocuklar “iyi geceler” demeye geliyorlar. Charlie Sloane’un elini gerçekten sıkmak zorunda mıyım Anne? Elleri hep soğuk ve balıksı oluyor. Bizi arada bir ziyaret etmelerini istemeliyiz. Bayan Hannah bana ‘genç beyefendi ziyaretçileri’ haftada iki akşam, erken gitmeleri şartıyla kabul edebileceğimizi söyledi. Bayan Ada da tebessüm ederek güzel yastıklarına oturmamalarını rica etti. Bunu sağlayacağıma söz verdim. Ama zemin dışında nereye oturacaklar bilemiyorum çünkü her şeyde yastık var. Bayan Ada’nın Battenburg dantelinden yapılma ince işlemeli bir yastığı piyanonun üzerinde duruyor.”
Anne artık gülmeye başlamıştı. Priscilla’nın neşeli gevezeliği amacına ulaşmış, Anne’in keyfini yerine getirmişti ve o an için yuva hasreti kaybolmuştu. Nihayet küçük odasına çekilip de yalnız kaldığında bile tam olarak hissetmedi bu hasreti. Penceresine doğru yürüdü ve dışarı baktı. Aşağıdaki cadde loş ve sessizdi. Karşıda, eski St. John Mezarlığı’ndaki ağaçların üzerinde, anıtın üzerindeki koca aslan başının hemen arkasında parlıyordu ay. Anne, Green Gables’tan henüz o sabah ayrılmış olduğuna inanamadı. Bir günlük değişim ve seyahat uzun zaman geçmiş gibi bir his yaratıyordu.
“Aynı ay Green Gables’a da bakıyordur muhtemelen.” dedi düşünceli bir şekilde. “Ama bunu düşünmeyeceğim. Orada yuva hasreti uzanıyor. Güzelce ağlamayacağım bile. Bunu daha uygun bir zamana erteleyeceğim. Şimdi sakince ve akıllıca yatağıma gidip uyuyacağım.”
BÖLÜM 4
NİSAN’IN KADINI
Kingsport erken kolonyal dönemlere kulak veren tuhaf, eski bir kentti ve bu dönemin tarihî atmosferi ile kaplanmıştı. Gençlik kıyafetleri kuşanan zarif bir ihtiyar hanımefendi gibiydi. Yer yer modernlik filizlerine rastlansa da tuhaf kalıntılarla dolu ve geçmişin çok sayıda romantizmi ile hale misali çevrelenmiş kalbi değişmemişti. Kingsport’un, yaban arazilerine âdeta sınır karakolu olarak iş gördüğü eski zamanlarda Kızılderililer, göçmenlerin hayatını sıradanlıktan uzak tutuyorlardı. Sonralarda kenti dönüşümlü olarak işgal eden Britanyalılar ve Fransızlar arasında bir ihtilaf sebebi hâline geldi. Kent her bir işgal sonrasında birbiriyle savaşan bu iki milletin açtığı taze yaralarla damgalanıyordu.
Kent parkında her tarafını turistlerin imzaladığı bir Martello kulesi, uzak tepelerde parçalanmış bir Fransız kalesi ve çeşitli meydanlarda eski savaş topları vardı. Meraklıların araştırabileceği başka tarihî yerler de mevcuttu elbette; ancak hiçbiri, iki tarafında eski usul evlerin olduğu sessiz caddeler bulunan diğer iki tarafı ise yoğun ve hareketli geçiş yollarıyla çevrelenmiş, şehrin göbeğindeki eski St. John Mezarlığı kadar tuhaf ve keyifli değildi. Kingsport’un her bir vatandaşı Eski St. John Mezarlığı’nı gururla sahiplenmenin heyecanını hissederdi. Tevazuyu bir kenara bırakacak olurlarsa başının üzerinde eğri büğrü bir taş levha bulunan bir mezarda gömülü atalarından bahsederlerdi. Bazen mezarlığın üzerine düşmüş bulunan bu taşlarda ölen kişiye dair bütün temel bilgilerin yazıldığı olurdu. Bu eski mezar taşlarının çoğu, ince bir sanat ya da hünerle işlenmemişti. Büyük bir kısmı kahverengi ya da gri yerli taşların üzerine kabaca yontulmuş harflerden oluşuyordu ve sadece çok azında süsleme teşebbüsü görülmekteydi. Bazı taşlara çapraz kemikler ve kafatası yontulmuştu ve bu tasarıma sıklıkla bebek melek kafası eşlik ediyordu. Çoğu mezar taşı devrilmişti ve harabeye dönmüştü. Zamanın dişleri neredeyse tüm mezar taşlarının üzerindeki yazıları silinceye kadar kemirmişti. Diğerleri ise güçlükle okunabiliyordu. Sıra sıra karaağaçların hem çevrelediği hem de aralarına dağıldığı mezarlarda yakınlardaki trafiğin gürültüsünden hiç rahatsız olmadan ağaçların gölgelerinin altında rüzgârın ve yaprakların mırıldandığı şarkıları sonsuza kadar dinleyen rüyasız uyuyanların bulunduğu bu alan hem dopdoluydu hem de bir getto hâlini almıştı.
Anne, St. John Mezarlığı’na yapacağı çok sayıda geziden ilkini ertesi gün öğleden sonra gerçekleştirdi. Priscilla ile beraber öğleden önce Redmond’a gidip öğrenci olarak kaydolmuşlardı ve o gün için yapacak başka işleri yoktu. Çoğu nereye ait olduğundan pek de emin görünmeyen oldukça tuhaf görünüşlü yabancı kalabalıklarla çevrelenmiş olmak pek de neşe vermediğinden kızlar seve seve bir kaçamak yaptılar.
İlk sınıfın tazecik kızları ikişerli ya da üçerli gruplar hâlinde ayrı ayrı duruyor, birbirlerine işkillenerek bakıyorlardı. Taze delikanlılar ise girişin olduğu devasa merdivenlerde bir arada oturuyor, gencecik akciğerlerinin tüm dinçliği ile ezelî rakipleri ikinci sınıflara âdeta meydan okurcasına haykırıyorlardı. İşte bu ikinci sınıflardan bazıları kibirli bir tavırla sinsi sinsi dolaşıyor merdivenlerdeki “yontulmamış yavru hayvanlara” tiksintiyle bakıyorlardı. Gilbert ve Charlie görünürlerde yoktu.
“Bir Sloane’u görme ihtimalinin beni mutlu edeceği aklımın ucundan geçmezdi.” dedi Priscilla kampüsten geçtikleri sırada. “Ama Charlie’nin pörtlek gözlerini sevinçle karşılardım. Onun gözleri en azından tanıdık gözler.”
“Ah!” diyerek iç çekti Anne. “Kayıt olmak için ayakta sıramı beklerken nasıl hissettiğimi tarif edemem. Kocaman bir kovanın içindeki en minik su damlası misali önemsiz hissediyordum kendimi. Böyle hissetmek yeterince kötüyken asla ama asla önemsiz dışında bir şey olamayacağımı hissetmenin tüm ruhuma işlemiş olması ise dayanılmaz. Kendimi böyle hissettim işte. Sanki görünmezmişim de ikinci sınıflar üzerime basacakmış gibi geldi. Hiç kimse arkamdan ağlamadan, beni onurlandırmadan ve bana ağıt yakılmadan mezarıma gömülürdüm herhâlde.”
“Gelecek yıla kadar bekle.” diye teselli etti arkadaşını Priscilla. “O zaman biz de herhangi bir ikinci sınıf kadar sıkılmış ve çokbilmiş görünmeyi başaracağız. Önemsiz hissetmek elbette ki çok korkunç ama benim gibi kocaman ve tuhaf hissetmekten daha iyi bence. Sanki tüm Redmond’a yayılmışım gibi… Ben de kendimi işte böyle hissettim. Sanırım kalabalıktaki herhangi bir kişiden en az beş santim uzundum. İkinci sınıflardan birinin üzerime basmasından korkmadım. Beni fil ya da patatesle beslenmiş aşırı gelişkin bir adalı zannetmelerinden korktum.”
“Sanırım asıl sorun büyük Redmond’ın küçük Queens olmamasını kabul edemiyor oluşumuz.” dedi Anne, ruhunun çıplaklığını eski ve bilindik neşeli felsefesinin kırıntılarını bir araya getirerek kaplamaya çalıştı. “Queens’ten ayrıldığımızda herkesi tanıyorduk ve kendimize ait bir yerimiz vardı. Sanırım Queens’te bıraktığımız yerden Redmond’a devam edeceğimizi düşündük bilinçaltımızda. Şimdi ise zeminin ayaklarımızın altından kayıp gittiğini hissediyoruz. Şu anki hâletiruhiyemi Bayan Lynde’in ya da Bayan Elisha Wright’ın bilmiyor ve asla bilemeyecek olmaları beni memnun ediyor ‘Ben demiştim’ diye övünürler, sonun başlangıcının geldiğini düşünürlerdi. Hâlbuki daha başlangıcın sonundayım.”
“Kesinlikle. İşte bu tam Annelik bir söz. Kısa süre içinde ortama alışır, insanlarla tanışırız ve her şey iyi olur. Peki karma eğitimcilerin giyinme odasının kapısının önünde bütün sabah tek başına duran kıza dikkat ettin mi? Yamuk ağızlı kahverengi gözlü güzel kızdan bahsediyorum.”
“Evet, fark ettim. Özellikle dikkatimi çekti çünkü benim hissettiğim kadar yalnız ve arkadaşsız görünüyordu. Benim yanımda sen vardın ama onun yanında kimsesi yoktu.”
“Sanırım kendini yapayalnız hissediyordu. Birkaç kez bize yaklaşmak ister gibi bir hareket yaptığını gördüm ama yine de hiç yaklaşmadı. Galiba çok utangaçtı. Ben de onun gelmesini isterdim. Eğer az önce bahsettiğim şekilde kendimi fil gibi hissetmeseydim ona ben yaklaşırdım. Ama o oğlanlar merdivende uğuldarken koca koridorun karşısına ağır aksak yürümeyi göze alamadım. Bugün gördüğüm en güzel birinci sınıf öğrencisiydi. Ne var ki Redmond’daki ilk gününde iyi olmak aldatıcı, güzel olmak boşunadır gibi geliyor bana.” diyen Priscilla sözlerini bir kahkaha ile sonlandırdı.
“Öğle yemeğinden sonra Eski St. John Mezarlığı’na gideceğim.” dedi Anne. “Bir mezarlığın neşelenmek için uygun bir yer olmadığını düşünsem de ağaçların olduğu tek yer gibi geliyor ve benim de ağaçlara ihtiyacım var. O eski taşlardan birinin üzerine oturur, gözlerimi kapatır ve Avonlea ormanlarında olduğumu hayal ederim.”
Ne var ki Anne bu söylediğini yapmadı. Çünkü Eski St. John’da gözlerini dört açmasını gerektirecek ilginç şeyler vardı. Giriş kapılarından içeri yürüdüler ve İngiltere aslan ambleminin üzerinde yükseldiği taştan yapılma devasa kemerin altından geçtiler. Anne ürpererek baktı. Daha sonra kendilerini rüzgârların hırlamayı sevdiği loş, serin ve yeşil bir yerde buluverdiler. Çimlerin uzadığı mezarların arasında ileri geri yürüyüp insanların şimdi olduğundan daha fazla boş vakte sahip olduğu zamanlarda kazınmış tuhaf mezar yazılarını okudular.
Burada merhum Albert Crawford Beyefendi’nin naaşı bulunmaktaydı, yazısını okudu Anne eskimiş bir gri mezar taşının üzerinde. Uzun yıllar majestelerinin Kingsport’taki mühimmat muhafızı olarak görev yaptı. 1763 barışına kadar orduda hizmetlerde bulunduktan sonra sağlık sorunları sebebiyle emekliye sevk edildi. Cesur bir subay, çok iyi bir koca, çok iyi bir baba ve çok iyi bir dosttu. 29 Ekim 1792’de, 84 yaşında vefat etti.
“Bak senin için de bir mezar kitabesi var Prissy. İçinde de kesinlikle hayal gücüne yer var. Böyle bir hayat nasıl maceralarla doludur kim bilir! Şahsi özelliklerine gelince, eminim methiyeler fazlasını belirtemiyordur. Merak ediyorum, acaba ona hayattayken bütün bu şeylerin ‘çok iyisi’ olduğunu hiç söylemişler midir?”
“Bir tane daha var.” dedi Priscilla. “Dinle bak…”
22 Eylül 1840’ta 43 yaşında vefat eden Alexander Ross’un hatırasına. 27 yıl boyunca sadakatle hizmet verdiği kişiden, en büyük güveni ve bağlılığı hak etmiş arkadaşından bir sevgi hatırası olarak yazılmıştır.
“Çok güzel bir mezar yazısı!” dedi Anne düşünceli bir şekilde. “Daha iyisi olamazdı herhâlde. Hepimiz bir şekilde hizmetkârız. Eğer gerçekten sadık olduğumuz mezar taşımıza kazınıyorsa daha fazlasına da gerek yok. Baksana hüzünlü, küçük bir taş var burada Prissy: En sevilen evladın hatırasına. Burada da var bir tane: Başka bir yerde gömülmüş olanın hatırasına dikilmiştir. Bu bilinmeyen mezarın nerede olduğunu merak ettim doğrusu. Hakikaten Pris, günümüzün mezarlıkları asla bunun kadar ilginç değiller. Sen haklı çıktın. Buraya sık sık geleceğim. Şimdiden sevdim bu yeri. Burada yalnız olmadığımızı görüyorum. Yolun sonunda aşağıda bir kız var.”
“Evet. Sanırım o kız bu sabah Redmond’da gördüğümüz kızın ta kendisi. Onu beş dakikadır izliyorum. Yaklaşık on kez bu yoldan yürümeye davrandı. En az beş kez de geri dönüp aşağı yürüdü. Ya korkunç derecede utangaç ya da vicdanında bir şey var. Hadi gidip onunla tanışalım. Sanırım bir mezarlıkta tanışmak Redmond’da tanışmaktan daha kolay.”
Koca bir söğüdün altındaki gri taşın üzerinde oturan yabancıya doğru yürüdüler uzun çimlerle kaplı patikadan geçerek. Kesinlikle çok güzeldi. Capcanlı, sıra dışı ve büyüleyici türde bir güzelliğe sahipti. Saten pürüzsüzlüğündeki saçlarında kestane ışıltısı vardı. Yuvarlak yanaklarında ise yumuşak, olgun bir parlaklık vardı. Tuhaf bir keskinliği olan siyah kaşlarının altındaki iri gözleri kahverengi ve kadifemsiydi. Yamuk ağzı da gül pembeliğindeydi. Şık kahverengi takımının altında modaya uygun küçük ayakkabıları göz kırpıyordu. Donuk pembe renginde hasırdan şapkası altın-kahverengi gelinciklerle çevrelenmişti. Şapkacı dükkânındaki bir sanatçının tanımlanamaz ve şaşmaz “tasarımını” andırıyordu. Priscilla iğne gibi batan ani bir farkındalıkla kendi şapkasının köydeki şapkacı tarafından yapıldığını hatırladı. Anne ise Bayan Lynde’in biçip kendisinin diktiği bluzun, yabancının şık kıyafetleri ile kıyaslandığında oldukça köylü ve ev yapımı olduğuna dair rahatsız edici bir hisse kapıldı. Bir an için iki arkadaş geriye dönmek ister gibi oldular.
Ne var ki çoktan gri taşa doğru yürümeye başlamışlardı. Geri dönmek için artık çok geçti. Kahverengi gözlü kız belli ki kendisiyle konuşmaya geldiklerini varsaymıştı. Derhâl ayağa fırlayıp onlara yaklaştı. Yüzündeki neşeli ve dost canlısı tebessümle elini uzattı. Gülümsemesinde ne utangaçlık vardı ne de vicdani bir yük.
“Sizleri tanımak istiyordum!” diye haykırdı hevesle. “Sizinle tanışmaya can atıyordum. Bu sabah Redmond’da gördüm. Sizce de çok korkunç değil miydi? İlk kez evlenip memleketimde kalmış olmayı diledim.”
Anne ve Priscilla bu şekilde bitirilen tanışma sözleri sonrasında kahkahalarla gülmeye başladılar. Kahverengi gözlü kız da gülmeye başladı.
“Gerçekten de diledim bunu. Evlenebilirdim isteseydim. Hadi gelin şu mezar taşını üzerine oturalım da tanışalım. Çok zor olmayacaktır. Birbirimize bayılacağımıza eminim. Bu sabah sizi Redmond’da görür görmez anladım bunu. Hemen yanınıza gelip size sarılmak istedim.”
“Neden sarılmadın peki?” diye sordu Priscilla.
“Çünkü bunu yapmaya karar veremedim. Herhangi bir şeye asla karar veremem. Kararsızlık illetine yakalanmışım. Bir şeye karar verir vermez diğer şeyin daha doğru olacağını ta iliklerimde hissediyorum. Bu çok büyük bir talihsizlik. Ama dünyaya bu şekilde gelmişim. Bazı insanların yaptığı gibi kendimi bundan dolayı suçlamam saçma olur. Yani her ne kadar istesem de yanınıza gelip sizinle konuşmaya karar veremedim.”
“Utangaç olduğunu düşünmüştük.” dedi Anne.
“Hayır, hayır canım. Utangaçlık Philippa Gordon’ın, kısaca Phil, sahip olduğu kusur ya da erdemlerden değil. Bana Phil diyebilirsiniz. Sizin isimleriniz ne acaba?”
“Kendisi Priscilla Grant olur.” dedi Anne işaret ederek.
“O da Anne Shirley.” dedi Priscilla aynı şekilde arkadaşını göstererek.
“İkimiz de adadan geliyoruz.” dediler aynı anda.
“Benim memleketim ise Bolingbroke, Nova Scotia.” dedi Philippa.
“Bolingbroke mu!” diye haykırdı Anne. “Orası benim doğum yerim.”
“Gerçekten mi? O zaman sen Nova Scotialısın demek ki.”
“Hayır değilim.” diye cevap verdi Anne. “Ne demişti Dan O’Connell, ‘Bir insanın at ahırında doğmuş olması onu at yapar mı?’ Ben dibine kadar adalıyım.”
“Pekâlâ, yine de Bolingbroke’ta doğmuş olmana sevindim. Bu, bizi bir şekilde komşu yapar öyle değil mi? Bu da hoşuma gider çünkü sana sırlarımı anlattığımda yabancıya anlatıyor gibi olmam. Sırlarımı da anlatmam lazım. Sır saklayamıyorum, denemek faydasız. Bu benim en büyük kusurum, az önce bahsettiğim kararsızlıkla beraber. İnanır mısınız buraya gelirken hangi şapkayı giyeceğime karar vermem yarım saatimi aldı, mezarlığa gelirken! İlk önceleri tüylü kahverengi şapkama meylettim ama onu takar takmaz gevşek kenarlı pembe şapkanın daha uygun olacağını düşündüm. Şapkayı iğneyle saçıma tutturunca kahverengiden daha çok hoşlandım. En sonunda hepsini yatağa koyup gözlerimi kapattım ve şapka iğnesini attım. İğne pembeye yerleşince pembeyi taktım. Uygun olmuş değil mi? Görünüşüm hakkında ne düşünüyorsunuz?”
Son derece ciddi bir ses tonuyla sorulan bu saf soru karşısında Priscilla bir kez daha kahkaha patlatıverdi. Ama Anne, Philippa’nın elini dürtüsel bir hareketle sıkarak şöyle dedi:
“Senin Redmond’da gördüğümüz en güzel kız olduğunu düşündük bu sabah.”
Philippa’nın yamuk ağzında aşırı beyaz dişlerini gösteren büyüleyici bir gülümseme belirdi.
“Ben de öyle düşündüm.” şeklinde şaşırtıcı bir cevap verdi. “Ama kendi kanaatimi desteklemek için başka birinin fikrine ihtiyaç duydum. Dış görünüşüme kendi başıma karar veremiyorum. Güzel olduğuma hükmettiğim anda perişan hâlde aslında öyle olmadığımı hissetmeye başlıyorum. Ayrıca bir büyük halam var ki kederli bir iç çekişle bana bebekken çok güzel olduğumu, çocukların büyüdüklerinde değişmelerinin tuhaf olduğunu söylüyor. Ben halalara bayılırım, büyük halalardan ise nefret ederim. Eğer sizin için sorun olmayacaksa lütfen bana sık sık güzel olduğumu söyleyin. Güzel olduğuma inanabildiğim zamanlarda çok daha rahat hissediyorum kendimi. Siz de aynı şekilde karşılık vermemi isterseniz bunu gönül rahatlığıyla yapabilirim.”
“Teşekkürler.” diye güldü Anne. “Ama Priscilla ve benim dış görünüşümüz hakkındaki kanaatlerimiz o kadar kesin ki dışarıdan güvence arama ihtiyacı hissetmiyoruz. Yani zahmet etmene gerek yok.”
“Benimle alay ediyorsun. Rahatsız edici derecede kibirli olduğumu düşündüğünüzü biliyorum. Ama bu doğru değil. İçimde zerre kadar kibir yok. Eğer hak ediyorlarsa diğer kızlara iltifat etmekten zerre gocunmam. Sizinle tanıştığıma çok memnun oldum. Buraya cumartesi günü geldim ve o gün bugündür yuva özleminden neredeyse öleceğim. Korkunç bir duygu değil mi? Bolingbroke’ta önemli bir kişiyken Kingsport’ta hiç kimseyim. Ruhumun karardığı zamanları hissettiğim oldu. Siz nerede kalıyorsunuz?”
“St. John Caddesi, no: 38.”
“İyi iyi… Ben de Wallace Caddesi’nin hemen köşesindeyim. Kaldığım pansiyonu sevmiyorum ama. Çok kasvetli ve yalnız. Odam da kötü bir arka avluya bakıyor. Dünyanın en çirkin yeri. Kedilere gelince, Kingsport’un bütün kedilerinin orada toplanamayacağı aşikâr fakat en azından yarısının orada olma mecburiyetleri var gibi geliyor. Şömine önü halısının üzerinde güzel, dostane ateş karşısında uyuklayan kedileri çok severim. Ama arka avlunun gece kedileri tamamen farklı bir tür. Burada bulunduğum ilk gece sabaha kadar ağladım. Kediler de aynı şekilde ağladı. Sabah burnumun ne hâlde olduğunu görmeliydiniz. Evden ayrılmamayı nasıl da istedim!”
“Madem bu kadar kararsız bir insansın Redmond’a gelmeye nasıl karar verdin, anlamış değilim.” dedi keyifli Priscilla.
“Tanrı iyiliğini versin hayatım. Ben karar vermedim. Buraya gelmemi babam istedi. Kalbinde bu vardı ama sebebini bilmiyorum. Lisans derecesi almak için öğrenim görmem çok saçma geliyor değil mi? Ama mesele bunu yapabilecek olmam değil elbette. Yığınla beynim var benim.”
“Ah!” dedi Priscilla belli belirsiz.
“Evet. Ama asıl sorun beynini kullanmakta. Lisans derecesi sahibi insanlar da bilgili, ağırbaşlı ciddi yaratıklar. Öyle olmak zorundalar. Hayır, ben Redmond’a gelmek istemedim. Babamı sevindirmek için yaptım bunu. Kendisi tam bir ördek. Ayrıca evde olsaydım evlenmek zorunda kalacaktım. Annemin istediği buydu. Hem de kesinlikle istiyordu bunu. Annemde kararlılık bol miktarda var. Ama şimdilik evlenme fikrinden nefret ediyorum. Evlenip barklanmadan önce bol bol eğlenmek istiyorum. Lisans derecesi almam evlenip barklanmam kadar absürt bir fikir, öyle değil mi? Daha on sekiz yaşındayım. Evlenmektense Redmond’a gelmeyi tercih ederim diye düşündüm. Ayrıca kiminle evleneceğime nasıl karar vereceğim ki?”
“Çok mu talibin var?” diye güldü Anne.
“Sürüsüne bereket. Erkekler benden çok hoşlanıyorlar. Gerçekten. Ancak dikkate değer sadece iki kişi vardı. Geri kalanı çok genç ve çok fakirdi. Zengin bir adamla evlenmem lazım benim. Anlarsınız ya.”
“Neden peki?”
“Beni fakir bir adamın karısı olarak hayal edemezsin tatlım, edebilir misin? İşe yarar tek bir şey yapamam çünkü ben aşırı müsrif biriyim. Kocamın yığınla parası olmalı. Böylece aday sayısını ikiye indirdim. Ama iki kişi arasında karar vermek iki yüz kişi arasında karar vermekten daha kolay bir iş değil benim için. Hangisiyle evlenirsem evleneyim diğeri ile evlenmediğim için hayatımın sonuna kadar pişmanlık duyacağımı çok iyi biliyordum.”
“Peki, ikisinden birini sevmiyor muydun?” diye sordu Anne ufak bir tereddütle. Hayatın büyük gizemi ve dönüşümü hakkında bir yabancı ile konuşmak onun için kolay değildi.
“Aman Tanrı’m, hayır! Ben kimseyi sevemem. İçimde yok. Ayrıca sevmek de istemem. Âşık olmak insanı tam bir köle yapıyor bence. Hem bir erkeğe seni incitmesi için müthiş bir güç vermiş oluyorsun. Bundan korkardım. Hayır, hayır. Alec ve Alonzo çok iyi çocuklar. İkisinden de o kadar hoşlanıyorum ki hangisinden daha çok hoşlandığımı gerçekten bilmiyorum. Sorun da bu zaten. Alec daha yakışıklı. Ben tabii ki de yakışıklı olmayan bir erkekle evlenemem. Üstelik huyu suyu da iyi. Hem de çok hoş kıvırcık siyah saçları var. Kendisi çok mükemmel. Ben de kusur bulamayacağım mükemmel bir koca isteyeceğimi zannetmiyorum.”
“Peki o zaman neden Alonzo ile evlenmedin?” diye sordu Priscilla ciddiyetle.
“İsmi Alonzo olan biri ile evlenme fikri!” dedi Phil hüzünle. “Buna dayanabileceğimi zannetmiyorum. Ama klasik bir burnu vardı ve ailede güvenilebilecek bir burun olması rahatlatıcı bir şey. Ben kendi burnuma güvenemiyorum. Şu ana kadar Gordon kalıbına uygunluk gösterdi. Ama yaşım ilerledikçe Byrne özelliklerine meyleder diye korkuyorum. Her gün hâlâ Gordon olduğundan emin olmak için inceliyorum burnumu. Annem bir Byrne ve Byrneliğin en üst seviyesinde bir Byrne burnuna sahip. Bekleyin ve görün. Ben güzel burunlara bayılırım. Senin burnun feci güzel Anne Shirley. Alonzo’nun burnu dengeyi kendi lehine çevirmişti. Fakat Alonzo! Hayır, karar veremedim. Şapkaları seçerken yaptığımı yapabilseydim, ikisini de yan yana koyup gözlerimi kapatıp şapka iğnesini fırlatabilseydim. Çok kolay olurdu.”
“Sen buraya geldiğinde Alec ve Alonzo neler hissediyordu peki?” diye sordu Priscilla.
“Hâlâ ümidi vardı ikisinin de. Ben kararımı verinceye dek beklemeleri gerektiğini söyledim. Beklemeye de seve seve razılar. İkisi de bana tapıyor, anlarsınız ya. Bu arada iyi vakit geçirmeye kararlıyım. Redmond’da yığınla talibim olacağına eminim. Eğer talibim olmazsa mutlu olamam, anlarsınız ya. Peki, siz de birinci sınıfların çirkin olduğunu düşünüyor musunuz? İçlerinde sadece bir tanesi gerçekten yakışıklıydı. Siz gelmeden önce gitti. Kankasının ona ‘Gilbert’ dediğini duydum. Arkadaşının ta buraya kadar çıkık gözleri vardı. Peki şimdi gidiyor musunuz kızlar? Daha gitmeyin olur mu?”
“Bence gitmemiz gerekiyor.” dedi Anne oldukça soğuk bir şekilde. “Geç oldu ve yapacak işlerim var.”
“İkiniz de beni görmeye gelirsiniz, değil mi?” diye sordu Philippa ayağa kalkıp iki kolunu da kızlara dolayarak. “Sizi ziyaret etmeme de izin verin. Ben sizinle kanka olmak istiyorum. İkinizden de çok hoşlandım. Saçmalıklarımla midenizi bulandırmadım, değil mi?”
“Hiç alakası yok.” diye kahkaha atan Anne, Phil’in dokunuşuna samimiyetle karşılık verdi.
“Çünkü dışarıdan göründüğümün yarısı kadar bile şapşal değilim. Philippa Gordon’u Tanrı’nın yarattığı şekilde tüm kusurlarıyla kabul etmeniz gerekiyor sadece. Ayrıca onu seveceğinizden de eminim. Bu mezarlık tatlı bir yer değil mi? Ben buraya gömülmek isterdim. Baksanıza kızlar, şu demir korkuluklarla çevrili olan mezarı daha önce görmemiştim. Taşın üzerinde Shannon ve Chesapeake mücadelesinde vefat eden bir denizci olduğu yazıyor. Bir düşünsenize!”
Korkuluğun yanında duran Anne, yıpranmış mezar taşına bakınca kalbi ani bir heyecanla küt küt atmaya başladı. Uzun gölgelerle dolu, ağaçlarla kaplanmış eski mezarlık gözünün önünden kayboldu. Bunun yerine yüzyıl öncesinin Kingsport limanını gördü. İngiliz kırmızı sancağı dalgalanan koca bir fırkateyn sislerin arasından yavaş yavaş çıktı. Arkasında ise hareketsiz kahraman bir figür yıldızlı bayrağını kuşanmıştı. Güvertede cesur Lawrence uzanıyordu. Zamanın parmakları sayfalarını geriye çevirdi ve Shannon, ganimeti Chesapeake ile birlikte körfeze doğru muzaffer bir şekilde yol almaya başladı.
“Geri dön Anne Shirley, geri dön.” diye güldü Philippa kolunu çekerek. “Bizden yüzyıl uzaklaştın. Geri dön.”
Bir iç çekişle beraber Anne geri döndü. Gözlerinde yumuşak bir parlaklık vardı.
“Bu eski hikâyeyi hep sevmişimdir.” dedi. “Her ne kadar İngilizler zafer kazanmış olsalar da hikâyeyi sevmemin sebebi mağlup edilen cesur kumandandı galiba. Bu mezar hikâyeyi çok yaklaştırdı ve gerçekçi hâle getirdi. Bu zavallı denizci sadece on sekiz yaşındaymış. ‘Cesur mücadelesi sırasında aldığı ağır yaralardan dolayı ölmüş.’ Mezar taşında böyle yazıyor. Bir askerin isteyeceği şekilde ölmüş yani.”
Anne arkasını dönmeden önce üzerine iliştirdiği ufak mor menekşe demetini çözdü ve büyük deniz düellosunda helak olan çocuğun mezarının üzerine bıraktı yumuşak bir şekilde.
“Peki yeni arkadaşımız hakkında ne düşünüyorsun?” diye sordu Priscilla, Phil yanlarından ayrıldıktan sonra.
“Ondan hoşlandım. Bütün saçmalığına rağmen onda sevilesi bir taraf var. Kendisinin de dediği gibi göründüğünün yarısı kadar bile şapşal olduğuna inanmıyorum. Candan, öpülesi bir bebek ve gerçekten bir gün büyür mü bundan emin değilim.”
“Ben de ondan hoşlandım.” dedi Priscilla kararlı bir şekilde. “Ruby Gillis gibi erkekler hakkında çok konuşuyor. Ama Ruby’nin bu türden konuşmalarını duymak beni öfkelendirip tiksindirdiği hâlde iyi huylu Phil beni sadece güldürüyor. Neden böyle acaba?”
“Arada bir fark var.” dedi Anne düşünceli bir hâlde. “Bence bu farkın sebebi Ruby’nin erkekleri çok iyi tanıyor olması. Aşk meşk işlerine oynuyor. Ayrıca çok fazla sevgilisi olduğunu söylerken bunu karşısındakinin yüzüne vurmak için yapıyor. Diğerlerinin o kadar çok sevgilisi olmadığını söylemek ister gibi. Phil ise sevgililerinden kankalarından bahseder gibi bahsediyor. Erkekleri iyi dostlar olarak görüyor. Peşinde bu kadar çok dolanmalarından hoşlanmasının sebebi popüler olmayı ve popüler olduğunun düşünülmesini sevmesi. Alex ve Alonzo bile, artık bu iki ismi birbirinden ayrı düşünmeyi başaramayacağım, onunla hayat boyu oyun oynamak isteyen iki oyun arkadaşı ona göre. Onunla tanıştığımıza ve Eski St. John’a geldiğimize sevindim. Galiba bu öğleden sonra Kingsport topraklarına ufacık bir ruh kökü ektim. Umarım yani. Ekinimin yerini değiştirmekten nefret ederim çünkü.”
BÖLÜM 5
EVDEN MEKTUPLAR
Anne ve Priscilla takip eden üç hafta boyunca uzak bir diyardaki yabancılar gibi hissettiler. Sonra aniden her şey, Redmond, hocalar, sınıflar, öğrenciler, dersler ve sosyal faaliyetler netleşmeye başladı. Hayat birbirinden bağımsız parçalardan oluşmak yerine yeniden bütüncül bir hâl aldı. İlk sınıf öğrencileri birbiriyle alakasız fertlerin toplamı olmak yerine kendilerini bir sınıfın içinde buldular. Bu sınıfın bir ruhu, gürültüsü, ilgileri, nefreti ve hırsları vardı. Her yıl düzenlenen bölüm koşusunda ikinci sınıflara karşı galibiyet elde ederek tüm sınıfların saygısını kazandılar ve öz güvenleri arttı. Üç yıl boyunca “koşuyu” ikinci sınıflar kazansa da bu senenin galibiyeti Gilbert Blythe’ın stratejik liderliği sayesinde elde edildi. Mücadeleyi yöneten Gilbert’ın geliştirdiği yeni taktikler ikinci sınıfların moralini bozdu ve birinci sınıfları zafere taşıdı. Bu becerisinin ödülü olarak Gilbert birinci sınıfların başkanı seçildi. Çok kişi tarafından arzu edilen bu görev hem prestijliydi hem de sorumluluk gerektiriyordu, en azından birinci sınıfa giden biri için. Gilbert ayrıca birinci sınıflara nadiren bir şans veren “Lambalar” (Lamba Teta Alfa kardeşlik grubunun Redmondcası) grubuna da davet edildi. Bu örgüte girmek için katlanması gereken ilk eziyet, kadın bonesi takıp çiçeklerle süslü basma kumaştan bir mutfak önlüğü giydikten sonra Kingsport’un işlek caddelerinde bir gün boyunca yürümekti. Bu işi neşeyle yaptı. Karşılaştığı tanıdık hanımları bonesini zarifçe çıkarak selamladı. Lambalar’a davet edilmeyen Charlie Sloane, Gilbert’ın bunu nasıl yapabildiğini anlayamadığını söyledi. Kendisini bu şekilde asla küçük düşüremeyeceğini de vurguladı.
“Charlie Sloane’un basma önlük giyip kadın bonesi taktığını düşünsene.” diye kıkırdadı Priscilla. “Yaşlı büyükannesi Sloane’a benzerdi aynen. Gilbert ise kadın kıyafetleri içinde bile hâlâ bir erkeğe benziyor.”
Anne ve Priscilla, Redmond’ın sosyal yaşamının tam ortasında buluverdiler kendilerini. Bu durumun böylesine hızlı gerçekleşmesinin en önemli sebebi ise Philippa Gordon’dı. Philippa, zengin ve tanınmış bir adamın kızıydı. Eski ve köklü bir Nova Scotia ailesinin mensubuydu. Bütün bunlara bir de güzelliği ve etkileyiciliği -onunla tanışan herkesin kabul ettiği bir etkileyicilikti bu- eklenince Redmond’daki bütün grupların, kulüplerin ve sınıfların kapıları derhâl açıldı. Onun gittiği her yere Anne ve Priscilla da gidiyordu. Phil, Anne ve Priscilla’ya “tapıyordu” özellikle de Anne’e. Her türden züppeliğe uzak içi dışı bir, sadık bir kızcağızdı. “Beni seven arkadaşlarımı da sever.” şeklinde bilinç dışı bir mottosu var gibi görünüyordu. Gittikçe genişleyen çevresine bu iki kızı pek de çabalamadan dâhil etti. İki Avonlea kızı Redmond’ı kendileri için kolaylaştıran ve güzelleştiren sosyal ilişkiler ağını kurmuşlardı. Bu hâl Philippa’nın kefilliğine sahip olmayan ve üniversitenin ilk yılında her şeyin dışında kalmaya mahkûm diğer ilk sınıf tazelerinin kıskançlığına ve şaşkınlığına sebep olmuştu.
Hayata daha ciddi yaklaşan Anne ve Priscilla için Phil, o ilk tanışmalarındaki eğlenceli ve sevilesi bebek olarak kalmıştı hep. Yine de kendi ifadesiyle “yığınla beyni” vardı. Ne zaman ve nerede ders çalışma fırsatı yakalıyor olduğu tamamen bir muammaydı. Çünkü her zaman eğlence peşinde gibiydi ve evde olduğu zamanlarda ortalık misafirden geçilmiyordu. Bir kalbin isteyeceği kadar çok taliplisi vardı. Ne de olsa birinci sınıfların onda dokuzu ve diğer sınıfların önemli bir kısmı onun gülüşü için birbirlerine rakip olmuşlardı. Bu da onu safça mutlu ediyordu ve her bir zaferini bahtsız taliplerinin kulaklarını sızlatacak yorumlar eşliğinde Anne ve Priscilla’ya keyifle aktarıyordu.
“Alec ve Alonzo’ya ciddi bir rakip çıkmamış gibi görünüyor.” diyerek Phil’e takıldı Anne.
“Bir tane bile yok.” dedi Philippa. “Her hafta ikisine de mektup yazıyorum ve buradaki genç taliplerimden bahsediyorum. Bunun onları eğlendirdiğine eminim. Elbette en çok hoşlandığım kişiyi elde edemiyorum. Gilbert Blythe varlığımın farkında bile değil, tabii okşamak istediği tatlı bir yavru kediymişim gibi bana baktığı zamanlar hariç. Elbette bunun sebebini çok iyi biliyorum. Sana garezim var Kraliçe Anne. Senden gerçekten nefret etmeliyim ama ben seni deli gibi seviyorum ve seni her gün görmezsem perişan oluyorum. Daha önce tanıdığım tüm kızlardan farklısın. Bazen bana öyle bir bakıyorsun ki kendimi önemsiz hissediyorum. Her zaman olduğum o hoppa yaratık gibi hissediyorum ve daha iyi, daha akıllı, daha güçlü olma arzusu taşıyorum içimde. Sonra sağlam kararlar alıyorum. Ama karşıma çıkan ilk yakışıklı beyefendicikle beraber hepsi kafamdan çıkıp gidiyor. Üniversite hayatı muhteşem değil mi? İlk gün nefret ettiğimi düşünmek çok komik. Ama eğer nefret etmeseydim belki de seninle asla tanışamazdım. Anne lütfen bana azıcık da olsa beni sevdiğini söyle bir kez daha. Bunu duymaya can atıyorum.”
“Seni kocamancık seviyorum ve senin çok sevgili, tatlı, şirin, kadifemsi, pençesiz küçük bir yavru kedi olduğunu düşünüyorum.” diye kahkaha attı Anne. “Ama ders çalışacak vakti ne zaman bulduğunu anlayamıyorum.”
Phil çalışacak zaman buluyor olmalıydı çünkü sınıfının bütün derslerinin hakkını verdi. Karma eğitim öğrencilerinden nefret eden ve Redmond’a kabul edilmelerine şiddetle karşı çıkan huysuz ihtiyar matematik profesörü bile onu devirmeyi başaramadı. Anne Shirley’in kendisini fazlasıyla geride bıraktığı İngilizce hariç bütün derslerde birinci sınıfların en başarılısıydı. Anne ise Gilbert’la birlikte Avonlea’de iki yıl boyunca yaptıkları çalışmalar sayesinde ilk yıl derslerini çok kolay buldu. Bu da ona fazlasıyla keyfini çıkardığı sosyal yaşamı için bolca vakit sağladı. Ne var ki Avonlea’yi ve oradaki dostlarını bir an bile unutmadı. Haftanın en güzel anları evden aldığı mektuplardı. İlk mektuplarını alıncaya dek Kingsport’u seveceğine ya da burada kendini evinde hissedebileceğine dair ümidi yoktu. Mektuplar gelmeden önce Avonlea binlerce kilometre uzakta gibi geliyordu. Bu mektuplar uzakları yakın etmekle kalmıyor, eski ve yeni yaşamını sıkı sıkıya birbirine bağlıyordu. Öyle ki geçmişi ve bugünü birbirinden ümitsizce ayrışan iki ayrı varlık olmak yerine bütün hâlindeydi ve aynıydı. İlk parti altı mektuptan oluşuyordu. Jane Andrews, Ruby Gillis, Diana Barry, Marilla, Bayan Lynde ve Davy mektup yollamışlardı. Jane’in mektubu el yazısı ile yazılmıştı, her bir “t” harfi özenle yazılmış, “i” harflerinin üzerine ise kusursuz noktalar yerleştirilmişti. İçeriğinde tek bir ilginç cümle yoktu. Anne’in duymaya can attığı okuldan kesinlikle bahsetmiyordu ve mektubunda sorduğu sorulara cevap vermemişti. Bunun yerine kaç metre dantel işlediğinde, Avonlea’deki hava durumundan, yaptırmaya niyetlendiği yeni elbisesinden ve başı ağrıdığında nasıl hissettiğinden bahsediyordu. Ruby Gillis, Anne’in yokluğuna feryat eden uzun bir mektup döktürmüştü. Her yerde özlendiğini ifade ediyor, Redmond “ekibinin” nasıl olduğunu soruyordu. Mektubun geri kalanında ise talipleriyle ilgili üzücü tecrübelerinden bahsediyordu. Şapşal ve zararsız bir mektuptu bu ve eğer sonundaki not olmasaydı muhtemelen gülüp geçerdi. “Mektuplarından anladığım kadarıyla Gilbert, Redmond’da iyi vakit geçiriyor.” yazmıştı. “Charlie’ninse koleje pek düşkün olduğunu zannetmiyorum.”
Demek Gilbert, Ruby’e yazıyordu! Pekâlâ. Tabii ki buna kesinlikle hakkı vardı. Ama! Anne, ilk mektubu yazanın Ruby olduğunu ve Gilbert’ın da sadece nezaket icabı cevap verdiğini bilmiyordu. Ruby’nin mektubunu iğrenerek kenara attı. Mektubun sonundaki notun delici sızısından kurtulmak için Diana’nın cıvıl cıvıl, haberlerle dolu, keyifli mektubunu hatmetmesi gerekti. Diana’nın mektubunda Fred’den biraz fazla bahsedilse de ilginç olacak bir sürü konu vardı. O kadar ki Anne, can dostunun mektubunu okurken neredeyse kendini bir kez daha Avonlea’de gibi hissetti. Marilla’nın resmî ve renksiz mektubu dedikodu ve histen fazlasıyla mahrum kalmıştı. Yine de Anne’e, o eski huzur tadı ve kendisini hep bekleyen ebedî sevgi ile beraber Green Gables’taki sade yaşama dair ufak ipuçları vermeyi ihmal etmiyordu. Bayan Lynde’in mektubu kilise haberleriyle doluydu. Ev işlerini bırakan Bayan Lynde’in kilise meselelerine ayıracak fazlasıyla vakti vardı artık ve bu işlere bütün kalbi ve ruhuyla dalmıştı. O an için papazsız Avonlea kilisesindeki kötü vaazlardan dert yanıyordu.
Bugünlerde aptallar dışında kimsenin papaz olmadığını düşünüyorum, yazmıştı mektubuna acıyla. Bize yolladıkları adayları ve vaaz ettiği şeyleri bir bilsen! Söylediklerinin yarısı bile doğru değil daha da kötüsü sağlam doktrinlere dayanmıyor. Şu anda görüştüğümüz aday içlerinde en kötüsü. Çoğu zaman eline bir metin alıyor ve başka bir şeyden bahsediyor. Bir de tüm kâfirlerin sonsuza kadar cehennemlik olacağına inanmıyormuş. Ne biçim bir fikir bu! Eğer dediği gibiyse yabancı misyonerliklere yolladığımız bütün para heba olmuş demektir, o kadar. Geçen pazar suda yüzen balta başıyla ilgili vaaz vereceğini söyledi ama bence sadece İncil’e bağlı kalıp sansasyonel konulardan uzak durması en iyisi. Eğer bir papaz kutsal kitapta vaaz edilecek bir şey bulamıyorsa işler iyi bir noktada değil demektir. Peki sen hangi kiliseye gidiyorsun Anne? Umarım düzenli katılıyorsundur. Evden uzakta olan insanlar kiliseye gitmeyi ihmal etme eğiliminde oluyorlar. Bu anlamda üniversite öğrencilerinin büyük günahkârlar olduğunu düşünüyorum. Duyduğuma göre pazar günü kiliseye gitmek yerine çoğu ders çalışıyormuş. Umarım sen bu kadar düşmezsin Anne. Nasıl yetiştirildiğini hatırla. Bir de arkadaşlarına dikkat et. O üniversitelerde ne tür yaratıklar olduğunu asla bilemezsin. Dışarıdan süt dökmüş kedi gibi görünseler de içlerinde av peşindeki kurt olabilir, o kadar. Adalı olmayan hiçbir genç erkeğe bir şey söylemesen iyi olur.
Papaz burayı ziyaret ettiği gün olanları sana anlatmayı unuttum. Hayatımda gördüğüm en komik şeydi. Marilla’ya şöyle dedim: “Anne burada olsaydı kahkaha atmaz mıydı sence?” Marilla bile güldü. Çarpık bacaklı, çok kısa şişman ve küçük bir adamdı papaz. O gün Bay Harrison’ın ihtiyar domuzu, koca ve uzun olan, buralara kadar gelmiş, bahçeye zorla girmiş ve haberimiz olmadan arka verandaya çıkmış meğer. Papaz kapıya geldiğinde de oradaydı. Dışarı çıkmak için vahşice atılsa da adamın yay gibi çarpık bacaklarının arası dışında geçebileceği hiçbir boşluk yoktu. O da oradan geçti. Hayvan çok büyük, papaz da çok küçük olduğundan adamın ayaklarını yerden kesip sırtlayıverdi ve o hâlde uzaklaştı. Marilla ve ben kapıya çıktığımızda papazın şapkası bir tarafa, asası diğer tarafa uçtu. Adamın yüzündeki ifadeyi asla unutamam. Zavallı domuz da korkudan ölecekti. Artık İncil’deki delice koşup dik yamaçtan denize fırlayan domuz kıssasını Bay Harrison’ın papazla birlikte yokuş aşağı koşan domuzu gözlerimin önüne gelmeden okuyamayacağım. Galiba domuz sırtında bir kurt var zannetti. İkizlerin bu olay sırasında civarlarda olmayışına sevindim. Bir papazı böylesine saygın olmayan bir vaziyette görmeleri iyi olmazdı. Dereye ulaştıkları sırada papaz ya atladı ya da düştü. Domuz ise dereden fırlayarak geçip koruda kayboldu. Marilla ve ben hemen aşağı koşup papazın kalkmasına ve üstünü silkelemesine yardım ettik. Yaralanmasa da çok sinirliydi. Bu olaydan Marilla ve beni sorumlu tutar gibi bir hâli vardı. Hâlbuki domuzun bize ait olmadığını ve bütün yaz başımıza bela olduğunu da söylemiştik. Hem neden arka kapıdan gelmişti ki? Bay Allan’ın böyle bir şey yaptığı görülmüş şey değil. Bay Allan gibi bir adam bulabilmemiz için çok zaman geçmesi gerek. Ama her işte bir hayır vardır ya hani. O günden beri o domuzun tek bir kılını görmedik ve bir daha da görmeyeceğimize inanıyorum.
Avonlea’de her şey sessiz sakin. Green Gables düşündüğüm kadar yalnız gelmiyor. Galiba bu kış bir başka pamuk yorgan işlemeye başlayacağım. Bayan Silas Sloane’da çok güzel bir elma yaprağı modeli gördüm.
Heyecan hissetmem gerektiğini düşündüğüm zamanlarda yeğenimin bana yolladığı Boston gazetesindeki cinayet davalarını okuyorum. Eskiden hiç okumazdım ama gerçekten çok ilginçler. Birleşik Devletler korkunç bir yer olmalı. Umarım hiç oraya gitmezsin Anne. Bugünlerde kızların aylak aylak gezme hâlleri çok korkunç. Bana Eyüp kitabındaki şeytanı düşündürüyorlar oraya buraya yürümeleriyle. Tanrı’nın dileğinin kesinlikle bu olmadığını düşünüyorum, o kadar.
Sen gittiğinden beri Davy çok uslandı. Yaramazlık yaptığı bir gün Marilla onu Dora’nın önlüğünü bütün gün giymekle cezalandırınca kızcağızın bütün önlüklerini kesti. Ben de bunun için poposuna şaplak atınca horozumu öldürünceye kadar kovaladı.
Benim evime MacPhersonlar taşındı. Bayan MacPherson çok iyi bir ev hanımı ve çok titiz. Bütün haziran zambaklarımı söküp çıkarmış ama. Neymiş, bahçenin düzensiz görünmesine sebep oluyorlarmış. Thomas evlendiğimizde dikmişti o zambakları. Kocası iyi bir adama benziyor ama kendisi yaşlı kız kurusu olmayı asla aşamayacak, o kadar.
Çok aşırı ders çalışma ve kış içliklerini hava soğumaya başlar başlamaz giymeyi unutma. Marilla senin için çok endişeleniyor ama ben ona senin bir zamanlar olabileceğini düşündüğümden çok daha aklı başında biri olduğunu ve iyi olacağını söyledim.
Davy’nin mektubu daha en başında dert yanıyordu.
Sevgili anne, lütfen marilla’ya balığa gittiğimde beni köprünün koykuluğuna bağlamamasını söyle mektubunda. Böyle yaptığında oğlanlar bana gülüyorlar. Sensiz burası çok yalnız olsa da okul çok eyyenceli. Jane andrews senden çok daha ters. Bayan lynde’i dün gece jack feneri ile korkuttum. Bana çok kızdı çünkü horozunu ölünceye kadar bahçede kovaladım. Peki neden öldü anne, bilmek istiyorum. bayan lynde de horozu domuz ağılına attı ama bay blair’e de satabilirdi. bay blair ölü horozlara temizinden elli sent veriyor artık. bayan lynde’in papazdan kendisi için dua etmesini istediğini duydum. Bu kadar kötü ne yaptı, bilmek istiyorum. Muhteşem kuyruğu olan bir uçurtmam var anne. Milty bolter dün okulda çok güzel bir hikâye anlattı. üstelik de doyyu. ihtiyar Joe Mosey ve Leon geçen hafta koruda kart oynuyorlarmış. Kartlar da bir ağaç kökünün üzerinde duruyormuş. Sonra ağaçlardan bile büyük kara bir adam gelmiş ve kartları alıp şiş-şek gibi bir gürültüyle kabolmuş. Koytuklarına eminim. Milty kara adamın ihtiyar harry olduğunu söylüyor. Öyle mi anne, bilmek istiyorum. spenservale’deki Bay kimball çok hasta ve hastaneye gitmek zorundaymış. doğru mu yazdım diye marilla’ya soracağım. Marilla tımayhaneye gideceğini söyledi. İçinde yılan olduğunu zannediyormuş. İçinde yılan olması nasıl bir şey anne, bilmek istiyorum. bayan lawrence bell de hastaymış. bayan lynde onun tek rahatsızlığının içindekileri fazla düşünmesi olduğunu söylüyor.
“Acaba…” dedi Anne mektuplarını katlarken. “Bayan Lynde, Philippa hakkında ne düşünürdü?”
BÖLÜM 6
PARKTA
“Bugün ne yapacaksınız bakalım kızlar?” diye sordu bir cumartesi öğleden sonra Anne’in odasına dalan Philippa.
“Biz parkta yürüyüş yapacağız.” diye cevap verdi Anne. “Benim evde kalıp bluzumu bitirmem gerekiyordu. Ama böylesine güzel bir günde dikiş dikemem. Havada kanıma giren bir şey var ve içime sevinç dolduruyor sanki. Eğer dikiş dikmeye kalkarsam parmaklarım titrer ve eğri büğrü olur. Yani parka ve çam ağaçlarına evet.”
“Peki bu ‘bize’ Priscilla ve senin dışında dâhil olan var mı?”
“Evet, Gilbert ve Charlie de dâhil. Sen de dâhil olursan çok mutlu oluruz.”
“Ama…” dedi Philippa hüzünle. “Eğer gelirsem fazlalık olurum ve bu da Philippa Gordon için tamamen yeni bir tecrübe demek.”
“İyi ama yeni tecrübeler insanın ufkunu genişletir. Sen de gel, bu sayede sık sık fazlalık olmak zorunda olan bizim gibi zavallıları daha iyi anlamış olursun. Peki ya senin kurbanların nerede?”
“Hepsinden sıkıldım ve bugün hiçbiriyle uğraşamam. Ayrıca hafif bir karamsarlığım var. Karamsarlık demeyelim de solgun, değişken bir grilik diyelim. Çok da koyu renkli olacak kadar ciddi bir şey değil. Geçen hafta Alec ve Alonzo’ya mektup yazdım. Mektupları zarflara koyup üzerlerine adreslerini yazdım ama mühürlemedim. O akşam tuhaf bir şey oldu. Yani Alec tuhaf olduğunu düşünürdü ama Alonzo muhtemelen düşünmezdi. Acelem olduğu için Alec’in mektubunu zarftan çıkarıp -Alec’in mektubu zannediyordum en azından- bir not karaladım. Sonra da iki mektubu postayla yolladım. Alonzo’nun cevabı bana bu sabah ulaştı. Meğer o mektubu Alonzo’nun mektubuna yazmışım o da çok kızmış. Elbette bunu aşacaktır, aşmasa da umurumda değil zaten ama günümü mahvetti. Ben de neşelenmek için canlarımın yanına geleyim dedim. Futbol sezonu açıldıktan sonra cumartesi günlerim hiç boş kalmayacak zaten. Futbola bayılıyorum. Şahane bir şapkam ve Redmond renklerinden şeritli bir kazağım var maçlarda giymek için. Bunlar üzerimdeyken birazcık berber silindirine benzediğim doğrudur. Şu senin Gilbert’ın birinci sınıflar futbol takımı kaptanı seçildiğini biliyor muydun?”
“Evet, dün akşam söyledi bize.” dedi Priscilla öfkeye kapılan Anne’in cevap vermediğini görünce. “Charlie’yle beraber aşağıdalardı. Geleceklerini bildiğimiz için Bayan Ada’nın bütün yastıklarını zahmetle ortalıktan kaldırdık. Kabarık dokumalı aşırı detaylı yastığı üzerinde durduğu sandalyenin arkasındaki köşeye attım. Orada güvende olacağını düşünürken ne oldu dersin? Charlie Sloane o sandalyeye yaklaşınca arkadaki yastığı fark etti ciddiyetle kaldırıp sandalyeye koydu ve bütün gece o yastığın üzerinde oturdu. Yastık mahvolmuş! Zavallı Bayan Ada bugün bana tebessüm ederek, tabii azarlama içeren bir tebessümdü bu, neden o yastığın üzerine oturulmasına müsaade ettiğimi sordu. Ben de müsaade etmediğimi, bunun müzmin Sloaneluk ve kaderin bir karışımı olduğunu, benim de bu karışıma karşı elimden bir şey gelmeyeceğini söyledim.”
“Bayan Ada’nın yastıkları gerçekten de sinirime dokunuyor.” dedi Anne. “Yeni yastıkları geçen hafta tamamladı. Ölümüne doldurulmuş ve işlenmişlerdi. Yastıkları koyacak boş yer olmadığı için merdivenlerin arasındaki yerde duvara dayadı. Karanlıkta aşağı inecek ya da yukarı çıkacak olursak bazen devriliyorlar ve üzerlerine düşüyoruz. Geçen Pazar, Doktor Davis denizin tehlikelerine maruz kalanlar için dua ederken ‘yastıkların akıllıca değil çok sevildiği[6 - “One that loved not wisely but too well.” ifadesi William Shakespeare’in Othello oyununda geçmektedir. (ç.n.)] evlerde yaşayanların hayatı’ için dua ettim içimden. İşte! Biz hazırız. Oğlanların da Eski St. John’dan geldiklerini görüyorum. Şansını bizimle deneyecek misin Phil?”
“Eğer Priscilla ve Charlie ile yürürsem gelirim. Bu dayanılır düzeyde bir fazlalık olmak olur. Senin Gilbert çok hoş biri Anne. Ama neden o pörtlek gözlüyle takılıyor?”
Anne öfkelendi. Charlie Sloane’dan pek hoşlanmasa da o Avonlea’den geliyordu ve dışarıdan kimsenin ona gülmeye hakkı yoktu.
“Charlie ve Gilbert her zaman arkadaştılar.” dedi soğuk bir şekilde. “Charlie iyi bir çocuk. Gözlerinin bu şekilde olması onun suçu değil.”
“Öyle deme! Onun suçu. Böyle gözlerle cezalandırıldığına göre bir önceki yaşamında korkunç şeyler yapmış olmalı. Pris ve ben bugün onunla çok eğleneceğiz, onun yüzüne karşı onunla alay edeceğiz ve hiçbir şeyin farkında olmayacak.”
Anne’in deyimiyle “haylaz P’ler” bu “dost canlısı” amaçlarına ulaştılar. Ne var ki Sloane, mesut bir cehalet hâlindeydi. Böyle iki kız öğrenci, özellikle de sınıfın en güzeli Philippa Gordon ile birlikte yürüdüğü için hoş bir delikanlı olduğunu düşündü. Anne bundan etkilenecekti ona soracak olursanız. Bazı insanların kıymet bildiğini görecekti genç kız.
Liman kıyısından yukarı çıkan yolda parktaki çam ağaçlarının altında diğerlerinin az biraz arkasında yürüyen Gilbert ve Anne sonbahar öğleden sonrasının sakin ve hareketsiz güzelliğinin tadını çıkarıyorlardı.
“Buradaki sessizlik dua gibi değil mi?” dedi Anne gözlerini parlak gökyüzüne çevirerek. “Çamları ne kadar da seviyorum. Sanki kökleriyle tüm zamanların romantizmine vuruyor gibiler. Onlarla güzel bir sohbet etmek için arada bir kaçamak yapmak çok rahatlatıcı. Burada hep mutlu hissediyorum kendimi.”
Ve dağda yalnızlık galip geldi
Âdeta ilahî bir sihir misali.
Dertleri sallanıp düştü
Rüzgârda sarsılan çam iğneleri gibi.
Bret Harte’ın şiirinden bir bölüm okudu Gilbert.
“Hırslarımızın küçük ve değersiz görünmesine sebep oluyorlar öyle değil mi Anne?”
“Eğer büyük bir kedere kapılsaydım teselli bulmak için çamlara gelirdim diye düşünüyorum.”
“Umarım hiç büyük bir kedere kapılmazsın Anne.” dedi Gilbert. Yanındaki canlı, neşeli yaratığı keder fikriyle bağdaştıramıyordu. En yükseklere uçabilenlerin en derinlere de gömülebileceklerinin farkında değildi. En coşkun neşeyi yaşayanların en keskin acıları da yaşayanlar olduğunu bilmiyordu.
“Ama bazen…” diye hülyalı bir şekilde konuştu Anne. “Hayat dudaklarıma uzatılmış bir kadeh saadet gibi. Ama her bir kadehte bir miktar acı da olmalı. Bir gün o acıyı tadacağım muhtemelen. Ümit ederim ki bu acı benim hatamdan dolayı gelmez. Doktor Davis’in geçen pazar akşamı ne dediğini hatırlıyor musun? Tanrı’nın bize yolladığı her bir acının içinde teselli ve güç var. Kendi aptallığımız ya da kötülüğümüzden dolayı başımıza gelen acılar ise dayanması en zor olanları. Ama böylesi bir günde kederden bahsetmemeliyiz. Bu gün sadece saf bir sevinç için var olmuş gibi değil mi?”
“Eğer bana kalsaydı hayatındaki mutluluk ve keyif dışındaki her şeyi yok ederdim Anne.” dedi Gilbert “tehlikenin yaklaşmakta olduğuna” işaret eden bir ses tonuyla.
“O zaman çok da akıllıca davranmamış olurdun.” diye cevap verdi Anne aceleyle. “Bir miktar imtihan ve hüzün içermeyen hiçbir hayat törpülenip geliştirilemez. Tabii sanırım bu sadece bunu kabul edebilecek noktaya geldiğimizde olur. Hadi gel, diğerleri çardağa varmışlar ve bize işaret ediyorlar.”
Koyu kırmızı ve soluk altın rengindeki sonbahar gün batımını seyretmek için küçük çardağa oturdular. Menekşe rengi dumanın örtü misali kapladığı çatıları ve çan kuleleri hafif karanlıkta kalan Kingsport uzanıyordu sol taraflarında. Saten pürüzsüzlüğünde ve gümüş griliğindeki su ışıl ışıl parlarken uzaktaki sislerin arasında beliren William Adası ise şehri güçlü kuvvetli bir buldok misali koruyordu. Adanın deniz feneri ise sislerin arasından uğursuz bir yıldız gibi göz kırpıyordu ve ona uzak ufuklardaki bir başkası cevap veriyordu.
“Bu kadar güçlü görünen başka bir yer gördünüz mü?” diye sordu Philippa. “William Adası’nı özellikle istediğimi söyleyemem ama istesem de alamayacağıma eminim. Kalenin zirvesinde, bayrağın hemen yanında duran nöbetçiye bakar mısınız? Romantik bir hikâyeden fırlamış gibi görünmüyor mu?”
“Romantik demişken…” dedi Priscilla. “Süpürge çalısı aradık ama bulamadık hiç. Mevsiminde değiliz galiba.”
“Süpürge çalısı!” diye haykırdı Anne. “Süpürge çalısı Amerika’da yetişmiyordu, değil mi?”
“Koca kıtada sadece iki yerde var.” dedi Phil. “Bu yerlerden biri bu park diğeri ise Nova Scotia’da bir yer. Nerede olduğunu unuttum. Meşhur Highland Alayı’nın Siyah Muhafızları burada bir yıl boyunca kamp yapmışlar. Askerler bahar vakti yataklarındaki samanları silkelediklerinde bazı süpürge otu tohumları kök salmış.”
“Ne kadar da hoş!” dedi büyülenmiş Anne.
“Hadi eve Spofford Bulvarı’ndan gidelim.” diye bir öneride bulundu Gilbert. “Zengin soyluların ikamet ettiği güzel evleri görebiliriz. Spofford Bulvarı, Kingsport’un en nezih caddesi. Milyoner olmayanlar buraya ev yapamıyorlar.”
“Hayır yapıyorlar.” dedi Phil. “Benim de sana göstermek istediğim mükemmel küçük bir yer var Anne. Bir milyoner tarafından yapılmamış. Parktan çıkar çıkmaz gördüğün ilk yer. Spofford Bulvarı hâlâ bir köy yoluyken yetişmiş. İnşa edilmemiş, yetişmiş! Bulvardaki evler umurumda değil. Çok yeniler. Ama bu bahsettiğim yer âdeta rüya gibi ve adı… En iyisi görünceye kadar bekle.”
Parkın dışındaki çamlarla püskül misali çevrelenmiş tepeden çıkarken bu yeri gördüler. Tam da zirvenin üzerinde, Spofford Bulvarı’nın düz bir yola doğru tükendiği yerde, iki tarafındaki çamların koruyucu kollarını alçak çatısının üzerine uzattığı beyaz ve küçük bir ev vardı. Kırmızı ve altın renginde asmaların arasındaki yeşil panjurlardan pencereler dışarı bakıyordu. Evin önünde alçak taş duvarlarla çevrili küçük bir bahçe vardı. hâlâ ekim ayında olsalar da bahçe eski usul, mistik çiçekler ve fundalarla süslüydü. Mayıs çiçekleri, kara pelinler, melisalar, mine çiçekleri, petunyalar, çuha çiçekleri ve kasımpatılarla doluydu bahçe. Zikzak örülmüş ufak bir kiremit duvar uzanıyordu bahçe kapısından verandaya kadar. Evin tamamı uzaklardaki bir köy evinden taşınmış gibiydi sanki. Yine de bu evde, en yakın komşusu olan tütün kralının kocaman bir bahçe ile çevrili sarayını kaba saba ve basit gösteren bir detay vardı. Phil’in de dediği gibi bu fark, yapılmış olmakla yetişmiş olmak arasındaki farktı.
“Hayatımda gördüğüm en tatlı yer.” dedi Anne keyifle. “Bana o eski, tatlı, tuhaf sızılarımdan birini yaşatıyor. Bayan Lavendar’ın taş evinden bile daha tatlı ve tuhaf.”
“Özellikle ismine dikkat etmenizi istiyorum.” dedi Phil. “Dış kapının üzerindeki kemere beyaz harflerle ne yazıldığına bakın. ‘Patty’nin Yeri’… Dehşet bir şey değil mi? Hem de Pinehursts, Elmwolds ve Cedarcroftsların bulunduğu bir bulvarda ‘Patty’nin Yeri’ olmak! Bayıldım!”
“Patty’nin kim olduğunu biliyor musun peki?” diye sordu Priscilla.
“Patty Spofford’un bu evin sahibi olan yaşlı kadın olduğunu öğrendim. Burada yeğeni ile yüzyıldır yaşıyor neredeyse. Yani muhtemelen o kadar da değildir Anne. Abartı şiirsel düşlerin bir parçası. Anladığım kadarıyla zengin ahali bu evi birçok kez satın almaya kalkmış. İnanır mısınız evin karşılığı ufak bir servet ediyormuş ama ‘Patty’ hiçbir şekilde satmaya yanaşmamış. Evin arkasında ise avlu yerine elma bahçesi var. Biraz geçtiğimizde görürsünüz. Spofford Bulvarı’nda gerçek bir elma bahçesi!”
“Bu gece Patty’nin Evi’nin hayalini kuracağım.” dedi Anne. Nedense buraya ait olduğumu hissediyorum. Acaba evin içini görme şansımız olur mu?”
“Pek olası değil.” dedi Priscilla.
Anne gizemli bir tebessüm etti.
“Evet, olası değil. Ama ben bunun olacağına inanıyorum. İçimdeki tuhaf, sinsi bir his, buna önsezi de diyebilirsiniz, Patty’nin Evi ile tanışacağımızı söylüyor.”
BÖLÜM 7
YENİDEN EVDE
Redmond’daki ilk haftalar uzun gibi gelse de dönemin geri kalan kısmı rüzgârın kanatları misali uçup gitti. Öğrenciler daha ne olduğunu anlayamadan kendilerini Noel sınavlarının kıskacında buluverdiler ve bu zorlu durumdan iyi kötü zaferle ayrıldılar. Birinci sınıflar liderliği şerefi Anne, Gilbert ve Philippa arasında gidip geliyordu. Priscilla ise oldukça başarılıydı. Charlie Sloane ise ucu ucuna geçmeyi başardı. Tabii kendinden emin bir şekilde her şeyde liderliğe oynar gibi davranmayı ihmal etmedi.
“Yarın bu zamanlar Green Gables’ta olacağıma inanamıyorum.” dedi Anne seyahatinden bir önceki gece. “Ama olacağım ve sen Phil, Alec ve Alonzo ile birlikte Bolingbroke’ta olacaksın.”
“Onları görmek için can atıyorum.” diye itiraf etti Phil kemirdiği çikolataya ara verince. “Onlar çok hoş çocuklar biliyor musun? Dansların, gezintilerin eğlencelerin sonu gelmiyor. Tatillerde benimle birlikte gelmediğin için seni asla affetmeyeceğim Kraliçe Anne.”
“Senin için ‘asla’ sadece üç gün sürer Phil. Bana sorman çok tatlıydı ve bir gün seninle Bolingbroke’a gitmek isterim. Ama bu yıl olmaz. Eve gitmek zorundayım. Bunu ne kadar istediğimi bilemezsin.”
“Çok da iyi zaman geçirmeyeceksin.” dedi Phil küçümsercesine. “Bir iki el işi ekibi olacaktır diye tahmin ediyorum. Bütün ihtiyar dedikoducular hem yüzüne karşı hem de arkandan konuşacaklar. Yalnızlıktan öleceksin yavrum.”
“Avonlea’de mi?” dedi fazlasıyla eğlenen Anne.
“Eğer benimle gelseydin muhteşem vakit geçirirdin. Bolingbroke saçlarına, tarzına, her şeyine deli olurdu Kraliçe Anne. Sen çok farklısın. Tam bir başarı olurdun ve ben senin yansıyan ışığında aydınlanırdım. ‘Gül olmasam bile güle yakın olurdum.’ Gelsen ya işte Anne!”
“Sosyal zafer tasvirlerin oldukça etkileyici Phil. Ama ben bu tasviri dengeleyecek başka bir tasvir yapacağım. Her ne kadar şimdilerde rengi solmuş olsa da bir zamanlar yeşil olan eski bir çiftlik evinin olduğu bir kırsala gidiyorum. Yapraksız elma bahçelerinin arasında duruyor. Aşağısında bir dere, ötelerde ise aralık köknarlarının olduğu bir koru var. Yağmurun ve rüzgârın parmaklarının çaldığı arpın sesini duyabiliyorum. Yakınlarında şu sıralar grileşmiş ve kuluçkaya yatmış bir gölet var. Evin içinde yaşlıca iki hanım var. Biri ince uzun, diğeri şişman ve kısa. Bir çift de ikiz var. Bunlardan biri model olacak çocuk, diğer ise Bayan Lynde’in tabiriyle ‘aşırı haylaz’. Verandanın üzerinde üst katta, eski hayallerin duvarında asıldığı, pansiyon döşeği sonrasında lüksün zirvesi olacak kocaman, şişman, görkemli bir tüy yatak barındıran bir oda var. Benim tasvirim nasıl Phil?”
“Pek sıkıcı gibi.” dedi Phil yüzünü ekşiterek.
“Ama asıl farklılığı atladım.” dedi Anne yumuşakça. “Orada sevgi olacak Phil. Sadık, hassas sevgi. Dünyanın başka bir yerinde asla bulamayacağım türden bir sevgi. Beni orada sevgi bekliyor ve bu da benim tasvirimi bir şahesere dönüştüren şey, renkler pek parlak olmasa da.”
Phil sessizce ayağa kalkıp elindeki çikolata kutusunu bir kenara koydu ve Anne’e sarıldı.
“Anne, keşke ben de senin gibi olsaydım!” dedi ciddi bir şekilde.
Diana bir sonraki gece Anne’i, Carmody istasyonunda karşıladı. Yüzeyine yıldızlar ekilmiş sessiz gökyüzünün altında eve döndüler. Onlar yaklaşırken Green Gables’ta bir festival havası esiyordu. Evin bütün pencerelerinde ışık vardı ve bu ışıkların parlaklığı karanlığı ateş kızılı tomurcuklar misali delerek geçiyor, Lanetli Koru’nun siyahlığına doğru salınıyordu. Bahçede yakılan ateşin etrafında dans eden iki küçük silüet vardı ve bunlardan biri, at arabası kavakların altından döndüğü sırada, esrarengiz bir çığlık attı.
“Davy bunu Kızılderililerin savaş çığlığı olarak atıyor.” dedi Diana. “Bay Harrison’ın işçi çocuğundan öğrenmiş. Sen geleceksin diye pratik yapıp duruyordu. Bayan Lynde sinirlerini yıprattığını söylüyor. Sinsi sinsi arkasından yaklaşıp çığlığı basıyor. Senin için şenlik ateşi yakmak istedi özellikle. İki hafta boyunca çalı çırpı topladı. Ateşi yakmadan önce gaz yağı dökebilmek için de Marilla’nın başının etini yedi. Kokudan anladığım kadarıyla Marilla gaz yağına razı gelmiş. Bayan Lynde, Davy’nin fırsat bulursa hem kendisini hem de etrafındaki herkesi havaya uçuracağını söyledi.”
O sırada Anne at arabasından inmişti ve Davy coşkuyla bacaklarına sarıldı. Bu arada Dora da eline yapışmıştı Anne’in.
“Dehşet bir şenlik ateşi olmamış mı Anne? Nasıl dürteceğimizi göstereyim mi sana? Şu kıvılcımları görüyor musun? Senin için yaptım. Çünkü eve döneceğin için çok mutluydum.”
Mutfak kapısı açılınca Marilla’nın ince silüeti içeriden gelen ışıkta gölge şeklinde belirdi. Anne ile karanlıkta karşılaşmak istiyordu. Bunun sebebi ise mutluluk gözyaşları dökmekten korkuyor olmasıydı. Derin duyguların gösterilmesini yakışıksız bulan ciddi, kendine hâkim Marilla’nın vaziyeti işte böyleydi. Arkasındaki Bayan Lynde ise her zamanki gibi etine dolgun, kibar ve anaçtı. Anne’in, Phil’e kendisini beklediğini söylediği o sevgi etrafını sarmıştı ve bütün tatlılığıyla onu bağrına basıyordu. Eski bağlarla, eski dostlarla ve eski Green Gables’la kıyaslanamazdı hiçbir şey. Dopdolu yemek masasına oturduklarında Anne’in gözleri yıldız yıldız parlıyordu. Yanakları gül pembesiydi ve kahkahaları billur berraklığındaydı. Üstelik Diana da bütün gece orada kalacaktı. Tıpkı eski ve güzel zamanlarda olduğu gibi… Masayı gül tomurcuğu tabak seti lütuflandırıyordu. Marilla artık dayanamadı.
“Sanırım Diana ile bütün gece konuşacaksınız.” dedi Marilla alaycı bir tavırla kızlar yukarı çıkarken. Marilla kendine ihanet ettikten sonra hep alaycı bir hâle bürünürdü.
“Evet.” dedi Anne neşeyle. “Ama önce Davy’i yatıracağım. Bunun için ısrar ediyor.”
“Tabii ki.” dedi Davy koridordan ilerledikleri sırada. “Dualarımı edeceğim birini istiyorum. Tek başına dua etmenin eğlencesi yok.”
“Tek başına dua etmiyorsun Davy. Tanrı seni hep duyuyor.”
“Ama ben onu göremiyorum.” diye itiraz etti Davy. “Görebileceğim birine dua etmek istiyorum. Bayan Lynde’e ya da Marilla’ya da dua edemem!”
Davy gri gece fanilasını kuşandığı zaman dua etmeye başlamak için pek de acele ediyor gibi değildi. Anne’in karşısında duruyor, ayaklarını birbirine sürtüyordu. Kararsız gibi bir hâli vardı.
“Gel canım, hadi diz çök.” dedi Anne.
Davy başını Anne’in kucağına gömdü. Ama diz çökmedi.
“Anne!” dedi bastırılmış bir sesle. “Dua etmek gelmiyor içimden. Tam bir haftadır hem de. Dün gece ya da evvelsi gece de dua etmedim.”
“Peki neden Davy?” diye sordu Anne nazikçe.
“Eğer söylersem kızmayacaksın ama tamam mı?” dedi Davy yalvarırcasına.
Gri fanilalı yavruyu kucağına alan Anne, başını koluyla sardı.
“Sen bana bir şeyler söylediğinde hiç kızdım mı Davy?”
“Hayııır… Sen hiç kızmazsın. Ama üzüleceksin ki bu daha kötü. Sana bunu anlattığımda çok üzüleceksin Anne ve sanırsam benden utanacaksın.”
“Yaramazlık mı yaptın Davy? Ondan mı dua etmiyorsun?”
“Hayır, yaramazlık yapmadım yani henüz yapmadım. Ama yapmak istiyorum.”
“Ne yapmak istiyorsun peki Davy?”
“Kötü bir kelime söylemek istiyorum Anne.” diye söyleyiverdi Davy çaresizce. “Bay Harrison’ın işçisinin geçen hafta söylediğini duydum. O zamandan beri ben de hep o kelimeyi söylemek istiyorum. Dua ederken bile.”
“O zaman söyle Davy.”
Davy kızarmış yüzünü hayretle kaldırdı.
“Ama Anne bu çok kötü bir kelime.”
“Söyle!”
Davy bir kez daha kuşkucu bir bakışla baktı. Sonra alçak bir sesle o korkunç kelimeyi söyledi. Bir sonraki dakika başıyla Anne’e sokuldu.
“Bu kelimeyi bir daha asla söylemeyeceğim Anne, asla. Asla bir daha söylemek istemiyorum. Kötü olduğunu biliyordum ama bu kadar kötü olduğunu bilmiyordum. Böyle olacağını düşünmüyordum.”
“Bu kelimeyi bir daha söylemek isteyeceğini hatta düşüneceğini zannetmiyorum Davy. Yerinde olsam Bay Harrison’ın işçisiyle fazla vakit geçirmezdim.”
“Çok deli savaş çığlıkları atabiliyor.” dedi Davy biraz pişman olarak.
“Ama zihninin kötü kelimelerle dolmasını istemezsin öyle değil mi Davy? Zihnini zehirleyip içindeki bütün uslu ve erkeksi şeyleri defedecek kelimeleri konuşmak ister miydin?”
“Hayır.” dedi Davy derin bir tefekkür hâliyle.
“O zaman bu kelimeleri kullanan insanlara uyma. Peki, şimdi dua edecek gibi hissediyor musun kendini?”
“Tabii ki.” dedi Davy hevesle diz çökerek. “Şimdi dualarımı rahatça edebilirim. Şimdi, ‘uyanmadan önce ölürsem’ demekten korkmuyorum. Ama bu kelimeyi söylemek isterken korkuyordum.”
Anne ve Diana muhtemelen o gece içlerinde olan her şeyi birbirlerine döktüler. Ancak bu paylaşımların kaydı tutulmadı. Kahvaltı zamanı geldiğinde ikisi de taptazeydi ve ışıltılı gözlerle bakıyorlardı dünyaya. Bu bakışlar sadece, uygunsuz saatler boyunca keyif yapan ve itiraflarda bulunan gençlerin sahip olabileceği türden bakışlardı. O sırada henüz kar yağmaya başlamamıştı. Fakat Diana, evine gitmek üzere kütük köprüden geçtiği sırada rüyasız uykularını uyuyan kahverengi ormanlar ile tarlaların üzerine pır pır kar yağmaya başlamıştı. Kısa süre sonra uzaklardaki yamaçlar sisli şallarını kuşanarak loşluğa gömülmüşlerdi. Soluk benizli sonbahar, puslu gelinliğinin duvağını üzerinden atmış, müstakbel kocası olan kışı bekliyor gibiydi. Böylece bembeyaz bir Noel geçirdiler. Hem de çok keyifli bir Noel’di bu. Öğleden önce Bayan Lavendar ve Paul’un yolladığı mektuplar ve hediyeler ulaştı ellerine. Anne, Green Gables mutfağında neşe ile açtı hepsini. Davy’nin kendinden geçercesine içine çektiği “güzel kokularla” doluydu tamamı.
“Bayan Lavendar ve Bay Irving yeni evlerine yerleşmişler.” dedi Anne. “Eminim Bayan Lavendar çok ama çok mutludur. Mektubunun tonundan anladım bunu. Bir de Dördüncü Charlotta’dan bir not aldım. Boston’u hiç sevmemiş ve çok feci ev hasreti çekiyormuş. Bayan Lavendar ben buradayken bir ara Echo Lodge’a gidip evi havalandırmak için ateş yakmamı ve yastıkların küflenip küflenmediğini kontrol etmemi istiyor. Gelecek hafta Diana ile gideriz diye düşünüyorum. Akşamı da Theodora Dix ile geçiririz. Theodora’yı görmek istiyorum. Bu arada Ludovic Speed hâlâ onu ziyaret ediyor mu?”
“Öyle diyorlar.” dedi Marilla. “Muhtemelen de devam edecek ziyaretlerine. İnsanlar bu görüşmelerin bir yere varacağına dair beklentilerini bıraktılar artık.”
“Theodora’nın yerinde olsaydım onu biraz acele ettirirdim, o kadar.” dedi Bayan Lynde. Bu dediğini yapacağına dair zerre şüphe yoktu kimsenin içinde.
Ayrıca Philippa’nın kendine has el yazısıyla yazdığı bir mektup daha vardı. Alec ve Alonzo’nun söylediklerinden, yaptıklarından onu gördüklerinde nasıl baktıklarından bahsediyordu bol bol.
Ama hangisiyle evleneceğime hâlâ karar veremedim, yazıyordu Phil. Keşke gelsen de benim için karar versen. Birinin vermesi lazım bu kararı. Alec’i gördüğümde kalbim küt küt attı ve şöyle düşündüm: ‘O doğru kişi olabilir.’ Ama sonra Alonzo geldi ve benim kalbim bir kez daha küt küt attı. Yani bu pek bir anlam ifade etmiyor. Gerçi okuduğum romanlara bakacak olursak bunun bir anlamı olmalı. Peki, sana soruyorum Anne: Kalbin hakiki beyaz atlı prensten başka birinin karşısında küt küt atar mıydı? Bende ciddi bir sorun olmalı. Ama muazzam vakit geçiriyorum. Burada olmanı ne kadar da çok isterdim. Bugün kar yağıyor ve içim kıpır kıpır. Yeşil bir Noel geçirmekten çok korkuyordum çünkü onlardan nefret ederim. Hani bazı Noeller yüzyıl boyunca suda kalmış gibi pis gri-kahverengi oluyor ya bazen, işte ona Yeşil Noel diyorlar. Nedenini sorma. Lort Dundreary’nin de dediği gibi, ‘Kimtenin anlayamadığı batı teyler var.’
Peki hiç sokak arabasına binip de ücretini ödeyecek paran olmadığını fark ettiğin oldu mu? Geçen gün benim başıma geldi. Çok korkunçtu. Arabaya bindiğimde cebimde beş sentlik bozuk para vardı. Kabanımın sol cebinde olduğunu zannediyordum. Arabaya oturunca parayı yokladım. Orada değildi. İçim ürperdi resmen. Diğer cebimi de yokladım ama orada da yoktu. Bir kez daha ürperdim. Sonra içindeki küçük cebi yokladım ama hepsi boşunaydı. Aynı anda iki kez ürperdim.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/book/lusi-mod-montgomeri/adanin-kizi-anne-69428188/chitat-onlayn/?lfrom=390579938) на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
notes
1
Charles Dickens’ın David Copperfield romanından bir karakter. (ç.n.)
2
Yazar serinin ilk kitabına gönderme yapıyor. Bu olayda Anne ve arkadaşları Camelot hikâyesindeki Elaine karakterinin su üzerindeki yolculuğunu canlandırmışlardı. (ç.n.)
3
Yazar serinin ikinci kitabında Anne ve Gilbert’ın konuştuğu bir bölüme gönderme yapıyor. (ç.n.)
4
Lewis Carroll’ın şiirinden alıntı. (ç.n.)
5
Serinin ilk kitabında Anne ve Diana’nın dere üzerinde adlandırdıkları bir nokta. (ç.n.)
6
“One that loved not wisely but too well.” ifadesi William Shakespeare’in Othello oyununda geçmektedir. (ç.n.)