Tarzan və onun heyvanları 3
Tarzan və onun heyvanları 3
E.R. Berrouz
Dünya ədəbiyyatından seçmələr
XX əsrdə fantastika janrının inkişafına böyük təsir göstərmiş məşhur Amerika yazıçısı Edqar Rays Berrouzun yaradıcılığının zirvəsi Tarzan haqqında silsilə hesab olunur. Bu kitab da həmin silsiləyə daxildir.
Edqar Rays Berrouz
Tarzan və onun heyvanları. 3-cü kitab
I fəsil
Oğurlanmış uşaq
– Çox müəmmalı əhvalatdır. Dəqiq bilirəm ki, nə polisin, nə də baş qərargah zabitlərinin bunun necə baş verdiyindən xəbərləri var. Hamıya bircə şey məlumdur: Nikolas Rokoff yoxa çıxıb, – deyə d`Arno dilləndi.
Əvvəllər meymun qəbiləsindən Tarzan kimi tanınan Con Kleyton – lord Qreystok Parisdə, dostu leytenant Pol d`Arnonun evində oturub məyus-məyus gözlərini parıldayan çəkməsinin ucuna dikmişdi.
Lord dərin düşüncələr içindəydi. Nikolas Rokoff Tarzanın verdiyi şahid ifadələri əsasında ömürlük həbsə məhkum edilmişdi. İndi isə, budur, ona deyirlər ki, qatı düşməni naməlum şəraitdə Fransanın ordu həbsxanasından qaçmağa müvəffəq olub.
Rokoff dəfələrlə Tarzanın həyatına qəsd etmişdi. Bunu lord Qreystok unutmamışdı və tamamilə əmin idi ki, təhlükəli cani azadlığa çıxan kimi, ilk növbədə, həbsinə bais olmuş adamdan qisas almağa çalışacaq, məqsədinə yetişməyincə sakitləşməyəcək.
Tarzan arvadı ilə oğlunu Uziridən, Afrikada Vaziri məmləkətindəki malikanəsindən Londona yenicə gətirmişdi. Orada yağışlar mövsümü başlanmışdı. Yüksək nəmişlik uşağın səhhətinə ziyan idi.
Ailəsini Londondakı malikanəsində yerbəyer edən kimi lord Qreystok Parisə, köhnə dostu d'Arno ilə görüşməyə getmişdi. Dostundan aldığı ilk xəbər uzun ayrılıqdan sonra görüş sevincini alt-üst etmişdi. Artıq o, Londona qayıtmaq barədə düşünürdü.
– Mən özümə görə qorxmuram, Pol! – nəhayət, Kleyton sükutu pozdu. – Rokoffla döyüşlərdən həmişə qalib çıxmışam. Amma əvvəl öz əlim, öz başım idi. İndi isə ailəmin təhlükəsizliyinin qayğısına qalmalıyam. Mən bu adamı yaxşı tanıyıram, bilirəm ki, arvadıma və balaca Cekə zərər yetirməyə çalışacaq. O, yaxşı başa düşür ki, məndən ancaq bu cür intiqam ala bilər. Yox, Pol, yubanmadan Londona qayıtmalıyam. Rokoff tutulana, ya da birdəfəlik zərərsizləşdirilənədək yanlarında qalmalıyam…
Dostlar Parisdə ikilikdə söhbət edən vaxt başqa iki şübhəli şəxs Londonun kənarındakı gecəqonduların birində qabaq-qabağa əyləşib məkrli planlar cızırdı. Görkəmlərindən onların əcnəbi olduqları bilinirdi. Həbsxanadan qaçmış, arıq və yorğun sifətli kişi qarabuğdayı, topasaqqal həmsöhbətinə deyirdi:
– Mütləq saqqalını qırxmalısan, Aleksis. Yoxsa tanıyacaqlar. Biz indi ayrılacağıq. Amma çox ümid edirəm ki, «Kinkayd»ın göyərtəsində görüşəndə yanımızda iki «fəxri qonağımız» da olacaq. Doğrudur, tezliklə uzaq səfərə çıxacaqları barədə onların özlərinin hələlik xəbərləri yoxdur. Bu gecə mən qonaqlarımızdan biri ilə Duvr limanında olacağam. Sabah axşam isə, əlbəttə, əgər mənim dediklərimə dəqiq əməl etsən, digər qonağı sən gətirəcəksən. Əminəm ki, səylərimiz uğurla nəticələnəcək, böyük gəliri əldən verməyəcəyik. Fransız hökuməti axmaqlıq edərək mənim həbsxanadan qaçmağım barədə məlumatı bir müddət gizlədib, odur ki planımızı incəliklərinə qədər düşünüb-daşınmaq, əməliyyatı hazırlamaq üçün kifayət qədər vaxtımız olub, işimizdə heç bir maneə yaranmamalıdır. Hə, xudahafizləşmək vaxtıdır, Aleksis. Uğurlar olsun!..
Üç saatdan sonra Parisdə poçtalyon leytenant d'Arnonun evinin qapısını döyürdü.
– Lord Qreystoka teleqram var, – deyə poçt xidmətçisi qapını açan qulluqçuya məlumat verdi. – O, buradadır?
Qulluqçu sənədə qol çəkib teleqramı götürdü və yubanmadan onu yola çıxmağa hazırlıq görən Tarzana çatdırdı.
Tarzan kağızın qatını açan kimi rəngi ağardı, teleqramı dostuna uzatdı:
– Oxuyun, Pol. Başlandı.
Teleqram iki qısa cümlədən ibarət idi:
«Ceki təzə qulluqçumuzun köməyi ilə oğurlayıblar. Təcili geri qayıt.
Ceyn».
* * *
Tarzan Londondakı malikanəsinin pilləkənlərini qaça-qaça qalxdı. Qapıda onu arvadı gözləyirdi. Ceyn özünü mərdanə aparırdı: lord ledinin gözlərində bir damcı da yaş görmədi, qadının balaca yumruqları qəzəbindən düyünlənmişdi.
Ceyn hadisənin necə baş verdiyini qısaca Tarzana danışdı.
Səhər tezdən dayə Ceki uşaq arabasına qoyub həyətin gün dəyən tərəfində gəzdirməyə çıxarmışdı. Bu vaxt bir taksi evə yaxınlaşmış və binanın küncündə dayanmışdı. Maşından heç kim çıxmamışdı, amma sürücü avtomobilin mühərrikini söndürməmişdi, sanki o, kiminsə evdən çıxmasını gözləyirmiş. Dayə bunlara diqqət yetirsə də, ciddi əhəmiyyət verməmişdi.
Qreystokların təzəcə işə götürdükləri Karl adında qulluqçu həmin an qaça-qaça pilləkənləri düşmüşdü, xanımın əlimyandıda dayəni axtardığını, uşağı Karlın yanında qoyub dərhal yuxarı qalxmağı tələb etdiyini demişdi. Bu da dayədə heç bir şübhə oyatmamışdı. Amma o, qapının ağzına çatanda ayaq saxlamışdı ki, Karla uşağı gəzdirəndə arabanı döndərməməyi, körpənin gözünə gün salmamağı tapşırsın. Geri dönəndə görmüşdü ki, qulluqçu iti addımlarla arabanı maşına doğru aparır. Taksinin qapısı açılmış və oradan qarabuğdayı bir kişinin başı görsənmişdi. Dayə təhlükə hiss etmiş və özünü taksiyə tərəf atmışdı. Karl isə uşağı da götürüb tez taksiyə oturmuş və qapını çırpmışdı. Amma sürücü maşını yerindən tərpədənədək dayə özünü yetirmiş və avtomobilin ayaq yerinə sıçramışdı. Nə qədər çalışsa da, qapını aça bilməmişdi. Taksi evdən aralanıb yola çıxanda Karl pəncərənin şüşəsini endirmiş və bir yumruqla dayəni avtomobilin ayaq yerindən aşağı salmışdı. Yazıq qızın əl-ayağı əzilmişdi.
Dayənin qışqırıqları yoldan keçənlərin diqqətini cəlb etmişdi. Hətta Ceyn də səsə evdən bayıra çıxmış və dayənin uşağı qaytarmaq üçün necə fədakarlıqla mübarizə apardığını öz gözləri ilə görmüşdü.
Ledi Qreystok baş vermiş əhvalat barədə ərinə bundan artıq bir şey danışa bilmədi. Onun hər hansı fərziyyəsi, kimdənsə şübhələnmək üçün əsası yox idi. Axı Qreystoklar Londonda heç kimlə düşmənçilik etmirdilər. Körpə uşağı oğurlamaq kimin ağlına gələ, işinə yaraya bilərdi? Yalnız Tarzan Rokoffun həbsxanadan qaçdığını söyləyəndən sonra Ceyn zərbənin haradan gəldiyini dərk etməyə başladı.
Kabinetdə telefon zəng çalanda Tarzan ledi Qreystokla məhz bu barədə danışır, oğlunu xilas etməyin yollarını arayırdı. Dəstəkdə tanış olmayan kobud kişi səsi eşidildi:
– Lord Qreystok?
– Bəli.
– Sizin oğlunuz oğurlanıb, mən onu qaytarmağa kömək edə bilərəm. Oğruların planları barədə dəqiq məlumatım var, çünki bu cinayətin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində şəxsən iştirak etmişəm. Boynuma alıram. Mənə pul mükafatı söz vermişdilər, amma görürəm ki, aldatmaq istəyirlər. Mən də hərif deyiləm, heyfimi heç kimdə qoymaram. Qulaq asın, lord, oğlunuzu geri qaytarmaqda sizə yardım göstərməyə hazıram. Bircə şərtim var: söz verməlisiniz ki, sonradan bu işdə əlim olduğuna görə məni təqib etməyəcəksiniz. Razılaşdıq?
– Söz verirəm, əgər məni oğlumun gizlədildiyi yerə aparsanız, sizi heç vaxt təqib etməyəcəyəm, – deyə Tarzan cavab verdi. – Əksinə, yaxşıca mükafatlandıracağam.
– Danışdıq, – naməlum kişi sevindi. – Mən dediyim yerə gələcəksiniz. Amma tək olacaqsınız. Sizin quru vədinizə inanmağımın özü bir riskdir. Yanınızdakı ikinci adama etibar edə bilmərəm…
– Nə vaxt və harada görüşək? – Tarzanın kişini sonadək dinləməyə səbri çatmadı.
– Duvr limanında bir yeməkxana var, matrosların sevimli görüş yeridir. Bu axşam saat onda ora gəlin. Tələsməyə ehtiyac görmürəm, hələlik oğlunuza heç bir təhlükə yoxdur. Biz görüşəndən sonra mən sizi onun gizlədildiyi yerə aparacağam. Amma bir daha xəbərdarlıq edirəm: tək gəlməlisiniz, polisi bu işə qatmağa cəhd göstərməməlisiniz. Sizi üzdən tanıyıram, hər addımınızı izləyəcəyəm. Tək olmadığınızı, yaxınlıqda polislərin, yaxud onların xəfiyyələrinin hərləndiyini sezsəm, hərəkətlərinizdən şübhələnsəm, oğlunuzu bir daha görmək ümidindən həmişəlik əl çəkə bilərsiniz.
Naməlum kişi cavab gözləmədən dəstəyi asdı.
Tarzan söhbətin məzmununu arvadına danışdı. Ceynin limana birgə getmək təklifi onun qəti etirazına səbəb oldu. Tarzan qorxurdu ki, yanındakı adam qadın olsa belə, zəng vuran kişi dərhal dediyi kimi edər: hədəsini həyata keçirər.
Axşam Tarzan arvadını evdə qoyub təyin olunmuş vaxtdan da xeyli qabaq Duvra yola düşdü. Ceyn həyəcandan özünə yer tapmırdı. Səfərin nə ilə nəticələnəcəyini düşünür, gözlərinin önündə bir-birindən ağır səhnələr canlanırdı. Amma gənc ledinin ağlına da gəlmirdi ki, əri ilə yenidən görüşmək üçün hansı məşəqqətlərdən keçməli olacaq.
On dəqiqə idi ki, Ceyn Kleyton kitabxanada yerə döşənmiş yumşaq xalçaların üstündə var-gəl edirdi. Ana ürəyi dözmür, bir an belə rahatlaşmırdı. Ceyn özünü inandırmağa çalışırdı ki, hər şey yaxşı qurtaracaq, amma qəlbini sarmış şübhələrdən, beyninə dolmuş qara fikirlərdən heç cür xilas ola bilmirdi.
Fikirləşdikcə də şübhələri artırdı. Bəlkə, bu telefon söhbətinin özü oğruların növbəti fırıldağı idi? Uşağın valideynlərini müvəqqəti sakitləşdirmək, ciddi tədbirlər görməkdən çəkindirmək və bununla körpəni ölkədən çıxarmağa vaxt qazanmaq üçün onlar belə bir bicliyə əl ata bilməzlərmi? Bəlkə, Duvr limanında görüş hiyləgər Rokoffun Tarzanı əsir götürmək üçün qurduğu tələdir?..
Ceyni sanki ildırım vurdu. O var-gəl etməyi dayandırdı.
– Əlbəttə! Əlbəttə, belədir! Tarzana tələ qurublar! İlahi, necə olub ki, bu, dərhal ağlımıza gəlməyib, gözlərimiz yumulub?
Ceyn kitabxananın böyük divar saatına baxdı. Artıq gec idi. Tarzanın minmək istədiyi qatar bir neçə dəqiqə əvvəl stansiyadan ayrılmışdı. Duvra növbəti qatarsa bir saatdan sonra yola düşəcəkdi. Amma hələ heç nə itirilməmişdi. Saat ona qədər Ceyn ikinci qatarla da özünü naməlum kişinin görüş təyin etdiyi yeməkxanaya çatdıra bilərdi.
Ledi Qreystok qulluqçunu və sürücünü çağırıb lazımi göstərişlərini verdi. On dəqiqədən sonra Qreystokların avtomobili səs-küylü London küçələri ilə vağzala tərəf şütüyürdü.
* * *
Saat ona on beş dəqiqə qalmış Tarzan Duvr limanı yaxınlığındakı çirkli yeməkxanaya çatdı. Bir qədər bayırda gözlədikdən sonra o, üfunət saçan salona daxil oldu. Plaşa bürünmüş bir adam dərhal yerindən qalxıb çıxışa doğru getdi, Tarzanla bərabərləşəndə qulağına pıçıldadı:
– Arxamca gəlin, lord!
Tarzan dinmədən geri döndü və yeməkxanadan çıxdı. Bələdçisi onu qaranlıq küçələrlə sahilə doğru aparırdı. Ağır torbalar, iri yeşiklər, çəlləklər qalaqlanmış limana çatanda plaşlı adam qəflətən dayandı.
– Mənim oğlum haradadır? – deyə hövsələsi daralmış Tarzan soruşdu.
Naməlum kişi halını pozmadan cavab verdi:
– Odur, işıqları görünən o gəmidə.
Tarzan zəif işıqda bələdçisinin sifət cizgilərini ayırd etməyə çalışdı, amma qarşısındakı adamı tanımadı. Əgər lord Qreystok həmin şəxsin Aleksis Paulviç adı altında gizlənən, saqqalını qırxmış xəfiyyə Aleksey Pavlov olduğunu bilsəydi, oğlunu xilas etməyə gəldiyi halda, özünü necə böyük təhlükə gözlədiyini başa düşər, xəyanətin qarşısını alardı.
– Uşağı heç kim mühafizə etmir. Oğrular əmindirlər ki, onu tapa bilməzlər. Hazırda «Kinkayd»ın göyərtəsində iki matrosdan savayı kimsə yoxdur. Mən onları möhkəmcə içirtmişəm ki, yuxuya getsinlər, əl-ayağımıza dolaşmasınlar. Biz sakitcə göyərtəyə qalxacağıq, müqavimətə rast gəlmədən oğlunuzu götürüb sahilə qayıdacağıq.
Tarzan başı ilə razılıq işarəsi verdi.
Bələdçi sahil dirəyinə bağlanmış kəndiri açdı və onlar kiçik qayığa mindilər. Plaşlı adam avar çəkirdi, qayıq sürətlə gəmiyə yaxınlaşırdı. Buxar gəmisinin yoğun borusundan göyə qatı tüstü qalxırdı. Deməli, mühərriklər işə salınmışdı. Amma Tarzan buna da diqqət yetirmədi, onun bütün fikri balaca Cekin yanında qalmışdı.
Gəminin məhəccərindən aşağı kəndir nərdivan sallanmışdı. Hər ikisi bu pilləkənlə göyərtəyə qalxdı. Bələdçi ətrafa boylandı və göyərtənin ortasındakı lükü Tarzana göstərdi.
– Uşaq bu ağzıaçıq anbardadır. Siz onun dalınca düşün. Mən düşsəm, görüb qorxar, ağlayar, matrosları oyadar, işlərimiz korlanar. Burada qalıb keşik çəksəm yaxşıdır.
Tarzanı nə mühərriklərin ahəngdar səsi, nə də yola çıxmağa hazır vəziyyətdə dayanmış gəminin göyərtəsindəki kimsəsizlik şübhəyə saldı. O sanki heç nə sezmir, heç nə eşitmir, yalnız oğlunu görmək istəyirdi. Anbarın pilləkənlərini düşə-düşə balaca Cekini bağrına basacağı an barədə düşünürdü…
Qəflətən yuxarıda lük zərblə çırpıldı. Ətrafa zülmət qaranlıq çökdü.
Yalnız indi Tarzan aldadıldığını, satqınlığın qurbanı olduğunu başa düşdü. Oğlunu xilas edə bilməməyi bir yana, özü qatı düşməninin əlinə keçmişdi.
Lord geri qayıdıb çiyinlərini anbarın qapısına dirədi. Nə qədər güc versə də, dəmir lük yerindən tərpənmədi. O, kibrit yandırdı. Bapbalaca anbardan ikinci çıxış yolu yox idi. Açıq-aşkar görünürdü ki, bu yeri məhz onun üçün hazırlayıblar. Bəlkə də, Cek, həqiqətən, gəmidə gizlədilmişdi, amma onun bu anbarda olmadığının sübuta ehtiyacı qalmırdı…
Bütün uşaqlığını və yeniyetməlik çağını, anadan olduğu gündən 20 yaşınadək Tarzan Afrika cəngəlliklərində yaşamışdı. İnsan olduğunu bilməmişdi, çünki o vaxtadək insan görməmişdi, meymunların arasında böyümüşdü. Tarzan vəhşi heyvanların xasiyyətini, onların bir çox adətini götürmüşdü. Daim təhlükələr içində keçən meşə həyatı onu güclü, dözümlü və çevik olmağa öyrətmişdi. Elə buna görə də insanlar ona «meymun-adam» adı vermişdilər.
Ən kiçik, həssas vaxtlarından Tarzan sevincini tək yaşamış, dərdini içində çəkməyə alışmışdı. Cəngəllikdə bütün vəhşi heyvanlar belə edirlər.
İndi də çətinliyə düşəndə ağlayıb-sıtqamadı, özünü ora-bura vurmadı, səbirlə nə baş verəcəyini gözləməyə başladı. Amma ümidsizliyə də qapılmadı. Tarzan düşünür, bu qaranlıq zindandan çıxmaq üçün xilas yolu axtarırdı. O, addımları ilə anbarın enini-uzununu ölçdü, divarların möhkəmliyini yoxladı.
Gəminin pərləri işə düşdü. «Kinkayd» yola çıxırdı. Görəsən, uzaqmı gedirdilər, onu hara aparırdılar?
Birdən Tarzanın qulağına qadın səsi dəydi. Göyərtədən eşidilən bu dəhşətli qışqırıqdan meymun-adamın damarlarında qanı dondu…
II fəsil
Kimsəsiz adaya atılmış adam
Tarzanla bələdçisi liman yeməkxanasından çıxıb tini burulan kimi yarıqaranlıq dar küçədə bir qadın görsəndi. Şlyapasının tündrəngli qalın duvağı bu yaraşıqlı və bahalı paltar geyinmiş qadının sifətini gizlədirdi. O, sürətlə yeriyir, az qala qaçırdı. Yeməkxananın qarşısında qadın ayaq saxladı, bir anlığa tərəddüd keçirdi, sonra qətiyyətlə qapının dəstəyini dartdı.
Yeməkxanadakı iyirmiyədək sərxoş matros və şübhəli görkəmli digər şəxslərin hamısı birdən qapıya tərəf döndü. Onların ağızları açılı qalmışdı: bu çirkli, üfunətli salona indiyədək belə nəcib və gözəl məxluq ayaq basmamışdı.
Qadın iti addımlarla piştaxtanın arxasında dayanmış bufet işçisinə yaxınlaşdı. Bufetçi qız onu yarı qibtə, yarı ikrah dolu nəzərlərlə başdan-ayağa süzdü.
– Zəhmət olmasa, deyin, məndən əvvəl bura ucaboylu cənab gəlməmişdi? – qadın nəzakətlə soruşdu. – O, burada bir nəfərlə görüşüb harasa getməli idi.
Bufetçi qız ledini maraqlandıran cənabı gördüyünü, onun yeməkxanaya girən kimi kiminləsə bayıra çıxdığını dedi. Amma bu iki nəfərin hara getdiyini bilmirdi.
Piştaxtanın yanında dayanmış matros söhbətə qarışdı:
– Mən bilirəm. Bura gələndə qabağımdan keçdilər; limana gedirdilər.
– Əgər məni ora aparsanız, xidmətinizi yüksək qiymətləndirərəm, – deyə qadın matrosun ovcuna qızıl pul basdı.
Kefi kökəlmiş dənizçini dilə tutmaq lazım gəlmədi. Qızıl sikkəni görən kimi o qalxıb qadının qabağına düşdü.
Onlar limana çatanda Tarzanla plaşlı adamın mindiyi qayıq artıq sahildən xeyli aralanmışdı. Matros reyddə dayanmış gəmiyə tərəf üzən qayıqdakı iki silueti qadına göstərdi:
– Odur, siz axtardığınız adamlardır.
– Qayıq tapıb məni həmin gəmiyə çatdırsanız, sizə on funt-sterlinq verərəm!
Söz matrosa kifayət idi.
– Onda tələsməliyik. Bu gəminin mühərrikləri üç saatdır ki, fasiləsiz işləyir. İstənilən vaxt yerindən tərpənə bilər.
Dənizçi qayıqların dayanacağına tərəf qaçdı. Qadın var qüvvəsi ilə ondan geri qalmamağa çalışırdı. Bəxtlərindən dayanacaqda suda həzin-həzin yellənən boş bir qayıq tapdılar.
Durduğu yerdə böyük gəlir əldə etmək imkanı matrosun qollarına qüvvət vermişdi. Onlar sürətlə gəmiyə yaxınlaşırdılar. Nəhayət, qayığın burnu «Kinkayd»ın böyrünə dirənəndə dənizçi haqqını tələb etdi. Qadın əlində hazır tutduğu kağız pulları saymadan matrosun ovcuna basdı. Təcrübəli dənizçi ötəri bir baxışla ovcunda vəd edildiyindən də artıq pul tutduğunu müəyyənləşdirdi və qadına gəmidən sallanan kəndir nərdivanla yuxarı dırmaşmağa kömək etdi. Amma sahilə qayıtmağa tələsmədi. Kim bilir, bəlkə, bir azdan səxavətli xanıma sahilə dönmək üçün də qayıq lazım olacaqdı?
Elə bu an pərlər hərəkətə gəldi, zəncir səsi eşidildi: «Kinkayd»ın lövbəri qaldırılırdı. Gəminin ətrafında su qaynadı və o, yavaş-yavaş dönməyə başladı.
Matros gəmidən aralanmaq və sahilə tərəf üzməkdən ötrü avara yatdı. Birdən göyərtədən qadın qışqırığı eşidildi.
– Lənətə gələsən! – matros qəzəblə donquldandı. – Bütün kefimə soğan doğradılar. Zəhmətim zay oldu. Qoymazlar ki, xoşluqla pulunu qazanasan!..
Ceyn göyərtəyə qalxanda özünü itirdi. Ətrafda kimsə yox idi. İndi nə etsin, hansı tərəfə getsin, əri ilə oğlunu harada axtarsın?
O, göyərtənin ortasına yaxın böyük bir qapı gördü. Ehmalca qapını açıb pilləkənlə aşağı endi. Uzun dəhlizin sağında və solunda bir-birinə bənzəyən başqa qapılar sıralanmışdı. Ceyn qulağını növbə ilə bu qapılara dirəyir, içəridən səs gəlib-gəlmədiyini eşitməyə çalışırdı. Səs-səmir yox idi. Axırda qadının başı gicəlləndi. Dəhlizin sonuna çatanda ona elə gəlirdi ki, get-gedə güclənən ürək döyüntüləri indicə bu gəmini parça-parça edəcək, sulara göməcəkdi.
Ceyn çılğınlıqla geri atıldı. Qapıları bir-bir açır, hər dəfə boş kayut gördükcə daha çox vahimələnirdi. Pərlərin işə düşdüyünü və gəminin dönməyə başladığını hiss etmirdi. Nəhayət, sonuncu kayutun qapısını açanda o qışqırdı. Qabağına çıxmış saqqallı kişi Ceyni içəri çəkdi və qaba əli ilə qadının ağzını yumdu:
– Biz sahildən uzaqlaşanda nə qədər istəsəniz, qışqıra bilərsiniz, əzizim, indisə…
Ledi Qreystok ilan vurmuş kimi geri sıçradı, bədəni əsdi.
– Nikolas Rokoff?! Müsyö Türan?!
– Bəli, xanım, hüzurunuzdayam, – Rokoff nəzakətlə təzim etdi.
– Mənim oğlum… Mənim balacam hanı? – Ceyn inildədi. – Yalvarıram, onu özümə qaytarın, Rokoff. Axı siz insansınız, yəni heç mənə yazığınız gəlmir? Tanrı xatirinə, deyin, oğlum haradadır? Əgər sinənizdəki daş yox, ürəkdirsə, məni balamın yanına aparın!
– Mənim göstərişlərimə qeyd-şərtsiz əməl etsəniz, oğlunuza heç bir xətər yetirilməyəcək, – Rokoffun səsində qəddarlıq duyulurdu. – Nəzərə almalısınız ki, ledi, sizi bu gəmiyə heç kim zorla dartıb gətirməyib, ona görə də bundan sonra baş verənlərə özünüz cavabdehsiniz.
Rokoff cavab gözləmədən kayutdan çıxdı və qapını arxadan bağladı. Bundan sonra o, bir neçə gün Ceynin gözünə görünmədi.
Rokoff dəniz səyahətini o qədər də xoşlamırdı. İlk gündən qalxan güclü küləyin yaratdığı dalğalar isə gəmini atıb-tutur, onun ürəyini bulandırırdı. Rokoff dəniz xəstəliyindən yatağa düşmüşdü.
Ledi Qreystoka hərdən Sven Andersen adlı isveçli aşpaz baş çəkirdi. O, Ceynə yemək gətirirdi.
Ucaboylu Andersenin uzun, sallaq sarı bığları, solğun sifəti, qaradırnaqlı yoğun barmaqları var idi. Üst-başı, əlləri həmişə çirkli olurdu, önlüyündən az qala yağ damırdı. Acından ürəyi gedən Ceynin onu görən kimi iştahı qaçırdı.
Andersenin balaca, rəngsiz gözləri bir yerdə durmur, daim oynayırdı. Pişik kimi yeriməyindən onun qapalı və kifayət qədər hiyləgər adam olduğu bilinirdi. Belinə yağlı kəndirdən kəmər taxmışdı. Kəmərə iri bıçaq keçirilmişdi. Aşpaz bu bıçaqdan mətbəxdə iş görəndə istifadə edirdi. Amma Ceynə o, silah təsiri bağışlayırdı və yekəpər isveçlini bir az da qorxunc göstərirdi.
Aşpaz heç vaxt ledi Qreystokla kəlmə kəsmirdi. Ceyn isə Andersendən qorxsa da, onun rəğbətini qazanmağa çalışırdı. Hər dəfə qaşqabaqlı isveçlini gülərüz qarşılayırdı; xoş sözlər deyir, gətirdiyi yeməyə görə təşəkkürünü bildirirdi. Amma çox vaxt aşpaz gedəndən sonra qazanın içindəki xörəyi balaca pəncərədən dənizə boşaldırdı.
Məhbus həyatının ilk günlərində – ah, bu günlər o özünü necə də narahat və tənha hiss edirdi! – Ceynin beynini iki sual didirdi: əri sağdırmı və oğlu haradadır? Ürəyinə dammışdı ki, oğlu salamatdır və çox ehtimal ki, elə bu gəmidədir. Bəs Tarzan? Bu qəddar adamlar onu sağ qoyardılarmı? Ceynin ağlına çox pis fikirlər gəlirdi…
Ledi Qreystok bilirdi ki, Rokoff onun ərinə dəlicəsinə nifrət edir və Tarzandan intiqam almaq arzusu ilə alışıb-yanır. Yəqin, cani bu arzusuna çatmaq, barışmaz düşməni ilə haqq-hesabı birdəfəlik çürütmək üçün Tarzanı aldadıb tələyə salmışdı.
Tarzansa həmin dəqiqələrdə anbarın çirkli döşəməsində uzanmışdı və arvadının gəmidə olduğundan xəbərsizdi. Ceynə yemək gətirən ucaboylu isveçli aşpaz gündə bir dəfə Tarzana da lükdən pay atırdı. Əsirin onu söhbətə çəkmək cəhdləri heç bir nəticə vermirdi. Bu yekəpər, qanmaz insan bütün suallara sözlərin qol-qabırğasını qıra-qıra ingiliscə eyni cavabı verirdi:
– Mən fikirləşmək, külək bir azdan burada güclü…
Axırda Tarzan bezib aşpazdan nəsə öyrənmək istəyindən birdəfəlik əl çəkdi.
Beləcə bir neçə həftə keçdi. Ceynə də, Tarzana da bu həftələr aylar qədər uzun gəlirdi. Əsirlər gəminin onları hara apardığını, talelərinin necə olacağını bilmirdilər.
Yolboyu «Kinkayd» cəmi bir yerdə dayandı. Ola bilsin, gəminin yanacaq ehtiyatı tükənirdi, kömür götürmək lazım idi. Dayanacaq çox qısa çəkdi. Əsirlərə elə gəlirdi ki, bu zəhrimara qalmış səyahətin sonu olmayacaq!
Xəstəlikdən qalxandan sonra arıqlamış, rəngi sap-sarı saralmış Rokoff bir dəfə də ledi Qreystoka baş çəkdi. O, kayuta girib qapını arxadan bağladı və vaxt itirmədən mətləbə keçdi. Rokoff Ceynə onun adına böyük məbləğdə çek yazıb imzalamağı təklif etdi, əvəzində ledini azadlığa buraxacağına və Londona qaytaracağına söz verdi.
– Mən razıyam, müsyö Rokoff, – deyə Ceyn dilləndi. O, çox ciddi idi. – İstədiyinizdən ikiqat artıq pul alacaqsınız. Amma bir şərtlə: mən gəmidən ərim və oğlumla bir yerdə düşəcəyəm və bizi sivil ölkələrdən birinə çatdıracaqsınız. Əks təqdirdə pul üzü görməyəcəksiniz. Başqa şərtlər barədə danışmaq belə istəmirəm.
– Siz indi, buradaca mənim adıma çek yazacaqsınız! – Rokoff hədə-qorxu gəldi. – Yazmasanız, nə oğlunuz, nə də əriniz bir daha sahilə çıxmayacaq.
– Nə istəyirsiniz edin. Amma mən çek yazmayacağam. – Ledi Qreystokun səsi dəmir kimi möhkəm idi. – Kim mənə zəmanət verə bilər ki, çeki alandan sonra yenə ağlınıza gələni etməyəcəksiniz?
– Deməli, tələbimi yerinə yetirməkdən imtina edirsiniz? – Rokoff hirslə qapıya tərəf döndü. – Yaxşı, olsun. Amma unutmayın ki, oğlunuzun həyatı mənim əlimdədir. Onun son hıçqırıqlarını eşidəndə bilərsiniz ki, körpənizin ölümünə özünüz bais oldunuz.
– Yox, yox, bircə bunu etməyin! – bədbəxt ana yalvarışa keçdi. – Siz bu dərəcədə qəddar olmamalısınız!
– Qəddar mən deyiləm, ledi, sizsiniz, – Rokoff etiraz etdi. – Xırda bir məbləğə görə oğlunuzun ölümünə fərman verirsiniz.
Söhbət rus xəfiyyəsinin gözlədiyi kimi bitdi: Ceyn tələb edilən çeki imzalayıb Rokoffa verdi. Cani pul kağızını götürüb istehza ilə güldü və heç nə demədən kayutdan çıxdı.
Ertəsi gün Tarzan başının üstündə addım səsləri eşitdi. Sonra anbarın qapağı açıldı. Deşikdə Paulviçin murdar sifəti görsəndi.
– Çıxın! Nəzərə alın ki, mənə, ya bir başqasına hücum etsəniz, quduz it kimi güllələnəcəksiniz.
Meymun-adam dinməzcə anbardan çıxdı. Gün işığı gözlərini qamaşdırdı. Bir müddət belə dayandıqdan, işığa alışandan sonra o, ətrafına baxdı. Rokoff göyərtədə görsənmirdi. Yəni, doğrudanmı, o özü gəmidə yoxdur?
– Lord Qreystok! – Paulviç rəsmi tonda Tarzana müraciət etdi. – Son iki ildə siz dəfələrlə özünüzə aid olmayan məsələlərə qarışmısınız, cənab Rokoffun işlərinə burnunuzu soxmusunuz. Tamamilə təbiidir ki, sizi zərərsizləşdirmək üçün lazımi tədbirlər görməli olduq. Odur ki başınıza gələn bədbəxtliklərə görə yalnız özünüzü günahlandırmalısınız. Digər tərəfdənsə başa düşməlisiniz ki, bu tədbirlər və bizim indiki səfərimiz Rokoffa ucuz başa gəlməyib. Cənab Rokoff ümid edir ki, yeganə günahkar şəxs kimi siz səfərə çəkilmiş bütün xərcləri ödəyəcəksiniz. Sizə bəyan edirəm ki, lord Qreystok, yalnız mister Rokoffun bu ədalətli tələbini yerinə yetirməklə arvadınızı və oğlunuzu gözləyən xoşagəlməz hadisələrin qarşısını ala, özünüz də sağ qala və azadlığa çıxa bilərsiniz.
– Nə qədər? – Tarzan Paulviçin çərənləməsinə son qoydu. – Vədinizi yerinə yetirəcəyinizə hansı zəmanəti verirsiniz? Sizin və mister Rokoff kimi naqislərin quru sözünə inanmağa heç bir əsasım yoxdur.
Paulviçin hirsindən sifəti əyildi:
– Sizin vəziyyətinizdə belə təhqiramiz ifadələr işlətmək ağılsızlıqdır. – O, səsini bir az da qaldırdı: – Mən sizə quru sözdən başqa heç bir zəmanət verməyəcəyəm, amma tam əmin olun ki, tələbimizə müsbət cavab almasaq, dediyimizi edəcəyik. Ağlınızı sonadək itirməmisinizsə, başa düşməlisiniz ki, böyük məmnuniyyətlə matroslara alnınıza bir güllə sıxmaq əmri verərdik. Bunu yalnız ona görə etmirik ki, sizin üçün başqa cəza fikirləşmişik, sizi öldürmək hələlik planlarımıza daxil deyil.
– Bir sualıma cavab verin: oğlum bu gəmidədir, ya yox?
– O, burada yoxdur. Oğlunuz başqa bir təhlükəsiz yerdədir. Əgər bizim ədalətli tələbimizə tabe olsanız, ona zərər yetirməyəcəyik. Əksinə, inad göstərsəniz, sizi öldürəsi olsaq, onu da aradan götürəcəyik, çünki uşağa da gərək qalmayacaq. Görürsünüz? Oğlunuzun sağ qalması üçün əvvəlcə öz həyatınızı xilas etməlisiniz. Bunun bircə yolu var: çeki indi imzalamalısınız.
– Yaxşı, razıyam, – qısa tərəddüddən sonra Tarzan cavab verdi.
O anlayırdı ki, bu yaramazlar heç bir vicdan əzabı çəkmədən köprəni məhv edə bilərlər. Amma tələblərini yerinə yetirsə, bəlkə, Cekə toxunmazlar.
Digər tərəfdənsə Tarzan inanmırdı ki, istədiklərini alandan sonra onu həqiqətən azadlığa buraxacaqlar.
Meymun-adam qərar qəbul etdi. İndi onun beyni təmiz, fikri qəti idi: axıradək mübarizə aparacaq, ləyaqətlə öləcəkdi! Son nəfəsində düşmənlərinə elə bir dərs verəcəkdi ki, qalan ömürləri boyu Tarzanı unutmasınlar. İlk qurbanını da seçmişdi: Paulviç. Heyif ki, Rokoffun özü göyərtədə deyildi.
Tarzan tələsmədən çek kitabçasını, qələmini döş cibindən çıxardı və sakit tərzdə soruşdu:
– Nə qədər?
Paulviç rəqəmi dedi. Tarzan gülümsədi: bu adamların acgözlüyünün həddi-hüdudu yox idi. Rəqəm lordun bank hesabındakı pulun məbləğindən də böyük idi, odur ki çekin heç bir hüquqi qüvvəsi olmayacaqdı. Amma Tarzan özünü elə göstərdi ki, tərəddüddədir; alverə girişdi. Paulviç bir addım da geri çəkilmədi. Nəhayət, Tarzan çeki imzaladı.
Bu əhəmiyyətsiz kağız parçasını kitabçadan qoparıb Paulviçə uzadanda Tarzan bir də diqqətlə ətrafa boylandı. Gəminin gur yaşıllıqla örtülü sahilə yan aldığını görəndə təəccübləndi. Cəngəlliyin arxasından meşəli dağlar ucalırdı.
– Baxın, baxın, – Paulviç çeki götürdü. – Bu yerdə sahilə çıxmalı olacaqsınız.
Tarzan qulaqlarına inanmadı, şübhə ilə özündənrazı halda gülümsəyən Pualviçə baxdı. Doğrudanmı, düşmənləri onu sağ buraxacaqdılar? Amma niyə yalan danışmalıdırlar ki?
Tarzanın gərilmiş əzələləri boşaldı. O əmin idi ki, qarşısındakı Afrika cəngəllikləridir; bu yerdə sahilə çıxsa, itib-batmaz, hətta sivil dünyaya qayıtmağın da yolunu tapar.
– Zəhmət çəkib paltarınızı soyunun. Cəngəllikdə gərəyiniz olmayacaq.
Tarzan tələsmirdi. Paulviç yanındakı silahlı matroslara işarə etdi. Meymun-adamın paltarını çıxarmaqdan başqa əlacı qalmadı.
Gəmi dayandı. Matroslar suya qayıq salladılar, güclü mühafizə altında Tarzanı sahilə çıxarıb yarım saata geri qayıtdılar. Pərlər dərhal işə düşdü.
Tarzan matroslardan birinin qayıqda ona verdiyi kağız parçasını ovcunda bərk-bərk sıxıb sahildə dayanmışdı. Kağızı açıb oxumaq istədi. Birdən uzaqlaşan gəmidən qışqırıq səsləri eşidildi. Meymun-adam başını qaldırdı. Göyərtədə kimsə dayanıb onu çağırırdı.
Bu, Nikolas Rokoff idi. Rokoff şaqqanaq çəkib gülür, başının üstündə tutduğu uşağı Tarzana göstərirdi.
Tarzan gəminin gur yaşıllıqla örtülü sahilə yan aldığını görəndə təəccübləndi. Cəngəlliyin arxasından meşəli dağlar ucalırdı
Meymun-adamın gözləri qaraldı. O, gəminin arxasınca üzmək üçün irəli atıldı, amma cəhdinin mənasız olduğunu dərhal anladı.
Gəmi tüstü buraxa-buraxa üfüqdə yox olanadək Tarzan gözlərini ondan çəkmədi.
Arxada – meşəlikdən vəhşi heyvanların səsləri gəlirdi. Amma Con Kleyton – lord Qreystok bu səsləri eşitmirdi, ağır dərd onu tamamilə keyləşdirmişdi.
Cəngəllikdən eybəcər, tüklü bir baş çıxdı. Qan sızmış gözlər sahildə dayanıb okeana baxan meymunabənzər ikiayaqlı canlını görəndə qəzəblə parıldadı.
Tarzan səhvini özünə bağışlaya bilmirdi. Necə olmuşdu ki, o belə asanlıqla düşmənin hiyləsinə uymuşdu, oğlunu xilas etmək imkanını əldən vermişdi?
«Yaxşı ki, heç olmasa, Ceyn Londonda təhlükəsizlikdədir», – deyə o öz-özünə təsəlli verdi.
Tüklü vəhşi arxadan yavaş-yavaş meymun-adama yaxınlaşırdı. Tarzan nə onun iyini hiss edir, nə addımlarını duyurdu. O, ovcunda tutduğu kağızı açıb oxumağa başladı.
III fəsil
Vəhşi heyvanların güclü rəqibi
Məktubu oxuduqca Tarzanın beyninin dumanı çəkilirdi. Düşmənin məkrli planı ona aydın olur, korşalmış hisləri oyanırdı.
«Burada mən niyyətimi, sizin və oğlunuz üçün hazırladığım gələcəyi ətraflı təsvir edəcəyəm.
Siz meymun doğulmusunuz. Görünür, cəngəllikdə lüt gəzməyi həmişə xoşlamısınız. Sizi doğma mühitinizə qaytarırıq, çünki məhz belə həyat üçün yaranmısınız. Xələfinizə gəldikdə isə, fikrimizcə, o, təkamül nəzəriyyəsinə əsasən atasından bir addım qabağa getməlidir.
Onun atası insanabənzər heyvan olub. Oğlu isə bir pillə yuxarı qalxacaq. Lüt gəzməyəcək, cəngəllikdə ağacların başında yaşamayacaq. Torpağın üstündə iki ayağı üstə duracaq, bel sarğısı, bürünc bilərziyi olacaq. Bəlkə, burnuna halqa da taxacaq. Biz onu yarıminsana çevirəcəyik, adamyeyənlər qəbiləsinə verəcəyik, qoy orada böyüsün. Bizə elə gəlir ki, lord-meymun ata öz oğlunun belə inkişaf yolu keçməsindən məmnun qalmalıdır…
İstəsəm, sizi öldürə bilərdim, lord, amma hesab edirəm ki, mənim qatı düşmənim daha ağır cəzaya layiqdir. Çünki öləndən sonra övladınızın taleyi üçün narahatlıq keçirməyəcək, əzab çəkməyəcəkdiniz. Yox, mən sizə həyat bəxş edirəm və düşünmək qabiliyyətinizi özünüzdə saxlayıram. Sevimli oğlunuzun bundan sonrakı taleyi barışmaz düşməninizin əlində olacaq! Ümidvaram ki, bu düşüncə tənha və boz həyatınıza həmişə rəng qatacaq, ölüm sizə dünyanın ən şirin neməti kimi görünəcək…
Mən sizdən belə qisas alıram, lord Qreystok, mənə əl qaldırmağa cəsarət etdiyinizə görə belə cəzalandırıram!
N.R.
P.S. Mənim qisas proqramıma sevimli xanımınız üçün hazırladığım başqa sürprizlər də daxildir. Amma onların nədən ibarət olduğunu deməyəcəyəm, özünüz təsəvvürünüzə gətirsəniz yaxşıdır».
Tarzan arxadan səs eşidib cəld geri döndü. Qarşısında nəhəng, qıllı bir meymun dayanmışdı. Erkək antropoid sıçrayışa hazır vəziyyət almışdı. Cəngəlliklər oğlunun özünümüdafiə instinktinin baş qaldırması üçün bircə saniyə kifayət etdi.
İki il idi ki, Tarzan hakimi olduğu cəngəllikləri tərk etmişdi. Amma meymun-adamın nə əzələləri boşalmış, nə də cəldliyi itmişdi. O, məşqlərindən qalmır, öz malikanəsində ağır fiziki işlə məşğul olmağı sevirdi.
Tarzanın əzələləri gərildi. Bu qıllı vəhşinin qabağında əliyalın duruş gətirmək çox çətin olacaqdı, amma qeyri-bərabər döyüşə girişməkdən başqa çıxış yolu qalmırdı. Tanrı Tarzana güclü qollar və iti dişlər kimi silah vermişdi.
O, gözucu meşəyə tərəf baxdı. Orada on-on iki antropoid toplaşmışdı. Dəstə halında bu meymunların çox dəhşətli görkəmi var idi, amma Tarzan bilirdi ki, onlardan təhlükə yoxdur. Antropoidlər heç vaxt sürü ilə hücuma keçmirlər, buna ağılları çatmır. Belə olsaydı, cəngəllikdə, ümumiyyətlə, onların qabağına çıxan tapılmazdı.
Vəhşi, boğuq səslə antropoid insanın üstünə atıldı. İnsan özünü itirmədi. O təkcə qolunun zoruna deyil, həm də ağlına güvənirdi. Tarzan tez kənara çəkildi, meymun özünü saxlaya bilməyib onun yanından düz keçdi. Tarzan antropoidin böyründən güclü yumruq zərbəsi vurdu. Meymun ağrıdan zarıyıb yerə yıxıldı və dərhal ayağa qalxmağa cəhd göstərdi. Amma insan vəhşini qabaqladı. İldırım sürəti ilə tullanıb onun belinə mindi, iti dişlərini boynuna keçirdi, təpəsinə ardıcıl zərbələr endirməyə başladı.
Antropoid qəbiləsinin meymunları döyüşü maraqla izləyirdilər. Onlar öz dillərində bir-birinə nə isə deyir, qan görəndə sevinclə qışqırışırdılar. Birdən hamısının səsi kəsildi. Meymunlar Tarzanın altında xırıldayan qəbilə başçılarına heyrətlə baxırdılar. Tarzan antropoidi fəndə salmışdı, əllərini onun qoltuqlarının altından keçirib dəhşətli qüvvə ilə boynunun dalından basırdı. Meymunun boyun fəqərələri xırçıldadı və nəhəng vəhşi müqəvva kimi yerdə qaldı; boynu yana sallandı.
Bu fəndi ilk dəfə Tarzan öz qəbiləsində Terkozla döyüşəndə işlətmişdi, sonradan isə məşqlər zamanı təkmilləşdirmişdi.
Tamaşaçıların balaca gözləri ayağını dağ boyda antropoidin üstünə qoyub başını yuxarı qaldırmış ağ meymuna dikilmişdi. Nə baş verdiyini onlar hələ də anlaya bilmirdilər. Yalnız Tarzanın tükürpədici qələbə qiyyəsini eşidəndə başçılarının öldürüldüyünü dərk etdilər.
Səsdən meşə lərzəyə gəldi. Ağaclarda civildəşən quşlar susdular. Meşəyə sükut çökdü. Yalnız uzaqdan vahiməyə düşmüş bəbirin şivəni və şirin nəriltisi eşidilirdi.
Bu, əvvəlki Tarzan idi. O, sınayıcı nəzərlərlə ətrafına yığışmış antropoidləri süzdü və köhnə adəti üzrə, üzünə düşən saçlarını arxaya vermək üçün başını silkələdi.
Meymun-adam anlayırdı ki, qəbilənin ən güclü üzvü ölmüş başçının yerini tutmağa layiq olduğunu göstərmək məqsədilə istənilən an ona hücum edə bilər. Eyni zamanda Tarzan unutmamışdı ki, hətta yad meymunun da qəbiləyə rəhbərlik etmək hüququ var: bunun üçün onun keçmiş başçını öldürməsi kifayətdir.
Amma lord Qreystok nə daha bir antropoid öldürmək, nə də bu vəhşi qəbiləyə başçılıq etmək istəyirdi. Tarzanın yenidən meymunları idarə etmək, onların gündəlik qayğıları ilə məşğul olmaq, öz azadlığını məhdudlaşdırmaq fikri yox idi. Cəngəllikdə yaşadığı vaxt bir dəfə o bu yükün altına girmişdi, axırda bezib qəbilədən getmişdi.
Tarzan düşüncələr içində ikən dəstədən iri bir meymun aralanıb ona tərəf gəldi. Antropoid mırıldayır, sivri köpək dişlərini düşmənə nümayiş etdirirdi.
Tarzan diqqətlə növbəti rəqibinin hərəkətlərini izləyirdi. Meymun başına dolandıqca o da gözünü düşməninin gözlərindən çəkmədən yerində fırlanırdı. Amma nə geri addım atır, nə də hücuma keçirdi; antropoiddə əlavə qıcıq yaratmamaq üçün sakitliyini qoruyurdu.
Bu meymunun boyu iki metrdən artıq olardı, qısa ayaqları dizdən azca qabağa qatlanmışdı. Ayaq üstə duranda əlləri yerə çatırdı. Köpək dişləri çox böyük və iti idi. Tarzan onun yoldaşlarından fərqləndiyinə, Kerçak qəbiləsinin meymunlarına daha çox oxşadığına diqqət yetirdi. Çünki özü də bu qəbilədə böyümüşdü.
Tarzan fərziyyəsini yoxlamaq üçün rəqibinə uşaqlıqda danışdığı dildə müraciət etdi:
– Sən kimsən? Nə cürətlə meymun qəbiləsindən Tarzanın qarşısına çıxırsan?
Antropoid dayandı. Təəccüb və maraqla qarşısındakı ağ meymuna baxdı.
– Mən Akutam! Molak daha yoxdur. Molak ölüb. Onun yerini Akut tutacaq. Çıx get, yoxsa səni öldürəcəm!
– Tarzanın Molakı necə məhv etdiyini gördün, – deyə meymun-adam cavab verdi. – Əgər o, qəbilə başçısı olmaq istəsəydi, səni də öldürərdi. Amma Tarzan Akutun meymunlarının şahı olmağa can atmır. Tarzan sülh istəyir. Onun sizə xeyri dəyə bilər, siz də ona lazım gələndə arxa durarsınız.
– Sən Akutu öldürə bilməzsən! Akut hamıdan güclüdür. Sən Molakı öldürməsəydin, Akut özü onun axırına çıxacaqdı. Akut meymunların şahıdır!
Tarzan cavab vermədən Akutun üstünə tullandı. Nəhəng antropoid bunu gözləmirdi, özünü müdafiə etmək üçün əlini qabağa uzadanda Tarzan onun biləyindən yapışıb dartdı və enli kürəyinə sıçradı.
Hər ikisi yerə yıxıldı. Amma Tarzan hər şeyi dəqiq hesablamışdı. Onun güclü əlləri meymunun qoltuqlarından keçib boynunun arxasında kilidlənmişdi və başından basırdı. Bir vaxtlar Tarzan Terkozu bu vəziyyətə salıb təslim olmağa məcbur etmişdi. O, Akuta da ölümlə həyat arasında seçim imkanı verməyi qərara aldı, altında çapalayan rəqibinin qulağına pıçıldadı:
– Ka qoda?
İllər öncə Tarzan Terkoza da eyni sualı vermişdi.
Molakın boyun fəqərələrinin xırçıltısı və bunun nə ilə nəticələndiyi Akutun yadında idi. Amma o, qəbiləyə rəhbərlik etmək iddiasından əl çəkmək istəmirdi. Antropoid düşmənin çəngindən çıxmaq üçün daha bir cəhd göstərdi. Tarzan meymunun boynunu bir az da bərk sıxdı. Akutun ağrıdan gözləri qaraldı və o zarıldadı:
– Ka qoda.
Kerçak qəbiləsinin dilində bu, «təslim oluram» demək idi.
Tarzan qollarını azacıq boşaltdı və hamının eşitməsi üçün bərkdən dedi:
– Sən qəbilə başçısı ola bilərsən, Akut. Tarzan meymunların şahı olmaq istəmir. Əgər qəbilədə kimsə Akutun əleyhinə getsə, Tarzan Akuta kömək etməyə hazırdır.
Yalnız bundan sonra meymun-adam antropoidin boynunu buraxdı. Akut qalxıb silkələndi və ağır-ağır qəbilə üzvlərinə tərəf getdi. O, sınayıcı nəzərlərlə bir-bir erkək meymunların sifətinə baxır, kimin onun birincilik haqqına qarşı çıxa bələcəyini müəyyənləşdirmək istəyirdi. Erkək meymunlar ürkək baxışlarını yerə dikir, geri çəkilirdilər.
Nəhayət, bu qaradinməz oyunu bitdi. Qəbilə Tarzanı sahildə tək qoyub cəngəlliyə girdi.
Molakla döyüşdə aldığı yaralar Tarzanı incidirdi. Amma o, ağrıya dözməyi bacarırdı. Cəngəllik həyatında fiziki əzab adi şeyə çevrilir.
Tarzana, ilk növbədə, silah əldə etmək lazım idi. Antropoidlərlə ilk təmas, meşədən eşidilən nərə səsləri buna dəlalət edirdi. Meymun-adam köhnə həyatına qayıtmışdı. Burada onu hələ çox təhlükələr gözləyirdi. Tarzan vaxt itirmədən silah axtarışına çıxdı.
Dəniz sahilində o, vulkanik mənşəli iri daş parçası tapdı. Böyük səy nəticəsində daşdan nazik təbəqə qopara bildi. İndi bu təbəqəni bıçaq əvəzinə işlətmək olardı.
Sonra Tarzan meşədə kökündən qopub qurumuş ağacdan kiçik bir budaq qırdı, budağın ucunu həmin bıçaqla yondu. Ağacın gövdəsində oyuq eşdi və onu ovxalanmış qabıqlarla doldurdu, ucunu itilədiyi budaq parçasını oyuğa saldı, sürətlə ovucları arasında fırlatmağa başladı.
Bir azdan deşikdən tüstü qalxdı, ardınca alovun nazik dilləri görsəndi. Tarzan quru budaqlardan yığıb ocaq qaladı. Daş bıçağını yarıya qədər oda soxdu və su dalınca sahilə getdi.
O geri qayıdanda bıçağın ocağın içindəki hissəsi qıpqırmızı qızarmışdı. Tarzan onu oddan çıxarıb bir tərəfinə su tökdü. Su dəyən yerdən balaca qəlpələr qopdu.
Meymun-adam bu əməliyyatı bir neçə dəfə təkrar etdi. Nəhayət, itiağızlı ov bıçağı hazır oldu.
Tarzan özündən çox razı idi. Bundan sonra iş sürətlə getdi. O, bıçağa ağacdan dəstək düzəltdi, dəyənək hazırladı, xeyli ox yondu və yay üçün yaş, asan əyilən budaq kəsdi.
Axşam düşürdü. Tarzan silahlarını kiçik çayın qırağındakı ağacın koğuşunda gizlətdi və elə həmin ağacın başında da özünə balaca koma qurdu. Komanın üstünü enli palma yarpaqları ilə örtdü.
Başı işdən ayılanda o, möhkəm aclıq hiss etdi. Artıq hava qaralmışdı.
Tarzan ağacdan-ağaca atıla-atıla heyvanların çaya su içməyə getdiyi cığırı axtarırdı. O, meymunların da həsəd aparacağı bir cəldliklə bir budaqdan başqasına tullanır, uşaqlığını xatırlayır, qəlbi hüdudsuz azadlıq hissi ilə dolurdu. Əgər «Kinkayd»dakı son hadisələr yada düşəndə üzülməsəydi, Tarzan özünü xoşbəxt hiss edərdi.
Tarzanın keçmiş adətləri və vərdişləri sürətlə bərpa olunurdu. Bu vərdişlər ona sivil həyat qaydalarından doğma və gözəl görünürdü. Kaş lordlar palatasının ağır-ağır yeriyən zabitəli üzvləri Tarzanın ağacların başında necə atılıb-düşdüyünü görəydilər!
O axtardığını tapdı, cığırın düz üstündə yoğun bir budaq seçib aşırtma oturdu və marığa yatdı.
Çox gözləyəsi olmadı. Bir azdan cığırda Bara görsəndi. Ceyran naz-qəmzəli yerişlə Tarzana tərəf gəlirdi.
Meymun-adam onun tək olmadığını hiss etdi. Ceyranı kimsə izləyirdi. Rəqibinin şir Numa, yoxsa bəbir Şita olduğunu Tarzan qaranlıqda görmürdü, ancaq başa düşürdü ki, ac qalmamaq üçün çox cəld tərpənməlidir.
Baranı izləyən vəhşi ehtiyatsızlıq etdi. Kolluqdan gələn səs ceyranı duyuq saldı, o, bir anlığa yerində dondu, sonra güllə kimi irəli atıldı. Artıq gizlənməyə ehtiyac qalmadığını görən Numa kolluqdan çıxdı və ceyranın dalınca cumdu.
İndi Tarzan onların ikisini də aydın görürdü. Ceyranla şirin arasında yüz addım məsafə olardı. Amma ara sürətlə azalırdı. Bara meymun-adamın oturduğu ağacın altına çatırdı. Bu dəfə Tarzan ovu şirin əlindən ala biləcəkdimi? O düşünməyə vaxt sərf etmədən budaqdan ceyranın belinə atıldı, cəld hərəkətlə Baranın buynuzlarından tutub boynunu qanırdı, dərhal da cəmdəyi çiyninə aldı və tez ağaca dırmaşdı.
Numa cəmi bir neçə saniyəliyə gecikdi.
Acıqlı şir özünü ağacın gövdəsinə çırpır, quyruğunu hirslə yanlarına döyəcləyirdi. Tarzan tam təhlükəsizlikdə olduğunu bilir, üz-gözünü əyərək Numaya acıq verirdi.
Meymun-adam qəzəbindən çatlayan şirin gözləri qarşısında daş bıçağı ilə ceyranın budundan iri tikə kəsdi, buxarlanan təzə ətdən çiy-çiy ləzzətlə yedi. İndiyədək London restoranlarında heç bir yemək ona bu ləzzəti verməmişdi!
Doyandan sonra Tarzan əllərinin qanını sildi. Ətin qalanını qırıq budaqlardan birinin iti ucuna keçirdi, ağacların başı ilə komasına qayıtdı. İntiqam hissi ilə alışıb-yanan Numa onu xeyli izlədi, axırda bezib yolunu dəyişdi.
Son həftələrdə ilk dəfə Tarzan dərin yuxuya getdi. O oyananda artıq günəş göyün ortasında idi.
IV fəsil
Şita
Bir neçə gün Tarzan ona tanış olmayan cəngəlliyi gəzib-öyrənməklə və silahlarını təkmilləşdirməklə məşğul oldu. Ceyranın damarını qurudub yaya kiriş düzəltdi. Əlbəttə, Şitanın damarından daha möhkəm kiriş alınardı, amma kim bilir, Şita Tarzanın qabağına nə vaxt çıxacaqdı?
Meymun-adam quru otlardan uzun kəmənd hördü. Uşaqlıqda belə kəməndlə o, Tublatı cırnadardı, böyüyəndə isə ova çıxardı. Baranın dərisindən bel sarğısı, oxqabı, bıçaq üçün qın da hazırladı.
Sahili tədqiq edəndən sonra Tarzan müəyyənləşdirdi ki, bura Afrikanın ona məlum olan qərb sahili deyil. Qərbdə günəş dənizdən çıxmırdı, əksinə, dənizdə batırdı.
Lakin Tarzan əmin idi ki, Afrikanın şərqinə yox, harasa başqa yerə düşüb. Çünki «Kinkayd»a Aralıq dənizindən, Süveyş kanalından və Qırmızı dənizdən keçib Ümid burnunun başına fırlanmaq üçün xeyli artıq vaxt gərək olardı. Bəs onda tale onu bu dəfə hansı yerlərə gətirib çıxarmışdı? Bəlkə, gəmi Atlantik okeanını yararaq Cənubi Amerikanın vəhşi sahillərinə çatmışdı? Yox, oxşamır, çünki Cənubi Amerikada şirlər yaşamır.
Cəngəllikdə, boş sahildə dolaşa-dolaşa Tarzan təklikdən darıxırdı, antropoidlərin qəbiləsində qalmadığına təəssüflənirdi. Molakla və Akutla döyüşdən sonra o, insanabənzər meymunlara rast gəlməmişdi. Tarzan başa düşürdü ki, onlardan çox fərqlənir, amma tək qalmaqdansa, antropoidlərə qoşulmaq yaxşı idi.
Bir dəfə Tarzan əlinə keçən meyvələrdən, çürük kötüklərdə yuva qurmuş həşəratlardan yeyə-yeyə meşə ilə gedirdi. Burnuna bəbirin iyi dəydi. Şita haradasa yaxınlıqda idi. Tarzan çoxdandı onu axtarırdı: həm kiriş üçün möhkəm damar, həm də özünə təzə paltar tikməyə gözəl dəri əldə etmək istəyirdi.
Tarzan aşağı əyildi, hər xırdaca səsə fikir verə-verə yerlə sürünməyə başladı. İndi o, vəhşi təbiətin bir hissəsinə çevrilmiş, gözəgörünməz olmuşdu.
Səslər və iylər yolu Tarzana dəqiq nişan verirdi. Şita onun yaxınlaşdığını duymurdu: başı ova qarışmışdı. Ac bəbir insanabənzər meymunları izləyirdi.
Antropoidlər balaca talada dinclərini alırdılar. Meymunların əksəriyyəti otluqda uzanıb mürgüləyirdi. Bir neçəsi çürümüş kötükləri tənbəl-tənbəl eşələyir, qabıqların altında gizlənmiş cücüləri çıxarıb yeyirdi. Akut da onların arasında idi.
Şita talanın kənarında qalınyarpaqlı ağacın yoğun budağının üstündə uzanmışdı, meymunlardan birinin yaxın gəlməsini gözləyirdi. Tarzan ilan kimi sürünə-sürünə həmin ağacın daha hündür başqa budağına qalxdı, ov bıçağını çıxarıb hazır vəziyyətdə dayandı. Heyif ki, kəməndi işə yaramırdı: sıx yarpaqlar onu atmağa mane olurdu.
Akut düz bəbirin pusqu qurduğu budağın altında dayandı. Şita fürsəti əldən vermədi: nərə çəkib antropoidin üstünə atıldı. Elə havada ikən kiminsə belinə mindiyini və qolunu boğazına doladığını hiss etdi.
Səsə Akut başını qaldırdı. Üstünə şığıyan bəbiri və onun boynundan tutub geri qanıran ağ meymunu gördü. Bu, bir neçə gün əvvəl sahildə Akutu məğlub etmiş Tarzan idi.
Antropoid göydə savaşanların altında qalmamaq üçün qeyri-adi cəldliklə yana sıçradı. Şita zərblə yerə dəydi. Tarzan bəbirin boynunu buraxmadan əlindəki bıçağı vəhşi pişiyin sol çiyninin altından onun ürəyinə soxdu. Şita yaralı böyrü üstə döndü, nərəsi zarıltıya çevrildi. Bəbir pəncələrini qabağa uzadıb dartındı, bütün bədəni titrədi və gözləri şüşə kimi dondu.
Meymun-adam sıçrayıb ayağını Şitanın kürəyinə qoydu. Tarzanın qələbə qiyyəsi cəngəlliyi başına götürdü.
Akut və ətrafına toplaşmış antropoidlər təəccüblə bu səhnəyə baxır, cınqırlarını da çıxarmırdılar.
Birinci Tarzan özü dilləndi. O, vəziyyəti dərhal qiymətləndirmişdi, ağlına gəlmiş fikri dardüşüncəli antropoidlərə izah etməyə çalışırdı:
– Mən – meymun qəbiləsindən Tarzanam. Tarzan mahir ovçudur, döyüş ustasıdır. O, Akuta qalib gəlmişdi, istəsəydi, onu öldürər, özü qəbilə başçısı olardı. Amma istəmədi. İndi isə Akutun həyatını ikinci dəfə xilas etdi, onu qaniçən Şitanın əlindən aldı. Tarzan – Akut qəbiləsinin dostudur. Bu qəbilədən kimin həyatı təhlükəyə düşsə, qoy mənim kimi qışqırıb köməyə çağırsın. Tarzan dərhal köməyə gələcək.
Meymun-adam Kerçak qəbiləsinin həyəcan bildirən qışqırığını səsləndirdi və əlavə etdi:
– Tarzan da belə qışqıranda siz köməyə gələrsiniz. Onun yaxşılığını unutmayın, dərhal yanına qaçın. Tarzanın sözlərinə əməl edəcəksinizmi?
Əvvəlcə Akut cavab verdi:
– Huh!
Qalanlar təkrar etdilər:
– Huh!
Sonra, heç nə olmayıbmış kimi, antropoidlərin hərəsi öz yerinə qayıtdı. Con Kleyton – lord Qreystok onlara qoşuldu.
Akut Tarzanın yanından çəkilmirdi, sanki onu izləyirdi. Hər Tarzana baxanda kobud və yöndəmsiz vəhşinin balaca gözlərində qəribə yumşaq ifadə yaranırdı. Akut Tarzanı indiyədək meymunlardan görmədiyi və gözləmədiyi bir hərəkətlə heyrətləndirdi: tapdığı yağlı həşəratı özü yemədi, təzə dostuna uzatdı.
Axşam ova çıxanda da ağ meymun hara gedirdisə, Akut onun dalınca düşürdü. Antropoidlər Tarzana çox tez öyrəşdilər; artıq ertəsi gün onu başqa qəbilə üzvlərindən fərqləndirmirdilər. Tarzan yeni ailəsində özünü təhlükəsizlikdə hiss edirdi. Sanki bütün ömrünü burada yaşamış, heç vaxt cəngəlliyi tərk edərək insanlara qaynayıb-qarışmamışdı.
O, beş-altı gün qəbilədə qaldı. İstəyirdi ki, antropoidlər ona tam alışsınlar, yadlarında saxlaya bilsinlər. Çünki meymunların yaddaşı, adətən, qısa olur.
Növbəti həftə o, dəstədən ayrıldı. Sahilboyu şimala doğru üz tutdu. Məqsədi meşənin axırınadək getmək, hara düşdüyünü dəqiq müəyyənləşdirmək idi.
Səhər yuxudan oyananda Tarzan günəşin qarşıdan deyil, sağ tərəfdən qalxdığına diqqət yetirdi. Deməli, sahil xətti qərbə tərəf əyilmişdi. O, axşamadək ağacların başı ilə yol getdi. İndi əvvəlki günlərdən fərqli olaraq günəş dənizdə batırdı. Hər şey Tarzana aydın oldu: o, materikdə deyil, adadadır və bu yerdə insan yaşadığına dəlalət edən heç nə yoxdur.
Niyə Tarzan bunu ilk gündən başa düşməmişdi? Qəddar düşmən ondan intiqam aldığını yazmışdı. Tarzanı ətraf aləmdən həmişəlik təcrid etmək üçün onu insan ayağı dəyməyən bir adaya atıb getmişdi. Rokoff özü isə, yəqin ki, Afrika sahillərinə yan almışdı. Çünki məktubda göstərdiyi kimi, məqsədi balaca Ceki adamyeyənlər qəbiləsinə təhvil vermək idi…
Oğlunu gözləyən məşəqqətləri təsəvvürünə gətirəndə dünya Tarzanın gözlərində qaraldı. Cek adamyeyənlərin arasında nisbətən ürəyiyumşaq birisinin əlinə düşsə və həmin adamyeyən ağ uşağa ürəkdən bağlansa belə, onun taleyi çox acınacaqlı olacaqdı. Tarzan Afrika cəngəlliklərində yaşayan tayfaların həyat tərzinə bələd idi. Bu əzablı həyat məhrumiyyətlər və təhlükələrlə dolu idi. Yaşayış uğrunda ağır mübarizədə ən çox əzilənlər də məhz ürəyiyumşaqlar, insani hislər keçirənlər, təkcə özünü yox, başqalarını da fikirləşənlər olurdular.
Bəs sağ qalsa, böyüyəndə Cekdən nə çıxacaq? Dəhşət! Kanniballar arasında aldığı tərbiyə və qazandığı vərdişlər onun mədəniyyətə yolunu birdəfəlik kəsəcək!
Adamyeyən! Onun balaca Ceki insan əti yeyəcək! Bu iyrənc fikir burğu kimi Tarzanın beynini deşirdi.
Ucu yonulmuş dişlər, dəmir halqa taxılmış burun, döymələrlə eybəcər hala salınmış sifət! Oğlunun bu gələcək görkəmini gözləri önünə gətirən Tarzan gah çarəsizlikdən süstləşir, gah da nifrətdən coşurdu. Of-f-f! Kaş Rokoffun boğazı bircə dəfə də onun əlinə keçəydi!
Bəs Ceyn? O yazıq həyəcandan və qeyri-müəyyənlikdən bu saat az qala dəli olur. Xeyli vaxtdır nə uşağından, nə də ərindən xəbər tuta bilir. Tarzana elə gəlirdi ki, Ceyn ondan da pis vəziyyətdədir. Tarzan, heç olmasa, bilir ki, sevimli arvadı Londonda öz evində, təhlükəsizlikdədir. Ledi Qreystok isə Tarzanın və balaca Cekin harada olduqlarını təsəvvürünə belə gətirmir.
Yaxşı ki, Rokoffun ledi Qreystoku da əsir saxladığı Tarzana bəlli deyildi, yoxsa bu dərd onun iradəsini tamamilə əlindən alardı.
Tarzan kədərli-kədərli cəngəlliyi dolaşırdı. Bu dəm qulağına qəribə səs dəydi, sanki kimsə ağacı cırmaqlayırdı. Nə ola bilərdi?
O, ehtiyatla səs gələn tərəfə getdi. Parlaq dəriyə malik bəbir qırılıb yerə düşmüş ağacı gəmirir, özünü onun gövdəsinə sürtürdü. Vəhşi pişik Tarzanın addımlarını eşidib başını döndərdi və dişlərini qıcartdı.
Şita tərpənə bilmirdi. Qabaq pəncələri ağacın altında qalmışdı.
Meymun-adam özünü müdafiə edə bilməyən heyvanın qarşısında dayandı. Tələyə düşmüş bəbir onsuz da ya başqa vəhşilərə yem olacaq, ya da əvvəl-axır acından gəbərəcəkdi. Amma Tarzan Şitanı öldürsə, damarlarından və dərisindən istifadə edə bilərdi.
Tarzan oxu yaya qoyub dartdı. Son anda nə fikirləşdisə, əl saxladı.
Bu gənc həyata son qoymaq, təbiətin yaratdığı gözəlliyi məhv etmək necə də asandır!.. Amma düzgündürmü? Dara düşmüş canlının köməyinə yetmək əvəzinə onun çətin vəziyyətindən öz xeyrinə istifadə etmək yalnız qəddar və dardüşüncəli insanların adəti deyilmi?
Tarzan bəbiri azadlığa çıxarmağa qərar verdi. O, Şita ilə arasında təhlükəsiz məsafə saxlamaqla ağacın ətrafına fırlandı. Vəhşinin onurğası sağlam idi, bədənində hər hansı ağır xəsarət əlaməti yox idi, təkcə pəncələri əzilmişdi. Bəlkə də, heç sınmamışdı.
Meymun-adam oxu qabına qoydu, yayı çiyninə keçirdi və vəhşi pişik miyovultusuna bənzəyən səs çıxara-çıxara bəbirə yaxınlaşmağa başladı. Şita bu səsi eşidəndə mırıldamağı dayandırdı. Onun yaşıl gözlərindəki qəzəbi maraq ifadəsi əvəz etdi.
Ağacı qaldırmaq üçün bəbirlə yanaşı dayanmaq lazım idi. Meymun qəbiləsindən Tarzan bundan çəkinmədi: qorxu hissi ona yad idi. Şita yenə hərdən səssizcə dişlərini qıcayırdı. Amma Tarzan başa düşürdü ki, bu, hədə yox, sadəcə, xəbərdarlıqdır.
O, çiynini ağacın gövdəsinə söykədi və güc verdi. Qollu-budaqlı ağac azacıq yerdən aralandı. Şita pəncələrinin üstünə düşən təzyiqin azaldığını hiss edib geri süründü.
Tarzan ağacı buraxıb ayağa sıçradı və dərhal bıçağına əl atdı.
Bəbirlə insan üz-üzə dayanıb bir-birinə baxırdılar. Tarzan Şitanın, Şita isə Tarzanın hərəkətlərini güdürdü.
İnsan anlayırdı ki, çox böyük riskə gedib: azadlığa çıxmış bəbir istənilən an xilaskarının üstünə atıla bilər. Axı o, yəqin ki, acdır. Bununla belə, meymun-adam qaçmağa hazırlaşmırdı. Əksinə, o, Şitaya doğru bir addım atdı. Bəbir geri çəkildi. Tarzan dayanmadı. Bu dəfə Şita yerindən tərpənmədi. Tarzan onun lap yanından keçdi, hətta əli vəhşinin yaş ağzına toxundu. Bəbir başını döndərib uzaqlaşan Tarzanın dalınca baxdı, bir müddət tərəddüd içində qaldı, sonra sədaqətli köpək kimi insanın arxasınca düşdü.
Tarzan Şitanın onun dalınca gəldiyini hiss edirdi, amma niyyətini bilmirdi. Buna görə də ehtiyatı əldən vermirdi.
Axşam düşdü. Tarzan acmışdı. O, çaya gedən cığırın üstündə bir ağacın başına çıxıb budaqların arasında gizləndi. Kəməndini əlində hazır tutdu. Şita heç yanda görsənmirdi. Yəqin, ya kolluqda gizlənmiş, ya da çıxıb getmişdi.
Yarım saatdan sonra Tarzanın kəməndinə cavan bir ceyran keçdi. Meymun-adam daş bıçaqla ceyranın dərisini təmiz soydu, amma buxar qalxan isti əti dişinə çəkməyə tələsmədi. O, gündüz bəbirə rast gələndə etdiyi kimi, miyovultuya bənzəyən səslər çıxarmağa başladı.
Tarzan dəfələrlə görmüşdü ki, bəbirlər cütlükdə ov edəndə belə səslər çıxarır.
Yaxınlıqdakı kol silkələndi, oradan Şitanın parıldayan xəzli başı görsəndi. Təzə qan iyi bayaqdan bəbirin burnunu qıcıqlandırırdı, ağzının suyu axırdı. Şita Tarzanın çağırışına cavab verdi və ona tərəf qaçdı. Vəhşi pişiklə insan yanaşı durub qarınları doyunca ceyran əti yedilər.
Bundan sonra Şita daha Tarzandan çəkinmir, açıq-aşkar dalınca gəzirdi. Meymun-adam da bəbirdən ehtiyat etmirdi. Bir neçə gün cütlükdə meşəni dolaşdılar. Tutduqları ovu birgə yeyirdilər.
Bir dəfə əllərinə vəhşi öküz keçmişdi. Heç nədən çəkinmədən qol-budaqlı ağacın kölgəsində məclis qurmuşdular. İndiyədək qan iyinə hansı heyvan gəlsəydi, ikilikdə asanlıqla cavabını verib qovardılar. Amma bu axşam nərə çəkib kolluğu yaran ac şiri görəndə Şita yoxa çıxdı. Tarzan yanına qoyduğu kəməndi götürüb ağaca dırmaşmağa güclə imkan tapdı.
Numa öküzün ətini caynağı və dişləri ilə didir, parça-parça udurdu. O özü üçün heç bir təhlükə hiss etmirdi. Zəiflərin payını əlindən alıb yemək cəngəllik şahının təbii hüququ idi. Tarzansa ağacın başından Numanı izləyir, kəməndini onun boynuna keçirmək üçün məqam gözləyirdi.
Nəhayət, belə məqam ələ düşdü. Şir iri tikəni udmaq üçün başını yuxarı tutanda Tarzan kəməndi atdı. Yoğun kəndir Numanın boynuna keçib onu havaya qaldırdı. Tikəsi boğazında qalmış şirin səsi də çıxmadı. Tarzan kəndirin ucunu ağaca doladı və Şitanı çağıra-çağıra yerə tullandı. Bir tərəfdən bəbirin sivri dişləri, digər tərəfdən meymun-adamın iti bıçağı Numanın bədənini deşik-deşik etdi. Şir göydə çapaladı, çapaladı, sonda quru ağac budağı kimi donub-qaldı.
Meymun-adamın zəfər qiyyəsi bəbirin qələbə hayqırtısına qarışdı və cəngəllikdə əks-səda verdi.
Bu hay-küyü təkcə meşə heyvanları deyil, qayıqlarda adaya yaxınlaşan iyirmiyədək zənci də eşidirdi.
V fəsil
Muqambi
Tarzan adanı eninə-uzununa başdan-başa keçmişdi və burada ondan savayı insan yaşamadığına əmin olmuşdu. Amma demək olmazdı ki, indiyədək, ümumiyyətlə, adaya insan ayağı dəyməyib. Çünki gur meşələr bütün izləri çox tez gizlədir, ləpirlərin üstünü örtür.
Numaya rast gəldiyi günün ertəsi Tarzan Şitanın müşayiəti ilə meşədə gəzəndə Akutun qəbiləsi qarşılarına çıxdı. Bəbiri görən antropoidlər pərən-pərən düşdülər. Meymunları sakitləşdirmək və təzədən bir yerə yığmaq üçün onları xeyli dilə tutmaq lazım oldu.
Tarzan bu əzəli düşmənləri barışdırmaq fikrinə düşmüşdü. Nə üçün belə etdiyini özü də bilmirdi, sadəcə, ağır düşüncələrdən ayrılmaq üçün başını qatırdı.
Antropoidləri Şita ilə sülh şəraitində yaşamağın üstünlüyünə inandırmaq elə də çətin deyildi. Amma bəbir meymunlarla dostlaşmaq istəmirdi. O heç cür dərk edə bilmirdi ki, niyə daha meymun ovlamamalıdır, əksinə, onlarla birlikdə ova çıxmalıdır!
Tarzanın yoğun dəyənəyi var idi. O, bəbirin boynunu kəməndə keçirib həmin dəyənəklə vəhşi pişiyin burnunu döyəcləyir, birdəfəlik beyninə yeritmək istəyirdi ki, bundan sonra meymunları yemək olmaz. Şita narazı-narazı mırıldanırdı, amma Tarzana toxunmurdu.
Antropoidlər Tarzanın bu hərəkətlərinə Şitanın necə dözdüyünü anlamırdılar. Onlar vəhşi pişiyi insanın iradəsinə tabe olmağa məcbur edən səbəbləri qavraya bilməzdilər. Bunun sirrinin sehrli dəyənəkdə olduğunu düşünürdülər. Bəbirin itaətkarlığı meymunları cəsarətə gətirirdi. Onlar yavaş-yavaş Şitaya yaxınlaşır, Tarzanın arxasında dayanıb maraq və təəccüblə heç vaxt belə yaxından görmədikləri keçmiş düşmənlərinə baxırdılar.
Nəhayət, Tarzanın səyləri öz nəticəsini verdi. İnsan, bəbir və meymunlar cəngəllikdə birgə gəzir, bir yerdə ov edir, ələ keçirdikləri qənimətləri bölürdülər.
Bəzən Tarzan kollektiv həyatdan bezirdi, təkliyə çəkilib öz düşüncələrinə dalırdı. Bir dəfə o, yenə sahildə uzanıb fikrə getmişdi. Günəşin ilıq şüaları dərisinə sığal çəkir, ləpələrin pıçıltısı layla deyirdi. Tarzan mürgüləyirdi və buna görə oğrun-oğrun meşədən çıxan qaradərili döyüşçünü görmədi. Zənci sahildə yatmış adamı oyatmamaq üçün əli ilə yoldaşlarına işarə verdi. Birdən-birə kolların arasından iyirmiyədək kişinin başı görsəndi.
Onların hamısının uca boyu, acıqlı baxışları, uzun nizələri var idi. Sifətləri rəngli zolaqlarla, bədənləri cürbəcür döymələrlə bəzədilmişdi, burunlarına halqa, əllərinə və ayaqlarına dəmir bilərziklər keçirilmişdi.
Tarzan mürgüləyirdi və buna görə oğrun-oğrun meşədən çıxan qaradərili döyüşçünü görmədi. Zənci sahildə yatmış adamı oyatmamaq üçün əli ilə yoldaşlarına işarə verdi.
Qaradərili döyüşçülər aşağı sinib addım-addım Tarzana yaxınlaşırdılar. Nə qədər ehtiyatlı davranmağa çalışsalar da, meymun-adam yad iyi hiss etdi və gözlərini açdı. Artıq gizlənməyin mənasız olduğunu görən düşmənlər dikəldilər, nizələrini başlarının üstünə qaldırıb hücuma keçdilər.
Tarzan dərhal ayıldı. Ayağa sıçramağı ilə dəyənəyi əlinə götürməyi bir oldu. Elə ilk zərbədən bir neçə nəfəri yerə sərdi. Tarzan dəyənəyini sağa-sola fırlayır, düşmənə yaxınlaşmağa imkan vermirdi.
Qaradərili döyüşçülər ciddi itki verib geri çəkildilər. Qısa müşavirədən sonra onlar yarımdairə şəklində düzüldülər və yeni hücuma keçdilər.
Tarzan hücumu dəf etməyin bu dəfə çətin olacağını gördü. Əvvəla, düşmən eyni zamanda üç istiqamətdən üstünə gəlirdi. İkincisi, yoldaşlarını itirmiş qaradərililər lap hirslənmişdilər, qəzəblərini rəqslə və qışqırıqlarla ifadə edirdilər.
Tarzana kömək lazım idi. O, dəyənəyini fırlaya-fırlaya başını yuxarı qaldırdı və dəhşətli qiyyə çəkdi. Qaradərililərin qulaqları cingildədi, onlar səslərini kəsib ayaq saxladılar və qorxa-qorxa baxışdılar. Bu, insan səsi deyildi, onun sahibinə üzbəüz döyüşdə qalib gəlmək qeyri-mümkün idi!
Qaradərililər Tarzanı aralıdan vurmaq üçün nizələrini başlarının üstünə qaldırdılar, amma cəngəllikdə qopmuş hay-küy bir anlığa onların diqqətini yayındırdı.
Hay-küyə başlarını döndərən zəncilər gördüklərindən dəhşətə gəldilər: meşədən bəbir, bir dəstə nəhəng meymun çıxıb sürətlə onlara yaxınlaşırdı. Bəbir havaya sıçrayanda dərisi günəş şüaları altında bərq vururdu, meymunlar iri yumruqlarını sinələrinə döyür, nərildəyirdilər.
Tarzanın heyvanları onun çağırışına tələsirdilər.
Tarzan bir tərəfdən, heyvanlar digər tərəfdən qaradərililəri qırmağa başladılar. Düşmənlər müqavimət göstərməyə çalışırdılar, onlar hətta antropoidlərin bir neçəsini nizə ilə vurmağa da müvəffəq oldular. Bununla belə, döyüş uzun çəkmədi. Zəncilərdən təkcə bir nəfər Tarzanın heyvanlarının əlindən sağ qurtarıb özünü meşəyə sala bildi.
Meymun-adam dostlarını sahildə qoyub qaçanın dalınca düşdü. Qaradərili döyüşçü izləndiyini bilmirdi. Təpənin üstünə qalxıb qarşı tərəfdə sahilə çıxardıqları uzun qayığı görəndə o sevindi və nəfəsini dərmək üçün ayaq saxladı.
Tarzan kölgə kimi düşməninin arxasında dayanmışdı. Meymun-adam bu qayığı birinci dəfə görürdü. Deməli, qaradərililər adaya üzüb gəlmişdilər və çox ehtimal ki, ya materikdə, ya da Afrika sahillərinə daha yaxın adada yaşayırdılar. Tarzan rəqibini öldürmək fikrindən vaz keçdi. İndi bu adam ona sağ lazım idi.
Zəncinin çiyninə ağır bir əl endi. O diksinib geri döndü və Tarzanın üstünə atılmaq istədi. Amma meymun-adam buna imkan vermədi: qaradərili döyüşçünün biləyindən yapışıb qanırdı, onu yerə yıxdı və sinəsinə çökdü.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=68289790) на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
E.R. Berrouz
Dünya ədəbiyyatından seçmələr
XX əsrdə fantastika janrının inkişafına böyük təsir göstərmiş məşhur Amerika yazıçısı Edqar Rays Berrouzun yaradıcılığının zirvəsi Tarzan haqqında silsilə hesab olunur. Bu kitab da həmin silsiləyə daxildir.
Edqar Rays Berrouz
Tarzan və onun heyvanları. 3-cü kitab
I fəsil
Oğurlanmış uşaq
– Çox müəmmalı əhvalatdır. Dəqiq bilirəm ki, nə polisin, nə də baş qərargah zabitlərinin bunun necə baş verdiyindən xəbərləri var. Hamıya bircə şey məlumdur: Nikolas Rokoff yoxa çıxıb, – deyə d`Arno dilləndi.
Əvvəllər meymun qəbiləsindən Tarzan kimi tanınan Con Kleyton – lord Qreystok Parisdə, dostu leytenant Pol d`Arnonun evində oturub məyus-məyus gözlərini parıldayan çəkməsinin ucuna dikmişdi.
Lord dərin düşüncələr içindəydi. Nikolas Rokoff Tarzanın verdiyi şahid ifadələri əsasında ömürlük həbsə məhkum edilmişdi. İndi isə, budur, ona deyirlər ki, qatı düşməni naməlum şəraitdə Fransanın ordu həbsxanasından qaçmağa müvəffəq olub.
Rokoff dəfələrlə Tarzanın həyatına qəsd etmişdi. Bunu lord Qreystok unutmamışdı və tamamilə əmin idi ki, təhlükəli cani azadlığa çıxan kimi, ilk növbədə, həbsinə bais olmuş adamdan qisas almağa çalışacaq, məqsədinə yetişməyincə sakitləşməyəcək.
Tarzan arvadı ilə oğlunu Uziridən, Afrikada Vaziri məmləkətindəki malikanəsindən Londona yenicə gətirmişdi. Orada yağışlar mövsümü başlanmışdı. Yüksək nəmişlik uşağın səhhətinə ziyan idi.
Ailəsini Londondakı malikanəsində yerbəyer edən kimi lord Qreystok Parisə, köhnə dostu d'Arno ilə görüşməyə getmişdi. Dostundan aldığı ilk xəbər uzun ayrılıqdan sonra görüş sevincini alt-üst etmişdi. Artıq o, Londona qayıtmaq barədə düşünürdü.
– Mən özümə görə qorxmuram, Pol! – nəhayət, Kleyton sükutu pozdu. – Rokoffla döyüşlərdən həmişə qalib çıxmışam. Amma əvvəl öz əlim, öz başım idi. İndi isə ailəmin təhlükəsizliyinin qayğısına qalmalıyam. Mən bu adamı yaxşı tanıyıram, bilirəm ki, arvadıma və balaca Cekə zərər yetirməyə çalışacaq. O, yaxşı başa düşür ki, məndən ancaq bu cür intiqam ala bilər. Yox, Pol, yubanmadan Londona qayıtmalıyam. Rokoff tutulana, ya da birdəfəlik zərərsizləşdirilənədək yanlarında qalmalıyam…
Dostlar Parisdə ikilikdə söhbət edən vaxt başqa iki şübhəli şəxs Londonun kənarındakı gecəqonduların birində qabaq-qabağa əyləşib məkrli planlar cızırdı. Görkəmlərindən onların əcnəbi olduqları bilinirdi. Həbsxanadan qaçmış, arıq və yorğun sifətli kişi qarabuğdayı, topasaqqal həmsöhbətinə deyirdi:
– Mütləq saqqalını qırxmalısan, Aleksis. Yoxsa tanıyacaqlar. Biz indi ayrılacağıq. Amma çox ümid edirəm ki, «Kinkayd»ın göyərtəsində görüşəndə yanımızda iki «fəxri qonağımız» da olacaq. Doğrudur, tezliklə uzaq səfərə çıxacaqları barədə onların özlərinin hələlik xəbərləri yoxdur. Bu gecə mən qonaqlarımızdan biri ilə Duvr limanında olacağam. Sabah axşam isə, əlbəttə, əgər mənim dediklərimə dəqiq əməl etsən, digər qonağı sən gətirəcəksən. Əminəm ki, səylərimiz uğurla nəticələnəcək, böyük gəliri əldən verməyəcəyik. Fransız hökuməti axmaqlıq edərək mənim həbsxanadan qaçmağım barədə məlumatı bir müddət gizlədib, odur ki planımızı incəliklərinə qədər düşünüb-daşınmaq, əməliyyatı hazırlamaq üçün kifayət qədər vaxtımız olub, işimizdə heç bir maneə yaranmamalıdır. Hə, xudahafizləşmək vaxtıdır, Aleksis. Uğurlar olsun!..
Üç saatdan sonra Parisdə poçtalyon leytenant d'Arnonun evinin qapısını döyürdü.
– Lord Qreystoka teleqram var, – deyə poçt xidmətçisi qapını açan qulluqçuya məlumat verdi. – O, buradadır?
Qulluqçu sənədə qol çəkib teleqramı götürdü və yubanmadan onu yola çıxmağa hazırlıq görən Tarzana çatdırdı.
Tarzan kağızın qatını açan kimi rəngi ağardı, teleqramı dostuna uzatdı:
– Oxuyun, Pol. Başlandı.
Teleqram iki qısa cümlədən ibarət idi:
«Ceki təzə qulluqçumuzun köməyi ilə oğurlayıblar. Təcili geri qayıt.
Ceyn».
* * *
Tarzan Londondakı malikanəsinin pilləkənlərini qaça-qaça qalxdı. Qapıda onu arvadı gözləyirdi. Ceyn özünü mərdanə aparırdı: lord ledinin gözlərində bir damcı da yaş görmədi, qadının balaca yumruqları qəzəbindən düyünlənmişdi.
Ceyn hadisənin necə baş verdiyini qısaca Tarzana danışdı.
Səhər tezdən dayə Ceki uşaq arabasına qoyub həyətin gün dəyən tərəfində gəzdirməyə çıxarmışdı. Bu vaxt bir taksi evə yaxınlaşmış və binanın küncündə dayanmışdı. Maşından heç kim çıxmamışdı, amma sürücü avtomobilin mühərrikini söndürməmişdi, sanki o, kiminsə evdən çıxmasını gözləyirmiş. Dayə bunlara diqqət yetirsə də, ciddi əhəmiyyət verməmişdi.
Qreystokların təzəcə işə götürdükləri Karl adında qulluqçu həmin an qaça-qaça pilləkənləri düşmüşdü, xanımın əlimyandıda dayəni axtardığını, uşağı Karlın yanında qoyub dərhal yuxarı qalxmağı tələb etdiyini demişdi. Bu da dayədə heç bir şübhə oyatmamışdı. Amma o, qapının ağzına çatanda ayaq saxlamışdı ki, Karla uşağı gəzdirəndə arabanı döndərməməyi, körpənin gözünə gün salmamağı tapşırsın. Geri dönəndə görmüşdü ki, qulluqçu iti addımlarla arabanı maşına doğru aparır. Taksinin qapısı açılmış və oradan qarabuğdayı bir kişinin başı görsənmişdi. Dayə təhlükə hiss etmiş və özünü taksiyə tərəf atmışdı. Karl isə uşağı da götürüb tez taksiyə oturmuş və qapını çırpmışdı. Amma sürücü maşını yerindən tərpədənədək dayə özünü yetirmiş və avtomobilin ayaq yerinə sıçramışdı. Nə qədər çalışsa da, qapını aça bilməmişdi. Taksi evdən aralanıb yola çıxanda Karl pəncərənin şüşəsini endirmiş və bir yumruqla dayəni avtomobilin ayaq yerindən aşağı salmışdı. Yazıq qızın əl-ayağı əzilmişdi.
Dayənin qışqırıqları yoldan keçənlərin diqqətini cəlb etmişdi. Hətta Ceyn də səsə evdən bayıra çıxmış və dayənin uşağı qaytarmaq üçün necə fədakarlıqla mübarizə apardığını öz gözləri ilə görmüşdü.
Ledi Qreystok baş vermiş əhvalat barədə ərinə bundan artıq bir şey danışa bilmədi. Onun hər hansı fərziyyəsi, kimdənsə şübhələnmək üçün əsası yox idi. Axı Qreystoklar Londonda heç kimlə düşmənçilik etmirdilər. Körpə uşağı oğurlamaq kimin ağlına gələ, işinə yaraya bilərdi? Yalnız Tarzan Rokoffun həbsxanadan qaçdığını söyləyəndən sonra Ceyn zərbənin haradan gəldiyini dərk etməyə başladı.
Kabinetdə telefon zəng çalanda Tarzan ledi Qreystokla məhz bu barədə danışır, oğlunu xilas etməyin yollarını arayırdı. Dəstəkdə tanış olmayan kobud kişi səsi eşidildi:
– Lord Qreystok?
– Bəli.
– Sizin oğlunuz oğurlanıb, mən onu qaytarmağa kömək edə bilərəm. Oğruların planları barədə dəqiq məlumatım var, çünki bu cinayətin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində şəxsən iştirak etmişəm. Boynuma alıram. Mənə pul mükafatı söz vermişdilər, amma görürəm ki, aldatmaq istəyirlər. Mən də hərif deyiləm, heyfimi heç kimdə qoymaram. Qulaq asın, lord, oğlunuzu geri qaytarmaqda sizə yardım göstərməyə hazıram. Bircə şərtim var: söz verməlisiniz ki, sonradan bu işdə əlim olduğuna görə məni təqib etməyəcəksiniz. Razılaşdıq?
– Söz verirəm, əgər məni oğlumun gizlədildiyi yerə aparsanız, sizi heç vaxt təqib etməyəcəyəm, – deyə Tarzan cavab verdi. – Əksinə, yaxşıca mükafatlandıracağam.
– Danışdıq, – naməlum kişi sevindi. – Mən dediyim yerə gələcəksiniz. Amma tək olacaqsınız. Sizin quru vədinizə inanmağımın özü bir riskdir. Yanınızdakı ikinci adama etibar edə bilmərəm…
– Nə vaxt və harada görüşək? – Tarzanın kişini sonadək dinləməyə səbri çatmadı.
– Duvr limanında bir yeməkxana var, matrosların sevimli görüş yeridir. Bu axşam saat onda ora gəlin. Tələsməyə ehtiyac görmürəm, hələlik oğlunuza heç bir təhlükə yoxdur. Biz görüşəndən sonra mən sizi onun gizlədildiyi yerə aparacağam. Amma bir daha xəbərdarlıq edirəm: tək gəlməlisiniz, polisi bu işə qatmağa cəhd göstərməməlisiniz. Sizi üzdən tanıyıram, hər addımınızı izləyəcəyəm. Tək olmadığınızı, yaxınlıqda polislərin, yaxud onların xəfiyyələrinin hərləndiyini sezsəm, hərəkətlərinizdən şübhələnsəm, oğlunuzu bir daha görmək ümidindən həmişəlik əl çəkə bilərsiniz.
Naməlum kişi cavab gözləmədən dəstəyi asdı.
Tarzan söhbətin məzmununu arvadına danışdı. Ceynin limana birgə getmək təklifi onun qəti etirazına səbəb oldu. Tarzan qorxurdu ki, yanındakı adam qadın olsa belə, zəng vuran kişi dərhal dediyi kimi edər: hədəsini həyata keçirər.
Axşam Tarzan arvadını evdə qoyub təyin olunmuş vaxtdan da xeyli qabaq Duvra yola düşdü. Ceyn həyəcandan özünə yer tapmırdı. Səfərin nə ilə nəticələnəcəyini düşünür, gözlərinin önündə bir-birindən ağır səhnələr canlanırdı. Amma gənc ledinin ağlına da gəlmirdi ki, əri ilə yenidən görüşmək üçün hansı məşəqqətlərdən keçməli olacaq.
On dəqiqə idi ki, Ceyn Kleyton kitabxanada yerə döşənmiş yumşaq xalçaların üstündə var-gəl edirdi. Ana ürəyi dözmür, bir an belə rahatlaşmırdı. Ceyn özünü inandırmağa çalışırdı ki, hər şey yaxşı qurtaracaq, amma qəlbini sarmış şübhələrdən, beyninə dolmuş qara fikirlərdən heç cür xilas ola bilmirdi.
Fikirləşdikcə də şübhələri artırdı. Bəlkə, bu telefon söhbətinin özü oğruların növbəti fırıldağı idi? Uşağın valideynlərini müvəqqəti sakitləşdirmək, ciddi tədbirlər görməkdən çəkindirmək və bununla körpəni ölkədən çıxarmağa vaxt qazanmaq üçün onlar belə bir bicliyə əl ata bilməzlərmi? Bəlkə, Duvr limanında görüş hiyləgər Rokoffun Tarzanı əsir götürmək üçün qurduğu tələdir?..
Ceyni sanki ildırım vurdu. O var-gəl etməyi dayandırdı.
– Əlbəttə! Əlbəttə, belədir! Tarzana tələ qurublar! İlahi, necə olub ki, bu, dərhal ağlımıza gəlməyib, gözlərimiz yumulub?
Ceyn kitabxananın böyük divar saatına baxdı. Artıq gec idi. Tarzanın minmək istədiyi qatar bir neçə dəqiqə əvvəl stansiyadan ayrılmışdı. Duvra növbəti qatarsa bir saatdan sonra yola düşəcəkdi. Amma hələ heç nə itirilməmişdi. Saat ona qədər Ceyn ikinci qatarla da özünü naməlum kişinin görüş təyin etdiyi yeməkxanaya çatdıra bilərdi.
Ledi Qreystok qulluqçunu və sürücünü çağırıb lazımi göstərişlərini verdi. On dəqiqədən sonra Qreystokların avtomobili səs-küylü London küçələri ilə vağzala tərəf şütüyürdü.
* * *
Saat ona on beş dəqiqə qalmış Tarzan Duvr limanı yaxınlığındakı çirkli yeməkxanaya çatdı. Bir qədər bayırda gözlədikdən sonra o, üfunət saçan salona daxil oldu. Plaşa bürünmüş bir adam dərhal yerindən qalxıb çıxışa doğru getdi, Tarzanla bərabərləşəndə qulağına pıçıldadı:
– Arxamca gəlin, lord!
Tarzan dinmədən geri döndü və yeməkxanadan çıxdı. Bələdçisi onu qaranlıq küçələrlə sahilə doğru aparırdı. Ağır torbalar, iri yeşiklər, çəlləklər qalaqlanmış limana çatanda plaşlı adam qəflətən dayandı.
– Mənim oğlum haradadır? – deyə hövsələsi daralmış Tarzan soruşdu.
Naməlum kişi halını pozmadan cavab verdi:
– Odur, işıqları görünən o gəmidə.
Tarzan zəif işıqda bələdçisinin sifət cizgilərini ayırd etməyə çalışdı, amma qarşısındakı adamı tanımadı. Əgər lord Qreystok həmin şəxsin Aleksis Paulviç adı altında gizlənən, saqqalını qırxmış xəfiyyə Aleksey Pavlov olduğunu bilsəydi, oğlunu xilas etməyə gəldiyi halda, özünü necə böyük təhlükə gözlədiyini başa düşər, xəyanətin qarşısını alardı.
– Uşağı heç kim mühafizə etmir. Oğrular əmindirlər ki, onu tapa bilməzlər. Hazırda «Kinkayd»ın göyərtəsində iki matrosdan savayı kimsə yoxdur. Mən onları möhkəmcə içirtmişəm ki, yuxuya getsinlər, əl-ayağımıza dolaşmasınlar. Biz sakitcə göyərtəyə qalxacağıq, müqavimətə rast gəlmədən oğlunuzu götürüb sahilə qayıdacağıq.
Tarzan başı ilə razılıq işarəsi verdi.
Bələdçi sahil dirəyinə bağlanmış kəndiri açdı və onlar kiçik qayığa mindilər. Plaşlı adam avar çəkirdi, qayıq sürətlə gəmiyə yaxınlaşırdı. Buxar gəmisinin yoğun borusundan göyə qatı tüstü qalxırdı. Deməli, mühərriklər işə salınmışdı. Amma Tarzan buna da diqqət yetirmədi, onun bütün fikri balaca Cekin yanında qalmışdı.
Gəminin məhəccərindən aşağı kəndir nərdivan sallanmışdı. Hər ikisi bu pilləkənlə göyərtəyə qalxdı. Bələdçi ətrafa boylandı və göyərtənin ortasındakı lükü Tarzana göstərdi.
– Uşaq bu ağzıaçıq anbardadır. Siz onun dalınca düşün. Mən düşsəm, görüb qorxar, ağlayar, matrosları oyadar, işlərimiz korlanar. Burada qalıb keşik çəksəm yaxşıdır.
Tarzanı nə mühərriklərin ahəngdar səsi, nə də yola çıxmağa hazır vəziyyətdə dayanmış gəminin göyərtəsindəki kimsəsizlik şübhəyə saldı. O sanki heç nə sezmir, heç nə eşitmir, yalnız oğlunu görmək istəyirdi. Anbarın pilləkənlərini düşə-düşə balaca Cekini bağrına basacağı an barədə düşünürdü…
Qəflətən yuxarıda lük zərblə çırpıldı. Ətrafa zülmət qaranlıq çökdü.
Yalnız indi Tarzan aldadıldığını, satqınlığın qurbanı olduğunu başa düşdü. Oğlunu xilas edə bilməməyi bir yana, özü qatı düşməninin əlinə keçmişdi.
Lord geri qayıdıb çiyinlərini anbarın qapısına dirədi. Nə qədər güc versə də, dəmir lük yerindən tərpənmədi. O, kibrit yandırdı. Bapbalaca anbardan ikinci çıxış yolu yox idi. Açıq-aşkar görünürdü ki, bu yeri məhz onun üçün hazırlayıblar. Bəlkə də, Cek, həqiqətən, gəmidə gizlədilmişdi, amma onun bu anbarda olmadığının sübuta ehtiyacı qalmırdı…
Bütün uşaqlığını və yeniyetməlik çağını, anadan olduğu gündən 20 yaşınadək Tarzan Afrika cəngəlliklərində yaşamışdı. İnsan olduğunu bilməmişdi, çünki o vaxtadək insan görməmişdi, meymunların arasında böyümüşdü. Tarzan vəhşi heyvanların xasiyyətini, onların bir çox adətini götürmüşdü. Daim təhlükələr içində keçən meşə həyatı onu güclü, dözümlü və çevik olmağa öyrətmişdi. Elə buna görə də insanlar ona «meymun-adam» adı vermişdilər.
Ən kiçik, həssas vaxtlarından Tarzan sevincini tək yaşamış, dərdini içində çəkməyə alışmışdı. Cəngəllikdə bütün vəhşi heyvanlar belə edirlər.
İndi də çətinliyə düşəndə ağlayıb-sıtqamadı, özünü ora-bura vurmadı, səbirlə nə baş verəcəyini gözləməyə başladı. Amma ümidsizliyə də qapılmadı. Tarzan düşünür, bu qaranlıq zindandan çıxmaq üçün xilas yolu axtarırdı. O, addımları ilə anbarın enini-uzununu ölçdü, divarların möhkəmliyini yoxladı.
Gəminin pərləri işə düşdü. «Kinkayd» yola çıxırdı. Görəsən, uzaqmı gedirdilər, onu hara aparırdılar?
Birdən Tarzanın qulağına qadın səsi dəydi. Göyərtədən eşidilən bu dəhşətli qışqırıqdan meymun-adamın damarlarında qanı dondu…
II fəsil
Kimsəsiz adaya atılmış adam
Tarzanla bələdçisi liman yeməkxanasından çıxıb tini burulan kimi yarıqaranlıq dar küçədə bir qadın görsəndi. Şlyapasının tündrəngli qalın duvağı bu yaraşıqlı və bahalı paltar geyinmiş qadının sifətini gizlədirdi. O, sürətlə yeriyir, az qala qaçırdı. Yeməkxananın qarşısında qadın ayaq saxladı, bir anlığa tərəddüd keçirdi, sonra qətiyyətlə qapının dəstəyini dartdı.
Yeməkxanadakı iyirmiyədək sərxoş matros və şübhəli görkəmli digər şəxslərin hamısı birdən qapıya tərəf döndü. Onların ağızları açılı qalmışdı: bu çirkli, üfunətli salona indiyədək belə nəcib və gözəl məxluq ayaq basmamışdı.
Qadın iti addımlarla piştaxtanın arxasında dayanmış bufet işçisinə yaxınlaşdı. Bufetçi qız onu yarı qibtə, yarı ikrah dolu nəzərlərlə başdan-ayağa süzdü.
– Zəhmət olmasa, deyin, məndən əvvəl bura ucaboylu cənab gəlməmişdi? – qadın nəzakətlə soruşdu. – O, burada bir nəfərlə görüşüb harasa getməli idi.
Bufetçi qız ledini maraqlandıran cənabı gördüyünü, onun yeməkxanaya girən kimi kiminləsə bayıra çıxdığını dedi. Amma bu iki nəfərin hara getdiyini bilmirdi.
Piştaxtanın yanında dayanmış matros söhbətə qarışdı:
– Mən bilirəm. Bura gələndə qabağımdan keçdilər; limana gedirdilər.
– Əgər məni ora aparsanız, xidmətinizi yüksək qiymətləndirərəm, – deyə qadın matrosun ovcuna qızıl pul basdı.
Kefi kökəlmiş dənizçini dilə tutmaq lazım gəlmədi. Qızıl sikkəni görən kimi o qalxıb qadının qabağına düşdü.
Onlar limana çatanda Tarzanla plaşlı adamın mindiyi qayıq artıq sahildən xeyli aralanmışdı. Matros reyddə dayanmış gəmiyə tərəf üzən qayıqdakı iki silueti qadına göstərdi:
– Odur, siz axtardığınız adamlardır.
– Qayıq tapıb məni həmin gəmiyə çatdırsanız, sizə on funt-sterlinq verərəm!
Söz matrosa kifayət idi.
– Onda tələsməliyik. Bu gəminin mühərrikləri üç saatdır ki, fasiləsiz işləyir. İstənilən vaxt yerindən tərpənə bilər.
Dənizçi qayıqların dayanacağına tərəf qaçdı. Qadın var qüvvəsi ilə ondan geri qalmamağa çalışırdı. Bəxtlərindən dayanacaqda suda həzin-həzin yellənən boş bir qayıq tapdılar.
Durduğu yerdə böyük gəlir əldə etmək imkanı matrosun qollarına qüvvət vermişdi. Onlar sürətlə gəmiyə yaxınlaşırdılar. Nəhayət, qayığın burnu «Kinkayd»ın böyrünə dirənəndə dənizçi haqqını tələb etdi. Qadın əlində hazır tutduğu kağız pulları saymadan matrosun ovcuna basdı. Təcrübəli dənizçi ötəri bir baxışla ovcunda vəd edildiyindən də artıq pul tutduğunu müəyyənləşdirdi və qadına gəmidən sallanan kəndir nərdivanla yuxarı dırmaşmağa kömək etdi. Amma sahilə qayıtmağa tələsmədi. Kim bilir, bəlkə, bir azdan səxavətli xanıma sahilə dönmək üçün də qayıq lazım olacaqdı?
Elə bu an pərlər hərəkətə gəldi, zəncir səsi eşidildi: «Kinkayd»ın lövbəri qaldırılırdı. Gəminin ətrafında su qaynadı və o, yavaş-yavaş dönməyə başladı.
Matros gəmidən aralanmaq və sahilə tərəf üzməkdən ötrü avara yatdı. Birdən göyərtədən qadın qışqırığı eşidildi.
– Lənətə gələsən! – matros qəzəblə donquldandı. – Bütün kefimə soğan doğradılar. Zəhmətim zay oldu. Qoymazlar ki, xoşluqla pulunu qazanasan!..
Ceyn göyərtəyə qalxanda özünü itirdi. Ətrafda kimsə yox idi. İndi nə etsin, hansı tərəfə getsin, əri ilə oğlunu harada axtarsın?
O, göyərtənin ortasına yaxın böyük bir qapı gördü. Ehmalca qapını açıb pilləkənlə aşağı endi. Uzun dəhlizin sağında və solunda bir-birinə bənzəyən başqa qapılar sıralanmışdı. Ceyn qulağını növbə ilə bu qapılara dirəyir, içəridən səs gəlib-gəlmədiyini eşitməyə çalışırdı. Səs-səmir yox idi. Axırda qadının başı gicəlləndi. Dəhlizin sonuna çatanda ona elə gəlirdi ki, get-gedə güclənən ürək döyüntüləri indicə bu gəmini parça-parça edəcək, sulara göməcəkdi.
Ceyn çılğınlıqla geri atıldı. Qapıları bir-bir açır, hər dəfə boş kayut gördükcə daha çox vahimələnirdi. Pərlərin işə düşdüyünü və gəminin dönməyə başladığını hiss etmirdi. Nəhayət, sonuncu kayutun qapısını açanda o qışqırdı. Qabağına çıxmış saqqallı kişi Ceyni içəri çəkdi və qaba əli ilə qadının ağzını yumdu:
– Biz sahildən uzaqlaşanda nə qədər istəsəniz, qışqıra bilərsiniz, əzizim, indisə…
Ledi Qreystok ilan vurmuş kimi geri sıçradı, bədəni əsdi.
– Nikolas Rokoff?! Müsyö Türan?!
– Bəli, xanım, hüzurunuzdayam, – Rokoff nəzakətlə təzim etdi.
– Mənim oğlum… Mənim balacam hanı? – Ceyn inildədi. – Yalvarıram, onu özümə qaytarın, Rokoff. Axı siz insansınız, yəni heç mənə yazığınız gəlmir? Tanrı xatirinə, deyin, oğlum haradadır? Əgər sinənizdəki daş yox, ürəkdirsə, məni balamın yanına aparın!
– Mənim göstərişlərimə qeyd-şərtsiz əməl etsəniz, oğlunuza heç bir xətər yetirilməyəcək, – Rokoffun səsində qəddarlıq duyulurdu. – Nəzərə almalısınız ki, ledi, sizi bu gəmiyə heç kim zorla dartıb gətirməyib, ona görə də bundan sonra baş verənlərə özünüz cavabdehsiniz.
Rokoff cavab gözləmədən kayutdan çıxdı və qapını arxadan bağladı. Bundan sonra o, bir neçə gün Ceynin gözünə görünmədi.
Rokoff dəniz səyahətini o qədər də xoşlamırdı. İlk gündən qalxan güclü küləyin yaratdığı dalğalar isə gəmini atıb-tutur, onun ürəyini bulandırırdı. Rokoff dəniz xəstəliyindən yatağa düşmüşdü.
Ledi Qreystoka hərdən Sven Andersen adlı isveçli aşpaz baş çəkirdi. O, Ceynə yemək gətirirdi.
Ucaboylu Andersenin uzun, sallaq sarı bığları, solğun sifəti, qaradırnaqlı yoğun barmaqları var idi. Üst-başı, əlləri həmişə çirkli olurdu, önlüyündən az qala yağ damırdı. Acından ürəyi gedən Ceynin onu görən kimi iştahı qaçırdı.
Andersenin balaca, rəngsiz gözləri bir yerdə durmur, daim oynayırdı. Pişik kimi yeriməyindən onun qapalı və kifayət qədər hiyləgər adam olduğu bilinirdi. Belinə yağlı kəndirdən kəmər taxmışdı. Kəmərə iri bıçaq keçirilmişdi. Aşpaz bu bıçaqdan mətbəxdə iş görəndə istifadə edirdi. Amma Ceynə o, silah təsiri bağışlayırdı və yekəpər isveçlini bir az da qorxunc göstərirdi.
Aşpaz heç vaxt ledi Qreystokla kəlmə kəsmirdi. Ceyn isə Andersendən qorxsa da, onun rəğbətini qazanmağa çalışırdı. Hər dəfə qaşqabaqlı isveçlini gülərüz qarşılayırdı; xoş sözlər deyir, gətirdiyi yeməyə görə təşəkkürünü bildirirdi. Amma çox vaxt aşpaz gedəndən sonra qazanın içindəki xörəyi balaca pəncərədən dənizə boşaldırdı.
Məhbus həyatının ilk günlərində – ah, bu günlər o özünü necə də narahat və tənha hiss edirdi! – Ceynin beynini iki sual didirdi: əri sağdırmı və oğlu haradadır? Ürəyinə dammışdı ki, oğlu salamatdır və çox ehtimal ki, elə bu gəmidədir. Bəs Tarzan? Bu qəddar adamlar onu sağ qoyardılarmı? Ceynin ağlına çox pis fikirlər gəlirdi…
Ledi Qreystok bilirdi ki, Rokoff onun ərinə dəlicəsinə nifrət edir və Tarzandan intiqam almaq arzusu ilə alışıb-yanır. Yəqin, cani bu arzusuna çatmaq, barışmaz düşməni ilə haqq-hesabı birdəfəlik çürütmək üçün Tarzanı aldadıb tələyə salmışdı.
Tarzansa həmin dəqiqələrdə anbarın çirkli döşəməsində uzanmışdı və arvadının gəmidə olduğundan xəbərsizdi. Ceynə yemək gətirən ucaboylu isveçli aşpaz gündə bir dəfə Tarzana da lükdən pay atırdı. Əsirin onu söhbətə çəkmək cəhdləri heç bir nəticə vermirdi. Bu yekəpər, qanmaz insan bütün suallara sözlərin qol-qabırğasını qıra-qıra ingiliscə eyni cavabı verirdi:
– Mən fikirləşmək, külək bir azdan burada güclü…
Axırda Tarzan bezib aşpazdan nəsə öyrənmək istəyindən birdəfəlik əl çəkdi.
Beləcə bir neçə həftə keçdi. Ceynə də, Tarzana da bu həftələr aylar qədər uzun gəlirdi. Əsirlər gəminin onları hara apardığını, talelərinin necə olacağını bilmirdilər.
Yolboyu «Kinkayd» cəmi bir yerdə dayandı. Ola bilsin, gəminin yanacaq ehtiyatı tükənirdi, kömür götürmək lazım idi. Dayanacaq çox qısa çəkdi. Əsirlərə elə gəlirdi ki, bu zəhrimara qalmış səyahətin sonu olmayacaq!
Xəstəlikdən qalxandan sonra arıqlamış, rəngi sap-sarı saralmış Rokoff bir dəfə də ledi Qreystoka baş çəkdi. O, kayuta girib qapını arxadan bağladı və vaxt itirmədən mətləbə keçdi. Rokoff Ceynə onun adına böyük məbləğdə çek yazıb imzalamağı təklif etdi, əvəzində ledini azadlığa buraxacağına və Londona qaytaracağına söz verdi.
– Mən razıyam, müsyö Rokoff, – deyə Ceyn dilləndi. O, çox ciddi idi. – İstədiyinizdən ikiqat artıq pul alacaqsınız. Amma bir şərtlə: mən gəmidən ərim və oğlumla bir yerdə düşəcəyəm və bizi sivil ölkələrdən birinə çatdıracaqsınız. Əks təqdirdə pul üzü görməyəcəksiniz. Başqa şərtlər barədə danışmaq belə istəmirəm.
– Siz indi, buradaca mənim adıma çek yazacaqsınız! – Rokoff hədə-qorxu gəldi. – Yazmasanız, nə oğlunuz, nə də əriniz bir daha sahilə çıxmayacaq.
– Nə istəyirsiniz edin. Amma mən çek yazmayacağam. – Ledi Qreystokun səsi dəmir kimi möhkəm idi. – Kim mənə zəmanət verə bilər ki, çeki alandan sonra yenə ağlınıza gələni etməyəcəksiniz?
– Deməli, tələbimi yerinə yetirməkdən imtina edirsiniz? – Rokoff hirslə qapıya tərəf döndü. – Yaxşı, olsun. Amma unutmayın ki, oğlunuzun həyatı mənim əlimdədir. Onun son hıçqırıqlarını eşidəndə bilərsiniz ki, körpənizin ölümünə özünüz bais oldunuz.
– Yox, yox, bircə bunu etməyin! – bədbəxt ana yalvarışa keçdi. – Siz bu dərəcədə qəddar olmamalısınız!
– Qəddar mən deyiləm, ledi, sizsiniz, – Rokoff etiraz etdi. – Xırda bir məbləğə görə oğlunuzun ölümünə fərman verirsiniz.
Söhbət rus xəfiyyəsinin gözlədiyi kimi bitdi: Ceyn tələb edilən çeki imzalayıb Rokoffa verdi. Cani pul kağızını götürüb istehza ilə güldü və heç nə demədən kayutdan çıxdı.
Ertəsi gün Tarzan başının üstündə addım səsləri eşitdi. Sonra anbarın qapağı açıldı. Deşikdə Paulviçin murdar sifəti görsəndi.
– Çıxın! Nəzərə alın ki, mənə, ya bir başqasına hücum etsəniz, quduz it kimi güllələnəcəksiniz.
Meymun-adam dinməzcə anbardan çıxdı. Gün işığı gözlərini qamaşdırdı. Bir müddət belə dayandıqdan, işığa alışandan sonra o, ətrafına baxdı. Rokoff göyərtədə görsənmirdi. Yəni, doğrudanmı, o özü gəmidə yoxdur?
– Lord Qreystok! – Paulviç rəsmi tonda Tarzana müraciət etdi. – Son iki ildə siz dəfələrlə özünüzə aid olmayan məsələlərə qarışmısınız, cənab Rokoffun işlərinə burnunuzu soxmusunuz. Tamamilə təbiidir ki, sizi zərərsizləşdirmək üçün lazımi tədbirlər görməli olduq. Odur ki başınıza gələn bədbəxtliklərə görə yalnız özünüzü günahlandırmalısınız. Digər tərəfdənsə başa düşməlisiniz ki, bu tədbirlər və bizim indiki səfərimiz Rokoffa ucuz başa gəlməyib. Cənab Rokoff ümid edir ki, yeganə günahkar şəxs kimi siz səfərə çəkilmiş bütün xərcləri ödəyəcəksiniz. Sizə bəyan edirəm ki, lord Qreystok, yalnız mister Rokoffun bu ədalətli tələbini yerinə yetirməklə arvadınızı və oğlunuzu gözləyən xoşagəlməz hadisələrin qarşısını ala, özünüz də sağ qala və azadlığa çıxa bilərsiniz.
– Nə qədər? – Tarzan Paulviçin çərənləməsinə son qoydu. – Vədinizi yerinə yetirəcəyinizə hansı zəmanəti verirsiniz? Sizin və mister Rokoff kimi naqislərin quru sözünə inanmağa heç bir əsasım yoxdur.
Paulviçin hirsindən sifəti əyildi:
– Sizin vəziyyətinizdə belə təhqiramiz ifadələr işlətmək ağılsızlıqdır. – O, səsini bir az da qaldırdı: – Mən sizə quru sözdən başqa heç bir zəmanət verməyəcəyəm, amma tam əmin olun ki, tələbimizə müsbət cavab almasaq, dediyimizi edəcəyik. Ağlınızı sonadək itirməmisinizsə, başa düşməlisiniz ki, böyük məmnuniyyətlə matroslara alnınıza bir güllə sıxmaq əmri verərdik. Bunu yalnız ona görə etmirik ki, sizin üçün başqa cəza fikirləşmişik, sizi öldürmək hələlik planlarımıza daxil deyil.
– Bir sualıma cavab verin: oğlum bu gəmidədir, ya yox?
– O, burada yoxdur. Oğlunuz başqa bir təhlükəsiz yerdədir. Əgər bizim ədalətli tələbimizə tabe olsanız, ona zərər yetirməyəcəyik. Əksinə, inad göstərsəniz, sizi öldürəsi olsaq, onu da aradan götürəcəyik, çünki uşağa da gərək qalmayacaq. Görürsünüz? Oğlunuzun sağ qalması üçün əvvəlcə öz həyatınızı xilas etməlisiniz. Bunun bircə yolu var: çeki indi imzalamalısınız.
– Yaxşı, razıyam, – qısa tərəddüddən sonra Tarzan cavab verdi.
O anlayırdı ki, bu yaramazlar heç bir vicdan əzabı çəkmədən köprəni məhv edə bilərlər. Amma tələblərini yerinə yetirsə, bəlkə, Cekə toxunmazlar.
Digər tərəfdənsə Tarzan inanmırdı ki, istədiklərini alandan sonra onu həqiqətən azadlığa buraxacaqlar.
Meymun-adam qərar qəbul etdi. İndi onun beyni təmiz, fikri qəti idi: axıradək mübarizə aparacaq, ləyaqətlə öləcəkdi! Son nəfəsində düşmənlərinə elə bir dərs verəcəkdi ki, qalan ömürləri boyu Tarzanı unutmasınlar. İlk qurbanını da seçmişdi: Paulviç. Heyif ki, Rokoffun özü göyərtədə deyildi.
Tarzan tələsmədən çek kitabçasını, qələmini döş cibindən çıxardı və sakit tərzdə soruşdu:
– Nə qədər?
Paulviç rəqəmi dedi. Tarzan gülümsədi: bu adamların acgözlüyünün həddi-hüdudu yox idi. Rəqəm lordun bank hesabındakı pulun məbləğindən də böyük idi, odur ki çekin heç bir hüquqi qüvvəsi olmayacaqdı. Amma Tarzan özünü elə göstərdi ki, tərəddüddədir; alverə girişdi. Paulviç bir addım da geri çəkilmədi. Nəhayət, Tarzan çeki imzaladı.
Bu əhəmiyyətsiz kağız parçasını kitabçadan qoparıb Paulviçə uzadanda Tarzan bir də diqqətlə ətrafa boylandı. Gəminin gur yaşıllıqla örtülü sahilə yan aldığını görəndə təəccübləndi. Cəngəlliyin arxasından meşəli dağlar ucalırdı.
– Baxın, baxın, – Paulviç çeki götürdü. – Bu yerdə sahilə çıxmalı olacaqsınız.
Tarzan qulaqlarına inanmadı, şübhə ilə özündənrazı halda gülümsəyən Pualviçə baxdı. Doğrudanmı, düşmənləri onu sağ buraxacaqdılar? Amma niyə yalan danışmalıdırlar ki?
Tarzanın gərilmiş əzələləri boşaldı. O əmin idi ki, qarşısındakı Afrika cəngəllikləridir; bu yerdə sahilə çıxsa, itib-batmaz, hətta sivil dünyaya qayıtmağın da yolunu tapar.
– Zəhmət çəkib paltarınızı soyunun. Cəngəllikdə gərəyiniz olmayacaq.
Tarzan tələsmirdi. Paulviç yanındakı silahlı matroslara işarə etdi. Meymun-adamın paltarını çıxarmaqdan başqa əlacı qalmadı.
Gəmi dayandı. Matroslar suya qayıq salladılar, güclü mühafizə altında Tarzanı sahilə çıxarıb yarım saata geri qayıtdılar. Pərlər dərhal işə düşdü.
Tarzan matroslardan birinin qayıqda ona verdiyi kağız parçasını ovcunda bərk-bərk sıxıb sahildə dayanmışdı. Kağızı açıb oxumaq istədi. Birdən uzaqlaşan gəmidən qışqırıq səsləri eşidildi. Meymun-adam başını qaldırdı. Göyərtədə kimsə dayanıb onu çağırırdı.
Bu, Nikolas Rokoff idi. Rokoff şaqqanaq çəkib gülür, başının üstündə tutduğu uşağı Tarzana göstərirdi.
Tarzan gəminin gur yaşıllıqla örtülü sahilə yan aldığını görəndə təəccübləndi. Cəngəlliyin arxasından meşəli dağlar ucalırdı
Meymun-adamın gözləri qaraldı. O, gəminin arxasınca üzmək üçün irəli atıldı, amma cəhdinin mənasız olduğunu dərhal anladı.
Gəmi tüstü buraxa-buraxa üfüqdə yox olanadək Tarzan gözlərini ondan çəkmədi.
Arxada – meşəlikdən vəhşi heyvanların səsləri gəlirdi. Amma Con Kleyton – lord Qreystok bu səsləri eşitmirdi, ağır dərd onu tamamilə keyləşdirmişdi.
Cəngəllikdən eybəcər, tüklü bir baş çıxdı. Qan sızmış gözlər sahildə dayanıb okeana baxan meymunabənzər ikiayaqlı canlını görəndə qəzəblə parıldadı.
Tarzan səhvini özünə bağışlaya bilmirdi. Necə olmuşdu ki, o belə asanlıqla düşmənin hiyləsinə uymuşdu, oğlunu xilas etmək imkanını əldən vermişdi?
«Yaxşı ki, heç olmasa, Ceyn Londonda təhlükəsizlikdədir», – deyə o öz-özünə təsəlli verdi.
Tüklü vəhşi arxadan yavaş-yavaş meymun-adama yaxınlaşırdı. Tarzan nə onun iyini hiss edir, nə addımlarını duyurdu. O, ovcunda tutduğu kağızı açıb oxumağa başladı.
III fəsil
Vəhşi heyvanların güclü rəqibi
Məktubu oxuduqca Tarzanın beyninin dumanı çəkilirdi. Düşmənin məkrli planı ona aydın olur, korşalmış hisləri oyanırdı.
«Burada mən niyyətimi, sizin və oğlunuz üçün hazırladığım gələcəyi ətraflı təsvir edəcəyəm.
Siz meymun doğulmusunuz. Görünür, cəngəllikdə lüt gəzməyi həmişə xoşlamısınız. Sizi doğma mühitinizə qaytarırıq, çünki məhz belə həyat üçün yaranmısınız. Xələfinizə gəldikdə isə, fikrimizcə, o, təkamül nəzəriyyəsinə əsasən atasından bir addım qabağa getməlidir.
Onun atası insanabənzər heyvan olub. Oğlu isə bir pillə yuxarı qalxacaq. Lüt gəzməyəcək, cəngəllikdə ağacların başında yaşamayacaq. Torpağın üstündə iki ayağı üstə duracaq, bel sarğısı, bürünc bilərziyi olacaq. Bəlkə, burnuna halqa da taxacaq. Biz onu yarıminsana çevirəcəyik, adamyeyənlər qəbiləsinə verəcəyik, qoy orada böyüsün. Bizə elə gəlir ki, lord-meymun ata öz oğlunun belə inkişaf yolu keçməsindən məmnun qalmalıdır…
İstəsəm, sizi öldürə bilərdim, lord, amma hesab edirəm ki, mənim qatı düşmənim daha ağır cəzaya layiqdir. Çünki öləndən sonra övladınızın taleyi üçün narahatlıq keçirməyəcək, əzab çəkməyəcəkdiniz. Yox, mən sizə həyat bəxş edirəm və düşünmək qabiliyyətinizi özünüzdə saxlayıram. Sevimli oğlunuzun bundan sonrakı taleyi barışmaz düşməninizin əlində olacaq! Ümidvaram ki, bu düşüncə tənha və boz həyatınıza həmişə rəng qatacaq, ölüm sizə dünyanın ən şirin neməti kimi görünəcək…
Mən sizdən belə qisas alıram, lord Qreystok, mənə əl qaldırmağa cəsarət etdiyinizə görə belə cəzalandırıram!
N.R.
P.S. Mənim qisas proqramıma sevimli xanımınız üçün hazırladığım başqa sürprizlər də daxildir. Amma onların nədən ibarət olduğunu deməyəcəyəm, özünüz təsəvvürünüzə gətirsəniz yaxşıdır».
Tarzan arxadan səs eşidib cəld geri döndü. Qarşısında nəhəng, qıllı bir meymun dayanmışdı. Erkək antropoid sıçrayışa hazır vəziyyət almışdı. Cəngəlliklər oğlunun özünümüdafiə instinktinin baş qaldırması üçün bircə saniyə kifayət etdi.
İki il idi ki, Tarzan hakimi olduğu cəngəllikləri tərk etmişdi. Amma meymun-adamın nə əzələləri boşalmış, nə də cəldliyi itmişdi. O, məşqlərindən qalmır, öz malikanəsində ağır fiziki işlə məşğul olmağı sevirdi.
Tarzanın əzələləri gərildi. Bu qıllı vəhşinin qabağında əliyalın duruş gətirmək çox çətin olacaqdı, amma qeyri-bərabər döyüşə girişməkdən başqa çıxış yolu qalmırdı. Tanrı Tarzana güclü qollar və iti dişlər kimi silah vermişdi.
O, gözucu meşəyə tərəf baxdı. Orada on-on iki antropoid toplaşmışdı. Dəstə halında bu meymunların çox dəhşətli görkəmi var idi, amma Tarzan bilirdi ki, onlardan təhlükə yoxdur. Antropoidlər heç vaxt sürü ilə hücuma keçmirlər, buna ağılları çatmır. Belə olsaydı, cəngəllikdə, ümumiyyətlə, onların qabağına çıxan tapılmazdı.
Vəhşi, boğuq səslə antropoid insanın üstünə atıldı. İnsan özünü itirmədi. O təkcə qolunun zoruna deyil, həm də ağlına güvənirdi. Tarzan tez kənara çəkildi, meymun özünü saxlaya bilməyib onun yanından düz keçdi. Tarzan antropoidin böyründən güclü yumruq zərbəsi vurdu. Meymun ağrıdan zarıyıb yerə yıxıldı və dərhal ayağa qalxmağa cəhd göstərdi. Amma insan vəhşini qabaqladı. İldırım sürəti ilə tullanıb onun belinə mindi, iti dişlərini boynuna keçirdi, təpəsinə ardıcıl zərbələr endirməyə başladı.
Antropoid qəbiləsinin meymunları döyüşü maraqla izləyirdilər. Onlar öz dillərində bir-birinə nə isə deyir, qan görəndə sevinclə qışqırışırdılar. Birdən hamısının səsi kəsildi. Meymunlar Tarzanın altında xırıldayan qəbilə başçılarına heyrətlə baxırdılar. Tarzan antropoidi fəndə salmışdı, əllərini onun qoltuqlarının altından keçirib dəhşətli qüvvə ilə boynunun dalından basırdı. Meymunun boyun fəqərələri xırçıldadı və nəhəng vəhşi müqəvva kimi yerdə qaldı; boynu yana sallandı.
Bu fəndi ilk dəfə Tarzan öz qəbiləsində Terkozla döyüşəndə işlətmişdi, sonradan isə məşqlər zamanı təkmilləşdirmişdi.
Tamaşaçıların balaca gözləri ayağını dağ boyda antropoidin üstünə qoyub başını yuxarı qaldırmış ağ meymuna dikilmişdi. Nə baş verdiyini onlar hələ də anlaya bilmirdilər. Yalnız Tarzanın tükürpədici qələbə qiyyəsini eşidəndə başçılarının öldürüldüyünü dərk etdilər.
Səsdən meşə lərzəyə gəldi. Ağaclarda civildəşən quşlar susdular. Meşəyə sükut çökdü. Yalnız uzaqdan vahiməyə düşmüş bəbirin şivəni və şirin nəriltisi eşidilirdi.
Bu, əvvəlki Tarzan idi. O, sınayıcı nəzərlərlə ətrafına yığışmış antropoidləri süzdü və köhnə adəti üzrə, üzünə düşən saçlarını arxaya vermək üçün başını silkələdi.
Meymun-adam anlayırdı ki, qəbilənin ən güclü üzvü ölmüş başçının yerini tutmağa layiq olduğunu göstərmək məqsədilə istənilən an ona hücum edə bilər. Eyni zamanda Tarzan unutmamışdı ki, hətta yad meymunun da qəbiləyə rəhbərlik etmək hüququ var: bunun üçün onun keçmiş başçını öldürməsi kifayətdir.
Amma lord Qreystok nə daha bir antropoid öldürmək, nə də bu vəhşi qəbiləyə başçılıq etmək istəyirdi. Tarzanın yenidən meymunları idarə etmək, onların gündəlik qayğıları ilə məşğul olmaq, öz azadlığını məhdudlaşdırmaq fikri yox idi. Cəngəllikdə yaşadığı vaxt bir dəfə o bu yükün altına girmişdi, axırda bezib qəbilədən getmişdi.
Tarzan düşüncələr içində ikən dəstədən iri bir meymun aralanıb ona tərəf gəldi. Antropoid mırıldayır, sivri köpək dişlərini düşmənə nümayiş etdirirdi.
Tarzan diqqətlə növbəti rəqibinin hərəkətlərini izləyirdi. Meymun başına dolandıqca o da gözünü düşməninin gözlərindən çəkmədən yerində fırlanırdı. Amma nə geri addım atır, nə də hücuma keçirdi; antropoiddə əlavə qıcıq yaratmamaq üçün sakitliyini qoruyurdu.
Bu meymunun boyu iki metrdən artıq olardı, qısa ayaqları dizdən azca qabağa qatlanmışdı. Ayaq üstə duranda əlləri yerə çatırdı. Köpək dişləri çox böyük və iti idi. Tarzan onun yoldaşlarından fərqləndiyinə, Kerçak qəbiləsinin meymunlarına daha çox oxşadığına diqqət yetirdi. Çünki özü də bu qəbilədə böyümüşdü.
Tarzan fərziyyəsini yoxlamaq üçün rəqibinə uşaqlıqda danışdığı dildə müraciət etdi:
– Sən kimsən? Nə cürətlə meymun qəbiləsindən Tarzanın qarşısına çıxırsan?
Antropoid dayandı. Təəccüb və maraqla qarşısındakı ağ meymuna baxdı.
– Mən Akutam! Molak daha yoxdur. Molak ölüb. Onun yerini Akut tutacaq. Çıx get, yoxsa səni öldürəcəm!
– Tarzanın Molakı necə məhv etdiyini gördün, – deyə meymun-adam cavab verdi. – Əgər o, qəbilə başçısı olmaq istəsəydi, səni də öldürərdi. Amma Tarzan Akutun meymunlarının şahı olmağa can atmır. Tarzan sülh istəyir. Onun sizə xeyri dəyə bilər, siz də ona lazım gələndə arxa durarsınız.
– Sən Akutu öldürə bilməzsən! Akut hamıdan güclüdür. Sən Molakı öldürməsəydin, Akut özü onun axırına çıxacaqdı. Akut meymunların şahıdır!
Tarzan cavab vermədən Akutun üstünə tullandı. Nəhəng antropoid bunu gözləmirdi, özünü müdafiə etmək üçün əlini qabağa uzadanda Tarzan onun biləyindən yapışıb dartdı və enli kürəyinə sıçradı.
Hər ikisi yerə yıxıldı. Amma Tarzan hər şeyi dəqiq hesablamışdı. Onun güclü əlləri meymunun qoltuqlarından keçib boynunun arxasında kilidlənmişdi və başından basırdı. Bir vaxtlar Tarzan Terkozu bu vəziyyətə salıb təslim olmağa məcbur etmişdi. O, Akuta da ölümlə həyat arasında seçim imkanı verməyi qərara aldı, altında çapalayan rəqibinin qulağına pıçıldadı:
– Ka qoda?
İllər öncə Tarzan Terkoza da eyni sualı vermişdi.
Molakın boyun fəqərələrinin xırçıltısı və bunun nə ilə nəticələndiyi Akutun yadında idi. Amma o, qəbiləyə rəhbərlik etmək iddiasından əl çəkmək istəmirdi. Antropoid düşmənin çəngindən çıxmaq üçün daha bir cəhd göstərdi. Tarzan meymunun boynunu bir az da bərk sıxdı. Akutun ağrıdan gözləri qaraldı və o zarıldadı:
– Ka qoda.
Kerçak qəbiləsinin dilində bu, «təslim oluram» demək idi.
Tarzan qollarını azacıq boşaltdı və hamının eşitməsi üçün bərkdən dedi:
– Sən qəbilə başçısı ola bilərsən, Akut. Tarzan meymunların şahı olmaq istəmir. Əgər qəbilədə kimsə Akutun əleyhinə getsə, Tarzan Akuta kömək etməyə hazırdır.
Yalnız bundan sonra meymun-adam antropoidin boynunu buraxdı. Akut qalxıb silkələndi və ağır-ağır qəbilə üzvlərinə tərəf getdi. O, sınayıcı nəzərlərlə bir-bir erkək meymunların sifətinə baxır, kimin onun birincilik haqqına qarşı çıxa bələcəyini müəyyənləşdirmək istəyirdi. Erkək meymunlar ürkək baxışlarını yerə dikir, geri çəkilirdilər.
Nəhayət, bu qaradinməz oyunu bitdi. Qəbilə Tarzanı sahildə tək qoyub cəngəlliyə girdi.
Molakla döyüşdə aldığı yaralar Tarzanı incidirdi. Amma o, ağrıya dözməyi bacarırdı. Cəngəllik həyatında fiziki əzab adi şeyə çevrilir.
Tarzana, ilk növbədə, silah əldə etmək lazım idi. Antropoidlərlə ilk təmas, meşədən eşidilən nərə səsləri buna dəlalət edirdi. Meymun-adam köhnə həyatına qayıtmışdı. Burada onu hələ çox təhlükələr gözləyirdi. Tarzan vaxt itirmədən silah axtarışına çıxdı.
Dəniz sahilində o, vulkanik mənşəli iri daş parçası tapdı. Böyük səy nəticəsində daşdan nazik təbəqə qopara bildi. İndi bu təbəqəni bıçaq əvəzinə işlətmək olardı.
Sonra Tarzan meşədə kökündən qopub qurumuş ağacdan kiçik bir budaq qırdı, budağın ucunu həmin bıçaqla yondu. Ağacın gövdəsində oyuq eşdi və onu ovxalanmış qabıqlarla doldurdu, ucunu itilədiyi budaq parçasını oyuğa saldı, sürətlə ovucları arasında fırlatmağa başladı.
Bir azdan deşikdən tüstü qalxdı, ardınca alovun nazik dilləri görsəndi. Tarzan quru budaqlardan yığıb ocaq qaladı. Daş bıçağını yarıya qədər oda soxdu və su dalınca sahilə getdi.
O geri qayıdanda bıçağın ocağın içindəki hissəsi qıpqırmızı qızarmışdı. Tarzan onu oddan çıxarıb bir tərəfinə su tökdü. Su dəyən yerdən balaca qəlpələr qopdu.
Meymun-adam bu əməliyyatı bir neçə dəfə təkrar etdi. Nəhayət, itiağızlı ov bıçağı hazır oldu.
Tarzan özündən çox razı idi. Bundan sonra iş sürətlə getdi. O, bıçağa ağacdan dəstək düzəltdi, dəyənək hazırladı, xeyli ox yondu və yay üçün yaş, asan əyilən budaq kəsdi.
Axşam düşürdü. Tarzan silahlarını kiçik çayın qırağındakı ağacın koğuşunda gizlətdi və elə həmin ağacın başında da özünə balaca koma qurdu. Komanın üstünü enli palma yarpaqları ilə örtdü.
Başı işdən ayılanda o, möhkəm aclıq hiss etdi. Artıq hava qaralmışdı.
Tarzan ağacdan-ağaca atıla-atıla heyvanların çaya su içməyə getdiyi cığırı axtarırdı. O, meymunların da həsəd aparacağı bir cəldliklə bir budaqdan başqasına tullanır, uşaqlığını xatırlayır, qəlbi hüdudsuz azadlıq hissi ilə dolurdu. Əgər «Kinkayd»dakı son hadisələr yada düşəndə üzülməsəydi, Tarzan özünü xoşbəxt hiss edərdi.
Tarzanın keçmiş adətləri və vərdişləri sürətlə bərpa olunurdu. Bu vərdişlər ona sivil həyat qaydalarından doğma və gözəl görünürdü. Kaş lordlar palatasının ağır-ağır yeriyən zabitəli üzvləri Tarzanın ağacların başında necə atılıb-düşdüyünü görəydilər!
O axtardığını tapdı, cığırın düz üstündə yoğun bir budaq seçib aşırtma oturdu və marığa yatdı.
Çox gözləyəsi olmadı. Bir azdan cığırda Bara görsəndi. Ceyran naz-qəmzəli yerişlə Tarzana tərəf gəlirdi.
Meymun-adam onun tək olmadığını hiss etdi. Ceyranı kimsə izləyirdi. Rəqibinin şir Numa, yoxsa bəbir Şita olduğunu Tarzan qaranlıqda görmürdü, ancaq başa düşürdü ki, ac qalmamaq üçün çox cəld tərpənməlidir.
Baranı izləyən vəhşi ehtiyatsızlıq etdi. Kolluqdan gələn səs ceyranı duyuq saldı, o, bir anlığa yerində dondu, sonra güllə kimi irəli atıldı. Artıq gizlənməyə ehtiyac qalmadığını görən Numa kolluqdan çıxdı və ceyranın dalınca cumdu.
İndi Tarzan onların ikisini də aydın görürdü. Ceyranla şirin arasında yüz addım məsafə olardı. Amma ara sürətlə azalırdı. Bara meymun-adamın oturduğu ağacın altına çatırdı. Bu dəfə Tarzan ovu şirin əlindən ala biləcəkdimi? O düşünməyə vaxt sərf etmədən budaqdan ceyranın belinə atıldı, cəld hərəkətlə Baranın buynuzlarından tutub boynunu qanırdı, dərhal da cəmdəyi çiyninə aldı və tez ağaca dırmaşdı.
Numa cəmi bir neçə saniyəliyə gecikdi.
Acıqlı şir özünü ağacın gövdəsinə çırpır, quyruğunu hirslə yanlarına döyəcləyirdi. Tarzan tam təhlükəsizlikdə olduğunu bilir, üz-gözünü əyərək Numaya acıq verirdi.
Meymun-adam qəzəbindən çatlayan şirin gözləri qarşısında daş bıçağı ilə ceyranın budundan iri tikə kəsdi, buxarlanan təzə ətdən çiy-çiy ləzzətlə yedi. İndiyədək London restoranlarında heç bir yemək ona bu ləzzəti verməmişdi!
Doyandan sonra Tarzan əllərinin qanını sildi. Ətin qalanını qırıq budaqlardan birinin iti ucuna keçirdi, ağacların başı ilə komasına qayıtdı. İntiqam hissi ilə alışıb-yanan Numa onu xeyli izlədi, axırda bezib yolunu dəyişdi.
Son həftələrdə ilk dəfə Tarzan dərin yuxuya getdi. O oyananda artıq günəş göyün ortasında idi.
IV fəsil
Şita
Bir neçə gün Tarzan ona tanış olmayan cəngəlliyi gəzib-öyrənməklə və silahlarını təkmilləşdirməklə məşğul oldu. Ceyranın damarını qurudub yaya kiriş düzəltdi. Əlbəttə, Şitanın damarından daha möhkəm kiriş alınardı, amma kim bilir, Şita Tarzanın qabağına nə vaxt çıxacaqdı?
Meymun-adam quru otlardan uzun kəmənd hördü. Uşaqlıqda belə kəməndlə o, Tublatı cırnadardı, böyüyəndə isə ova çıxardı. Baranın dərisindən bel sarğısı, oxqabı, bıçaq üçün qın da hazırladı.
Sahili tədqiq edəndən sonra Tarzan müəyyənləşdirdi ki, bura Afrikanın ona məlum olan qərb sahili deyil. Qərbdə günəş dənizdən çıxmırdı, əksinə, dənizdə batırdı.
Lakin Tarzan əmin idi ki, Afrikanın şərqinə yox, harasa başqa yerə düşüb. Çünki «Kinkayd»a Aralıq dənizindən, Süveyş kanalından və Qırmızı dənizdən keçib Ümid burnunun başına fırlanmaq üçün xeyli artıq vaxt gərək olardı. Bəs onda tale onu bu dəfə hansı yerlərə gətirib çıxarmışdı? Bəlkə, gəmi Atlantik okeanını yararaq Cənubi Amerikanın vəhşi sahillərinə çatmışdı? Yox, oxşamır, çünki Cənubi Amerikada şirlər yaşamır.
Cəngəllikdə, boş sahildə dolaşa-dolaşa Tarzan təklikdən darıxırdı, antropoidlərin qəbiləsində qalmadığına təəssüflənirdi. Molakla və Akutla döyüşdən sonra o, insanabənzər meymunlara rast gəlməmişdi. Tarzan başa düşürdü ki, onlardan çox fərqlənir, amma tək qalmaqdansa, antropoidlərə qoşulmaq yaxşı idi.
Bir dəfə Tarzan əlinə keçən meyvələrdən, çürük kötüklərdə yuva qurmuş həşəratlardan yeyə-yeyə meşə ilə gedirdi. Burnuna bəbirin iyi dəydi. Şita haradasa yaxınlıqda idi. Tarzan çoxdandı onu axtarırdı: həm kiriş üçün möhkəm damar, həm də özünə təzə paltar tikməyə gözəl dəri əldə etmək istəyirdi.
Tarzan aşağı əyildi, hər xırdaca səsə fikir verə-verə yerlə sürünməyə başladı. İndi o, vəhşi təbiətin bir hissəsinə çevrilmiş, gözəgörünməz olmuşdu.
Səslər və iylər yolu Tarzana dəqiq nişan verirdi. Şita onun yaxınlaşdığını duymurdu: başı ova qarışmışdı. Ac bəbir insanabənzər meymunları izləyirdi.
Antropoidlər balaca talada dinclərini alırdılar. Meymunların əksəriyyəti otluqda uzanıb mürgüləyirdi. Bir neçəsi çürümüş kötükləri tənbəl-tənbəl eşələyir, qabıqların altında gizlənmiş cücüləri çıxarıb yeyirdi. Akut da onların arasında idi.
Şita talanın kənarında qalınyarpaqlı ağacın yoğun budağının üstündə uzanmışdı, meymunlardan birinin yaxın gəlməsini gözləyirdi. Tarzan ilan kimi sürünə-sürünə həmin ağacın daha hündür başqa budağına qalxdı, ov bıçağını çıxarıb hazır vəziyyətdə dayandı. Heyif ki, kəməndi işə yaramırdı: sıx yarpaqlar onu atmağa mane olurdu.
Akut düz bəbirin pusqu qurduğu budağın altında dayandı. Şita fürsəti əldən vermədi: nərə çəkib antropoidin üstünə atıldı. Elə havada ikən kiminsə belinə mindiyini və qolunu boğazına doladığını hiss etdi.
Səsə Akut başını qaldırdı. Üstünə şığıyan bəbiri və onun boynundan tutub geri qanıran ağ meymunu gördü. Bu, bir neçə gün əvvəl sahildə Akutu məğlub etmiş Tarzan idi.
Antropoid göydə savaşanların altında qalmamaq üçün qeyri-adi cəldliklə yana sıçradı. Şita zərblə yerə dəydi. Tarzan bəbirin boynunu buraxmadan əlindəki bıçağı vəhşi pişiyin sol çiyninin altından onun ürəyinə soxdu. Şita yaralı böyrü üstə döndü, nərəsi zarıltıya çevrildi. Bəbir pəncələrini qabağa uzadıb dartındı, bütün bədəni titrədi və gözləri şüşə kimi dondu.
Meymun-adam sıçrayıb ayağını Şitanın kürəyinə qoydu. Tarzanın qələbə qiyyəsi cəngəlliyi başına götürdü.
Akut və ətrafına toplaşmış antropoidlər təəccüblə bu səhnəyə baxır, cınqırlarını da çıxarmırdılar.
Birinci Tarzan özü dilləndi. O, vəziyyəti dərhal qiymətləndirmişdi, ağlına gəlmiş fikri dardüşüncəli antropoidlərə izah etməyə çalışırdı:
– Mən – meymun qəbiləsindən Tarzanam. Tarzan mahir ovçudur, döyüş ustasıdır. O, Akuta qalib gəlmişdi, istəsəydi, onu öldürər, özü qəbilə başçısı olardı. Amma istəmədi. İndi isə Akutun həyatını ikinci dəfə xilas etdi, onu qaniçən Şitanın əlindən aldı. Tarzan – Akut qəbiləsinin dostudur. Bu qəbilədən kimin həyatı təhlükəyə düşsə, qoy mənim kimi qışqırıb köməyə çağırsın. Tarzan dərhal köməyə gələcək.
Meymun-adam Kerçak qəbiləsinin həyəcan bildirən qışqırığını səsləndirdi və əlavə etdi:
– Tarzan da belə qışqıranda siz köməyə gələrsiniz. Onun yaxşılığını unutmayın, dərhal yanına qaçın. Tarzanın sözlərinə əməl edəcəksinizmi?
Əvvəlcə Akut cavab verdi:
– Huh!
Qalanlar təkrar etdilər:
– Huh!
Sonra, heç nə olmayıbmış kimi, antropoidlərin hərəsi öz yerinə qayıtdı. Con Kleyton – lord Qreystok onlara qoşuldu.
Akut Tarzanın yanından çəkilmirdi, sanki onu izləyirdi. Hər Tarzana baxanda kobud və yöndəmsiz vəhşinin balaca gözlərində qəribə yumşaq ifadə yaranırdı. Akut Tarzanı indiyədək meymunlardan görmədiyi və gözləmədiyi bir hərəkətlə heyrətləndirdi: tapdığı yağlı həşəratı özü yemədi, təzə dostuna uzatdı.
Axşam ova çıxanda da ağ meymun hara gedirdisə, Akut onun dalınca düşürdü. Antropoidlər Tarzana çox tez öyrəşdilər; artıq ertəsi gün onu başqa qəbilə üzvlərindən fərqləndirmirdilər. Tarzan yeni ailəsində özünü təhlükəsizlikdə hiss edirdi. Sanki bütün ömrünü burada yaşamış, heç vaxt cəngəlliyi tərk edərək insanlara qaynayıb-qarışmamışdı.
O, beş-altı gün qəbilədə qaldı. İstəyirdi ki, antropoidlər ona tam alışsınlar, yadlarında saxlaya bilsinlər. Çünki meymunların yaddaşı, adətən, qısa olur.
Növbəti həftə o, dəstədən ayrıldı. Sahilboyu şimala doğru üz tutdu. Məqsədi meşənin axırınadək getmək, hara düşdüyünü dəqiq müəyyənləşdirmək idi.
Səhər yuxudan oyananda Tarzan günəşin qarşıdan deyil, sağ tərəfdən qalxdığına diqqət yetirdi. Deməli, sahil xətti qərbə tərəf əyilmişdi. O, axşamadək ağacların başı ilə yol getdi. İndi əvvəlki günlərdən fərqli olaraq günəş dənizdə batırdı. Hər şey Tarzana aydın oldu: o, materikdə deyil, adadadır və bu yerdə insan yaşadığına dəlalət edən heç nə yoxdur.
Niyə Tarzan bunu ilk gündən başa düşməmişdi? Qəddar düşmən ondan intiqam aldığını yazmışdı. Tarzanı ətraf aləmdən həmişəlik təcrid etmək üçün onu insan ayağı dəyməyən bir adaya atıb getmişdi. Rokoff özü isə, yəqin ki, Afrika sahillərinə yan almışdı. Çünki məktubda göstərdiyi kimi, məqsədi balaca Ceki adamyeyənlər qəbiləsinə təhvil vermək idi…
Oğlunu gözləyən məşəqqətləri təsəvvürünə gətirəndə dünya Tarzanın gözlərində qaraldı. Cek adamyeyənlərin arasında nisbətən ürəyiyumşaq birisinin əlinə düşsə və həmin adamyeyən ağ uşağa ürəkdən bağlansa belə, onun taleyi çox acınacaqlı olacaqdı. Tarzan Afrika cəngəlliklərində yaşayan tayfaların həyat tərzinə bələd idi. Bu əzablı həyat məhrumiyyətlər və təhlükələrlə dolu idi. Yaşayış uğrunda ağır mübarizədə ən çox əzilənlər də məhz ürəyiyumşaqlar, insani hislər keçirənlər, təkcə özünü yox, başqalarını da fikirləşənlər olurdular.
Bəs sağ qalsa, böyüyəndə Cekdən nə çıxacaq? Dəhşət! Kanniballar arasında aldığı tərbiyə və qazandığı vərdişlər onun mədəniyyətə yolunu birdəfəlik kəsəcək!
Adamyeyən! Onun balaca Ceki insan əti yeyəcək! Bu iyrənc fikir burğu kimi Tarzanın beynini deşirdi.
Ucu yonulmuş dişlər, dəmir halqa taxılmış burun, döymələrlə eybəcər hala salınmış sifət! Oğlunun bu gələcək görkəmini gözləri önünə gətirən Tarzan gah çarəsizlikdən süstləşir, gah da nifrətdən coşurdu. Of-f-f! Kaş Rokoffun boğazı bircə dəfə də onun əlinə keçəydi!
Bəs Ceyn? O yazıq həyəcandan və qeyri-müəyyənlikdən bu saat az qala dəli olur. Xeyli vaxtdır nə uşağından, nə də ərindən xəbər tuta bilir. Tarzana elə gəlirdi ki, Ceyn ondan da pis vəziyyətdədir. Tarzan, heç olmasa, bilir ki, sevimli arvadı Londonda öz evində, təhlükəsizlikdədir. Ledi Qreystok isə Tarzanın və balaca Cekin harada olduqlarını təsəvvürünə belə gətirmir.
Yaxşı ki, Rokoffun ledi Qreystoku da əsir saxladığı Tarzana bəlli deyildi, yoxsa bu dərd onun iradəsini tamamilə əlindən alardı.
Tarzan kədərli-kədərli cəngəlliyi dolaşırdı. Bu dəm qulağına qəribə səs dəydi, sanki kimsə ağacı cırmaqlayırdı. Nə ola bilərdi?
O, ehtiyatla səs gələn tərəfə getdi. Parlaq dəriyə malik bəbir qırılıb yerə düşmüş ağacı gəmirir, özünü onun gövdəsinə sürtürdü. Vəhşi pişik Tarzanın addımlarını eşidib başını döndərdi və dişlərini qıcartdı.
Şita tərpənə bilmirdi. Qabaq pəncələri ağacın altında qalmışdı.
Meymun-adam özünü müdafiə edə bilməyən heyvanın qarşısında dayandı. Tələyə düşmüş bəbir onsuz da ya başqa vəhşilərə yem olacaq, ya da əvvəl-axır acından gəbərəcəkdi. Amma Tarzan Şitanı öldürsə, damarlarından və dərisindən istifadə edə bilərdi.
Tarzan oxu yaya qoyub dartdı. Son anda nə fikirləşdisə, əl saxladı.
Bu gənc həyata son qoymaq, təbiətin yaratdığı gözəlliyi məhv etmək necə də asandır!.. Amma düzgündürmü? Dara düşmüş canlının köməyinə yetmək əvəzinə onun çətin vəziyyətindən öz xeyrinə istifadə etmək yalnız qəddar və dardüşüncəli insanların adəti deyilmi?
Tarzan bəbiri azadlığa çıxarmağa qərar verdi. O, Şita ilə arasında təhlükəsiz məsafə saxlamaqla ağacın ətrafına fırlandı. Vəhşinin onurğası sağlam idi, bədənində hər hansı ağır xəsarət əlaməti yox idi, təkcə pəncələri əzilmişdi. Bəlkə də, heç sınmamışdı.
Meymun-adam oxu qabına qoydu, yayı çiyninə keçirdi və vəhşi pişik miyovultusuna bənzəyən səs çıxara-çıxara bəbirə yaxınlaşmağa başladı. Şita bu səsi eşidəndə mırıldamağı dayandırdı. Onun yaşıl gözlərindəki qəzəbi maraq ifadəsi əvəz etdi.
Ağacı qaldırmaq üçün bəbirlə yanaşı dayanmaq lazım idi. Meymun qəbiləsindən Tarzan bundan çəkinmədi: qorxu hissi ona yad idi. Şita yenə hərdən səssizcə dişlərini qıcayırdı. Amma Tarzan başa düşürdü ki, bu, hədə yox, sadəcə, xəbərdarlıqdır.
O, çiynini ağacın gövdəsinə söykədi və güc verdi. Qollu-budaqlı ağac azacıq yerdən aralandı. Şita pəncələrinin üstünə düşən təzyiqin azaldığını hiss edib geri süründü.
Tarzan ağacı buraxıb ayağa sıçradı və dərhal bıçağına əl atdı.
Bəbirlə insan üz-üzə dayanıb bir-birinə baxırdılar. Tarzan Şitanın, Şita isə Tarzanın hərəkətlərini güdürdü.
İnsan anlayırdı ki, çox böyük riskə gedib: azadlığa çıxmış bəbir istənilən an xilaskarının üstünə atıla bilər. Axı o, yəqin ki, acdır. Bununla belə, meymun-adam qaçmağa hazırlaşmırdı. Əksinə, o, Şitaya doğru bir addım atdı. Bəbir geri çəkildi. Tarzan dayanmadı. Bu dəfə Şita yerindən tərpənmədi. Tarzan onun lap yanından keçdi, hətta əli vəhşinin yaş ağzına toxundu. Bəbir başını döndərib uzaqlaşan Tarzanın dalınca baxdı, bir müddət tərəddüd içində qaldı, sonra sədaqətli köpək kimi insanın arxasınca düşdü.
Tarzan Şitanın onun dalınca gəldiyini hiss edirdi, amma niyyətini bilmirdi. Buna görə də ehtiyatı əldən vermirdi.
Axşam düşdü. Tarzan acmışdı. O, çaya gedən cığırın üstündə bir ağacın başına çıxıb budaqların arasında gizləndi. Kəməndini əlində hazır tutdu. Şita heç yanda görsənmirdi. Yəqin, ya kolluqda gizlənmiş, ya da çıxıb getmişdi.
Yarım saatdan sonra Tarzanın kəməndinə cavan bir ceyran keçdi. Meymun-adam daş bıçaqla ceyranın dərisini təmiz soydu, amma buxar qalxan isti əti dişinə çəkməyə tələsmədi. O, gündüz bəbirə rast gələndə etdiyi kimi, miyovultuya bənzəyən səslər çıxarmağa başladı.
Tarzan dəfələrlə görmüşdü ki, bəbirlər cütlükdə ov edəndə belə səslər çıxarır.
Yaxınlıqdakı kol silkələndi, oradan Şitanın parıldayan xəzli başı görsəndi. Təzə qan iyi bayaqdan bəbirin burnunu qıcıqlandırırdı, ağzının suyu axırdı. Şita Tarzanın çağırışına cavab verdi və ona tərəf qaçdı. Vəhşi pişiklə insan yanaşı durub qarınları doyunca ceyran əti yedilər.
Bundan sonra Şita daha Tarzandan çəkinmir, açıq-aşkar dalınca gəzirdi. Meymun-adam da bəbirdən ehtiyat etmirdi. Bir neçə gün cütlükdə meşəni dolaşdılar. Tutduqları ovu birgə yeyirdilər.
Bir dəfə əllərinə vəhşi öküz keçmişdi. Heç nədən çəkinmədən qol-budaqlı ağacın kölgəsində məclis qurmuşdular. İndiyədək qan iyinə hansı heyvan gəlsəydi, ikilikdə asanlıqla cavabını verib qovardılar. Amma bu axşam nərə çəkib kolluğu yaran ac şiri görəndə Şita yoxa çıxdı. Tarzan yanına qoyduğu kəməndi götürüb ağaca dırmaşmağa güclə imkan tapdı.
Numa öküzün ətini caynağı və dişləri ilə didir, parça-parça udurdu. O özü üçün heç bir təhlükə hiss etmirdi. Zəiflərin payını əlindən alıb yemək cəngəllik şahının təbii hüququ idi. Tarzansa ağacın başından Numanı izləyir, kəməndini onun boynuna keçirmək üçün məqam gözləyirdi.
Nəhayət, belə məqam ələ düşdü. Şir iri tikəni udmaq üçün başını yuxarı tutanda Tarzan kəməndi atdı. Yoğun kəndir Numanın boynuna keçib onu havaya qaldırdı. Tikəsi boğazında qalmış şirin səsi də çıxmadı. Tarzan kəndirin ucunu ağaca doladı və Şitanı çağıra-çağıra yerə tullandı. Bir tərəfdən bəbirin sivri dişləri, digər tərəfdən meymun-adamın iti bıçağı Numanın bədənini deşik-deşik etdi. Şir göydə çapaladı, çapaladı, sonda quru ağac budağı kimi donub-qaldı.
Meymun-adamın zəfər qiyyəsi bəbirin qələbə hayqırtısına qarışdı və cəngəllikdə əks-səda verdi.
Bu hay-küyü təkcə meşə heyvanları deyil, qayıqlarda adaya yaxınlaşan iyirmiyədək zənci də eşidirdi.
V fəsil
Muqambi
Tarzan adanı eninə-uzununa başdan-başa keçmişdi və burada ondan savayı insan yaşamadığına əmin olmuşdu. Amma demək olmazdı ki, indiyədək, ümumiyyətlə, adaya insan ayağı dəyməyib. Çünki gur meşələr bütün izləri çox tez gizlədir, ləpirlərin üstünü örtür.
Numaya rast gəldiyi günün ertəsi Tarzan Şitanın müşayiəti ilə meşədə gəzəndə Akutun qəbiləsi qarşılarına çıxdı. Bəbiri görən antropoidlər pərən-pərən düşdülər. Meymunları sakitləşdirmək və təzədən bir yerə yığmaq üçün onları xeyli dilə tutmaq lazım oldu.
Tarzan bu əzəli düşmənləri barışdırmaq fikrinə düşmüşdü. Nə üçün belə etdiyini özü də bilmirdi, sadəcə, ağır düşüncələrdən ayrılmaq üçün başını qatırdı.
Antropoidləri Şita ilə sülh şəraitində yaşamağın üstünlüyünə inandırmaq elə də çətin deyildi. Amma bəbir meymunlarla dostlaşmaq istəmirdi. O heç cür dərk edə bilmirdi ki, niyə daha meymun ovlamamalıdır, əksinə, onlarla birlikdə ova çıxmalıdır!
Tarzanın yoğun dəyənəyi var idi. O, bəbirin boynunu kəməndə keçirib həmin dəyənəklə vəhşi pişiyin burnunu döyəcləyir, birdəfəlik beyninə yeritmək istəyirdi ki, bundan sonra meymunları yemək olmaz. Şita narazı-narazı mırıldanırdı, amma Tarzana toxunmurdu.
Antropoidlər Tarzanın bu hərəkətlərinə Şitanın necə dözdüyünü anlamırdılar. Onlar vəhşi pişiyi insanın iradəsinə tabe olmağa məcbur edən səbəbləri qavraya bilməzdilər. Bunun sirrinin sehrli dəyənəkdə olduğunu düşünürdülər. Bəbirin itaətkarlığı meymunları cəsarətə gətirirdi. Onlar yavaş-yavaş Şitaya yaxınlaşır, Tarzanın arxasında dayanıb maraq və təəccüblə heç vaxt belə yaxından görmədikləri keçmiş düşmənlərinə baxırdılar.
Nəhayət, Tarzanın səyləri öz nəticəsini verdi. İnsan, bəbir və meymunlar cəngəllikdə birgə gəzir, bir yerdə ov edir, ələ keçirdikləri qənimətləri bölürdülər.
Bəzən Tarzan kollektiv həyatdan bezirdi, təkliyə çəkilib öz düşüncələrinə dalırdı. Bir dəfə o, yenə sahildə uzanıb fikrə getmişdi. Günəşin ilıq şüaları dərisinə sığal çəkir, ləpələrin pıçıltısı layla deyirdi. Tarzan mürgüləyirdi və buna görə oğrun-oğrun meşədən çıxan qaradərili döyüşçünü görmədi. Zənci sahildə yatmış adamı oyatmamaq üçün əli ilə yoldaşlarına işarə verdi. Birdən-birə kolların arasından iyirmiyədək kişinin başı görsəndi.
Onların hamısının uca boyu, acıqlı baxışları, uzun nizələri var idi. Sifətləri rəngli zolaqlarla, bədənləri cürbəcür döymələrlə bəzədilmişdi, burunlarına halqa, əllərinə və ayaqlarına dəmir bilərziklər keçirilmişdi.
Tarzan mürgüləyirdi və buna görə oğrun-oğrun meşədən çıxan qaradərili döyüşçünü görmədi. Zənci sahildə yatmış adamı oyatmamaq üçün əli ilə yoldaşlarına işarə verdi.
Qaradərili döyüşçülər aşağı sinib addım-addım Tarzana yaxınlaşırdılar. Nə qədər ehtiyatlı davranmağa çalışsalar da, meymun-adam yad iyi hiss etdi və gözlərini açdı. Artıq gizlənməyin mənasız olduğunu görən düşmənlər dikəldilər, nizələrini başlarının üstünə qaldırıb hücuma keçdilər.
Tarzan dərhal ayıldı. Ayağa sıçramağı ilə dəyənəyi əlinə götürməyi bir oldu. Elə ilk zərbədən bir neçə nəfəri yerə sərdi. Tarzan dəyənəyini sağa-sola fırlayır, düşmənə yaxınlaşmağa imkan vermirdi.
Qaradərili döyüşçülər ciddi itki verib geri çəkildilər. Qısa müşavirədən sonra onlar yarımdairə şəklində düzüldülər və yeni hücuma keçdilər.
Tarzan hücumu dəf etməyin bu dəfə çətin olacağını gördü. Əvvəla, düşmən eyni zamanda üç istiqamətdən üstünə gəlirdi. İkincisi, yoldaşlarını itirmiş qaradərililər lap hirslənmişdilər, qəzəblərini rəqslə və qışqırıqlarla ifadə edirdilər.
Tarzana kömək lazım idi. O, dəyənəyini fırlaya-fırlaya başını yuxarı qaldırdı və dəhşətli qiyyə çəkdi. Qaradərililərin qulaqları cingildədi, onlar səslərini kəsib ayaq saxladılar və qorxa-qorxa baxışdılar. Bu, insan səsi deyildi, onun sahibinə üzbəüz döyüşdə qalib gəlmək qeyri-mümkün idi!
Qaradərililər Tarzanı aralıdan vurmaq üçün nizələrini başlarının üstünə qaldırdılar, amma cəngəllikdə qopmuş hay-küy bir anlığa onların diqqətini yayındırdı.
Hay-küyə başlarını döndərən zəncilər gördüklərindən dəhşətə gəldilər: meşədən bəbir, bir dəstə nəhəng meymun çıxıb sürətlə onlara yaxınlaşırdı. Bəbir havaya sıçrayanda dərisi günəş şüaları altında bərq vururdu, meymunlar iri yumruqlarını sinələrinə döyür, nərildəyirdilər.
Tarzanın heyvanları onun çağırışına tələsirdilər.
Tarzan bir tərəfdən, heyvanlar digər tərəfdən qaradərililəri qırmağa başladılar. Düşmənlər müqavimət göstərməyə çalışırdılar, onlar hətta antropoidlərin bir neçəsini nizə ilə vurmağa da müvəffəq oldular. Bununla belə, döyüş uzun çəkmədi. Zəncilərdən təkcə bir nəfər Tarzanın heyvanlarının əlindən sağ qurtarıb özünü meşəyə sala bildi.
Meymun-adam dostlarını sahildə qoyub qaçanın dalınca düşdü. Qaradərili döyüşçü izləndiyini bilmirdi. Təpənin üstünə qalxıb qarşı tərəfdə sahilə çıxardıqları uzun qayığı görəndə o sevindi və nəfəsini dərmək üçün ayaq saxladı.
Tarzan kölgə kimi düşməninin arxasında dayanmışdı. Meymun-adam bu qayığı birinci dəfə görürdü. Deməli, qaradərililər adaya üzüb gəlmişdilər və çox ehtimal ki, ya materikdə, ya da Afrika sahillərinə daha yaxın adada yaşayırdılar. Tarzan rəqibini öldürmək fikrindən vaz keçdi. İndi bu adam ona sağ lazım idi.
Zəncinin çiyninə ağır bir əl endi. O diksinib geri döndü və Tarzanın üstünə atılmaq istədi. Amma meymun-adam buna imkan vermədi: qaradərili döyüşçünün biləyindən yapışıb qanırdı, onu yerə yıxdı və sinəsinə çökdü.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию (https://www.litres.ru/pages/biblio_book/?art=68289790) на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
Эдгар Райс Берроуз
Тип: электронная книга
Жанр: Историческое фэнтези
Язык: на азербайджанском языке
Издательство: Altun Kitab / Алтын Китаб
Дата публикации: 17.04.2024
Отзывы: Пока нет Добавить отзыв
О книге: Tarzan və onun heyvanları 3, электронная книга автора Эдгар Райс Берроуз на азербайджанском языке, в жанре историческое фэнтези